гу́шкнуць
‘аднакратны дзеяслоў да гушкаць’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
гу́шкну |
гу́шкнем |
| 2-я ас. |
гу́шкнеш |
гу́шкнеце |
| 3-я ас. |
гу́шкне |
гу́шкнуць |
| Прошлы час |
| м. |
гу́шкнуў |
гу́шкнулі |
| ж. |
гу́шкнула |
| н. |
гу́шкнула |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
гу́шкні |
гу́шкніце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
гу́шкнуўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
танянё́хаць
‘гушкаць на руках, няньчыць каго-небудзь (дзіця)’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
танянё́хаю |
танянё́хаем |
| 2-я ас. |
танянё́хаеш |
танянё́хаеце |
| 3-я ас. |
танянё́хае |
танянё́хаюць |
| Прошлы час |
| м. |
танянё́хаў |
танянё́халі |
| ж. |
танянё́хала |
| н. |
танянё́хала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
танянё́хай |
танянё́хайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
танянё́хаючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
танянё́шыць
‘гушкаць на руках, няньчыць каго-небудзь (дзіця)’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
танянё́шу |
танянё́шым |
| 2-я ас. |
танянё́шыш |
танянё́шыце |
| 3-я ас. |
танянё́шыць |
танянё́шаць |
| Прошлы час |
| м. |
танянё́шыў |
танянё́шылі |
| ж. |
танянё́шыла |
| н. |
танянё́шыла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
танянё́ш |
танянё́шце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
танянё́шачы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
зы́біць
‘зыбаць - гушкаць каго-небудзь, што-небудзь, то падымаючы, то апускаючы’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зы́блю |
зы́бім |
| 2-я ас. |
зы́біш |
зы́біце |
| 3-я ас. |
зы́біць |
зы́бяць |
| Прошлы час |
| м. |
зы́біў |
зы́білі |
| ж. |
зы́біла |
| н. |
зы́біла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
зы́б |
зы́бце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
зы́бячы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
гу́шканне ср., разг. кача́ние (на качелях и т.п.); см. гу́шкаць 1, гу́шкацца
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Разгу́тываць ’гушкаць’ (Юрч. СНЛ), што да гу́таць ’тс’, рус. дыял. гу́тать ’гушкаць немаўля’, укр. гу́тати ’гойдаць’, гута́т ’калыхаць дзіця’, гу́тапка ’калыска’. Да гукапераймальнага (імітатыўнага) гу‑та‑та́ пры падкідванні дзіцяці на руках. Няма патрэбы бачыць у названых словах вынік змянення формы гойдаць або гушкаць праз прамежкавае значэнне ’забаўляць, загаворваць’ (ЕСУМ, 1, 629) ці ўзводзіць да і.-е. *gou‑ з суфіксам ‑t‑ati (ЭССЯ, 7, 179).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пагу́шкваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што або чым.
Разм. Гушкаць памалу, зрэдку ці час ад часу. Пагушкваць малога ў калысцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загу́шкаць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Гушкаючы, калышучы, усыпіць каго‑н. Загушкаць дзіця.
загу́шкаць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Пачаць гушкаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адгу́шкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Скончыць гушкаць. Адгушкалі нівы... У лузе, за стагамі, Блукаў я, нібы жнівень, з мокрымі нагамі. Тармола.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гу́шканне, ‑я, н.
Разм.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. гушкаць і гушкацца. Гушканне на арэлях.
2. Стан паводле знач. дзеясл. гушкацца. Гушканне на хвалях.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)