варо́чаць

‘перамяшчаць; пераварочваць; працаваць; кіраваць’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. варо́чаю варо́чаем
2-я ас. варо́чаеш варо́чаеце
3-я ас. варо́чае варо́чаюць
Прошлы час
м. варо́чаў варо́чалі
ж. варо́чала
н. варо́чала
Загадны лад
2-я ас. варо́чай варо́чайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час варо́чаючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

перамяшча́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да перамясціцца.

2. Зал. да перамяшчаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перамяшча́цца несов.

1. перемеща́ться;

2. страд. перемеща́ться, передвига́ться, переставля́ться; см. перамяшча́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вытуля́ць

‘ссоўваць, перамяшчаць каго-небудзь, што-небудзь за межы чаго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. вытуля́ю вытуля́ем
2-я ас. вытуля́еш вытуля́еце
3-я ас. вытуля́е вытуля́юць
Прошлы час
м. вытуля́ў вытуля́лі
ж. вытуля́ла
н. вытуля́ла
Загадны лад
2-я ас. вытуля́й вытуля́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час вытуля́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

угарта́ць

‘заграбаючы, горнучы, перамяшчаць што-небудзь куды-небудзь; загортваць, укручваць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. угарта́ю угарта́ем
2-я ас. угарта́еш угарта́еце
3-я ас. угарта́е угарта́юць
Прошлы час
м. угарта́ў угарта́лі
ж. угарта́ла
н. угарта́ла
Загадны лад
2-я ас. угарта́й угарта́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час угарта́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

выру́шваць

‘рухаючы, скранаць з месца, перамяшчаць каго-небудзь, што-небудзь; скранацца з месца; рушыць’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. выру́шваю выру́шваем
2-я ас. выру́шваеш выру́шваеце
3-я ас. выру́швае выру́шваюць
Прошлы час
м. выру́шваў выру́швалі
ж. выру́швала
н. выру́швала
Загадны лад
2-я ас. выру́швай выру́швайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час выру́шваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пату́ркваць

‘падштурхваючы, прымушаць каго-небудзь ісці куды-небудзь або перамяшчаць каго-небудзь, што-небудзь у якім-небудзь напрамку’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пату́ркваю пату́ркваем
2-я ас. пату́ркваеш пату́ркваеце
3-я ас. пату́рквае пату́ркваюць
Прошлы час
м. пату́ркваў пату́рквалі
ж. пату́рквала
н. пату́рквала
Загадны лад
2-я ас. пату́рквай пату́рквайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час пату́ркваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Ру́хаць 1 ’перамяшчаць’, ’прыводзіць у рух, прымушаць дзейнічаць’, ’кранаць’ (ТСБМ). Параўн. укр. ру́хати ’перамяшчаць’, польск. ruchać ’тс’, славен. rúhati ’перамяшчаць, трасці’. Прасл. *ruxati, суадноснае з *rušiti, гл. рушыць. Той жа праславянскі корань, што і ў рух (гл.). Сюды ж руха́вы ’хуткі, рухлі́вы ’тс’.

Ру́хаць 2 ’рохкаць’ (Сл. ПЗБ), ру́хкаць ’тс’ (ТС), рю́хать ’тс’ (Растарг.). Гукапераймальнае.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

каці́ць, качу́, ко́ціш, ко́ціць; незак.

1. каго-што. Рухаць, перамяшчаць што-н., прымушаючы каціцца па якой-н. паверхні, а таксама рухаць, везці што-н. на колах.

К. бервяно.

К. тачку.

2. Хутка ехаць (разм.).

К. на веласіпедзе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

папіха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-што. Штурхаючы, падштурхваючы, прымушаць ісці або перамяшчаць у якім-н. напрамку.

П. каго-н. у плечы.

П. тачку.

2. перан., каго і кім. Абыходзіцца з кім-н. зняважліва, распараджацца кім-н.

Усякі тут будзе п. мяне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)