увіро́ўваць

‘захапляць каго-небудзь, што-небудзь у вір’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. увіро́ўвае увіро́ўваюць
Прошлы час
м. увіро́ўваў увіро́ўвалі
ж. увіро́ўвала
н. увіро́ўвала
Дзеепрыслоўе
цяп. час увіро́ўваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

водоворо́т прям., перен. вір, род. ві́ру м., водаваро́т, -ту м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

віро́к, ‑рка, м.

1. Памянш. да вір (у 1 знач.); малы вір. На чорнай плыні ўсюль віры і віркі. Пташнікаў.

2. Прыстасаванне для звівання нітак. Часам мужчыны памагалі Ганне змотваць ручайкі. Тады ў хаце стаяў ціхі і аднастайны трэск вірка. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бу́ча, ‑ы, ж.

Разм. Шум, скандал, перапалох. // перан. Кіпучае жыццё, вір. Трапіць у самую бучу жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасві́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак і про́свіра, -ы, мн. про́свіры, -вір, ж.

Маленькая круглая прэсная булачка белага колеру, якая выкарыстоўваецца ў некаторых абрадах праваслаўнага набажэнства.

|| памянш. про́свірка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

|| прым. прасві́рны, -ая, -ае і про́свірны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

многамільённы, ‑ая, ‑ае.

Колькасцю, коштам у многа мільёнаў. Многамільённы даход. □ У вір грандыёзных падзей сучаснасці ўцягваліся многамільённыя масы. Перкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стырнава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; незак.

Кіраваць стырном. Часу не марнуе Ластаўка са стрыжам, І плывец стырнуе Цераз вір на стрыжань. Пушча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сітняго́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сітнягу. Кожную сітняговую мель, Кожны вір і залом лукі Знаў Таймень Як свае плаўнікі... Барадулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Выр, вырь ’вырай, цёплыя краіны, куды адлятаюць птушкі на зіму’ (Яшк., бых., Рам., 8), вырь ’паварот’ (Нас.), выръ, виръ ’вір’ (Шн., Песні). Няясна. Магчыма, зваротнай дэрывацыяй ад вырай, вырья або ўкраінізаваная форма ад вір (гл.), якая потым была збліжана з вырай у семантычных адносінах. Але параўн. рус. цвяр. вырь, бырь ’вір’, выр ’месца хуткага цячэння вады, вір; яма, над якой утвараецца вір’, якія па фанетычных прычынах не могуць быць аб’яднаны з вір (Фасмер, 1, 370). Гл. яшчэ Безлай, ССл, 1976, 5, 65 і наст., дзе аб сувязі рус. вырь, вырий і славен. ir(ij) ’балота’, а таксама іншы славенскі матэрыял.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

о́мут м.

1. (водоворот) вір, род. ві́ру м.;

2. (яма на дне реки или озера) я́ма, род. я́мы ж.;

3. перен. вір, род. ві́ру м.;

◊

в ти́хом о́муте че́рти во́дятся посл. у ці́хім бало́це чэ́рці вяду́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)