палымне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. Ярка гарэць, палаць; знішчацца ў агні.

Хаты палымнелі ў агні.

2. Набываць колер полымя; вылучацца колерам полымя, яркай чырвонай афарбоўкай.

На ўсходзе палымнела зара.

Палымнее чырвоная рабіна (перан.).

3. Пакрывацца румянцам.

Палымнее твар.

4. перан. Быць ахопленым якім-н. моцным пачуццём.

П. сэрцам.

Палымнее агонь помсты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пла́мя прям., перен. по́лымя, -мя ср., мн. нет.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пасмыле́ць

‘пабалець, патрывожыць, памучыць (ногі пасмылелі і перасталі); пагарэць без полымя (корч пасмылеў)’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пасмылю́ пасмылі́м
2-я ас. пасмылі́ш пасмыліце́
3-я ас. пасмылі́ць пасмыля́ць
Прошлы час
м. пасмыле́ў пасмыле́лі
ж. пасмыле́ла
н. пасмыле́ла
Загадны лад
2-я ас. пасмылі́ пасмылі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час пасмыле́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пасмыле́ць

‘пабалець, патрывожыць, памучыць (ногі пасмылелі і перасталі); пагарэць без полымя (корч пасмылеў)’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пасмыле́ю пасмыле́ем
2-я ас. пасмыле́еш пасмыле́еце
3-я ас. пасмыле́е пасмыле́юць
Прошлы час
м. пасмыле́ў пасмыле́лі
ж. пасмыле́ла
н. пасмыле́ла
Загадны лад
2-я ас. пасмыле́й пасмыле́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час пасмыле́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

палымя́ны, -ая, -ае.

1. Які мае ярка-чырвоны колер, колер полымя.

П. захад.

2. перан. Вельмі палкі, страсны, моцны (высок.).

П. патрыёт.

Палымяная прамова.

|| наз. палымя́насць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зашуга́ць сов., разг. заполыха́ть, запыла́ть;

~га́ла по́лымя — заполыха́ло (запыла́ло) пла́мя

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́дзьмухаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

1. Дзьмухаючы, выдаліць адкуль-н. (пыл, парушыны і пад.).

В. попел з люлькі.

2. Дзьмухаючы на вуголле, выклікаць з’яўленне полымя.

В. агонь.

|| незак. выдзьму́хваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жахну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.

1. каго. Моцна спалохаць, выклікаць жах.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выбухнуць, успыхнуць, бліснуць (пра маланку, полымя і пад.).

|| незак. жаха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

іскры́сты, -ая, -ае.

1. Які ззяе, зіхаціць іскрамі, бліскучы.

І. снег.

2. Які вылучае іскры.

Іскрыстае полымя.

3. перан. Яркі, выразны; агністы.

І. смех.

Іскрыстая радасць.

4. Шыпучы, пеністы.

Іскрыстае віно.

|| наз. іскры́стасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бушава́ць, -шу́ю, -шу́еш, -шу́е; -шу́й; незак.

1. Бурна, імкліва выяўляць сваю разбуральную сілу (пра вецер, агонь, ваду).

Полымя бушуе.

Бушуюць хвалі.

2. перан. Бурна выказваць сваё незадавальненне, буяніць (разм.).

Чаго ты бушуеш?

|| наз. бушава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)