увахо́д

‘месца, праз якое ўваходзяць’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. увахо́д увахо́ды
Р. увахо́да увахо́даў
Д. увахо́ду увахо́дам
В. увахо́д увахо́ды
Т. увахо́дам увахо́дамі
М. увахо́дзе увахо́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

уе́зд

‘месца, праз якое уязджаюць’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. уе́зд уе́зды
Р. уе́зда уе́здаў
Д. уе́зду уе́здам
В. уе́зд уе́зды
Т. уе́здам уе́здамі
М. уе́здзе уе́здах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

цадзі́ць, цаджу́, цэ́дзіш, цэ́дзіць; цэ́джаны; незак.

1. што. Прапускаць вадкасць праз цадзілку, сіта і пад. для ачысткі.

Ц. малако.

2. што. Ліць павольна праз вузкае горла, адтуліну.

Ц. квас у шклянку.

3. што. Павольна піць, цягнуць праз зубы.

Ц. напітак праз саломінку.

4. Ісці (пра дробны невялікі дождж).

Пад раніцу пачаў ц. дождж.

5. перан., што і без дап. Гаварыць павольна; вымаўляць праз зубы (разм.).

Ён не гаварыў, а цадзіў словы.

|| наз. цаджэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

правадні́к

‘рэчыва, якое добра прапускае праз сябе электрычны ток, гук і пад.’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. правадні́к праваднікі́
Р. правадніка́ правадніко́ў
Д. правадніку́ правадніка́м
В. правадні́к праваднікі́
Т. правадніко́м правадніка́мі
М. правадніку́ правадніка́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

кульмінава́ць

‘прайсці (праходзіць) праз мерыдыян (пра свяціла)’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. кульміну́е кульміну́юць
Прошлы час
м. кульмінава́ў кульмінава́лі
ж. кульмінава́ла
н. кульмінава́ла
Дзеепрыслоўе
цяп. час кульміну́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

кульмінава́ць

‘прайсці (праходзіць) праз мерыдыян (пра свяціла)’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. кульміну́е кульміну́юць
Прошлы час
м. кульмінава́ў кульмінава́лі
ж. кульмінава́ла
н. кульмінава́ла
Дзеепрыслоўе
прош. час кульмінава́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

непоме́рно нареч. праз ме́ру, празме́рна;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

неуме́ренно нареч. празме́рна, праз ме́ру;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чрезме́рный празме́рны; праз ме́ру вялі́кі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

свіце́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., сві́ціцца; незак.

1. Быць бачным, праглядацца праз што-н.

Праз бярэзнік свіцілася поле.

2. Будучы рэдкім, не густым, прапускаць праз сябе святло.

Занавеска на акне свіцілася.

3. перан. Пра твар, вочы, знешні выгляд чалавека: адлюстроўваць якія-н. пачуцці.

Дзіця свіцілася ад радасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)