Валачы́льня (БРС). Да валачы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Валакі́ты ’частка сахі’ (рудзен., КЭС). Да валачы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Валачы́нкі ’таган для люлькі’ (КСП). Да валачы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Валачы́льшчык (БРС). Да валачы з фармантам ‑ільшчык; параўн. насільшчык.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тарнэ́піць, прытарнэ́піць ’валачы, несці, везці’ (стаўб., Нар. сл.). Гл. тарнабіць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тарна́біць ’валачы, цягнуць, несці з цяжкасцю’ (Скарбы), сюды ж, магчыма, тарнэ́піць ’валачы, несці, везці’ (карэліц., Нар. сл.). Мажліва, ад тараба́ніць 2 (гл.) з перастаноўкай зычных б (п) і н і пропускам галоснага або з экспрэсіўнай устаўкай з тараніць 3 ’несці’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

цяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-што. Тое, што і цягнуць (у 1, 2, 4, 6 і 13 знач.) з той розніцай, што цягаць абазначае шматразовае дзеянне, якое адбываецца ў розны час і ў розных напрамках.

2. каго-што. Красці.

Ліс цягае куранят.

3. што. Насіць доўгі час (пра адзенне, абутак; разм.).

Пяты год чаравікі цягае.

4. каго-што. Валачы па зямлі.

Ц. хустку па зямлі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Валачы́льнік ’прылада ў баране, якой трасуць барану пры баранаванні’ (Выг. дыс.). Да *валачы́ла < валачы ’цягнуць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тага́ніць ’цягаць’(Нас.), тъга́ніць ’несці, валачы’ (мёрск., Нар. лекс.). Да тага́н (гл.) з мяркуемым значэннем ’расцяжка’. Параўн. натаганіць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прывала́ць (прывола́ць) ’прыцягнуць сілай’ (ТС). Відаць, з польск. przywołać ’паклікаць’, збліжанага з прывалачы́ < валачы́ (гл.). Да апошняга параўн. прыволо́ка ’набрыдзь’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)