Ташчы́ца ’дапушчаная памылка пры ўвядзенні асновы ў бёрда’ (глыб., мядз., Сл. ПЗБ), ташчані́ца ’пустая пятля ў ніце’ (віл., Жд. 1), ’дапушчаная памылка пры ўвядзенні асновы ў бёрда’ (віл., Сл. ПЗБ), сюды ж ташчу́ха ’памылковае ўцягванне асновы ў ніт (у кроснах)’ (Варл.), ’брак пры тканні палатна, калі разрываецца нітка ў аснове’ (Сцяшк. Сл.). Да тошчы ’пусты’ (гл.), параўн. мінуха ’памылка пры накідванні асновы ў бёрда’, гл. Гл. таксама шчуха.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

На́бердкі ’набіліцы’ (Бяльк.). Ад бёрда (г. зн. рамка, у якую ўстаўляецца бёрда), відаць, па мадэлі на́білкі з «праясненнем» унутранай формы, параўн. балг. дыял. набрдалки, на‑ бръделки ’тс’, а таксама чэрв. на́беркі (Сл. ПЗБ) з выпадзеннем д і магчымай ад’ідэацыяй да браць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перакі́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Кідаючы, перамясціць у другое месца ўсё, многае. Перакідаць дровы з двара ў павець.

2. Скідаць, злажыць нанава, іначай. Перакідаць стог сена.

3. Укідаць, зацягнуць нанава ніткі асновы красён у бёрда.

перакіда́ць, а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да перакінуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кі́нуць, -ну, -неш, -не; кінь; -нуты; зак.

1. каго-што і чым. Штуршком рукі (рук) прымусіць што-н. ляцець (упасці).

К. камень.

К. снежкай у каго-н.

2. што. Тое, што і выкінуць (у 1 знач.).

3. перан., каго-што. Хутка перамясціць, накіраваць, паслаць куды-н.

К. атрад на выкананне задання.

4. Зірнуць, хутка паглядзець (у спалучэнні са словамі «погляд», «позірк»).

К. позірк на каго-, што-н.

5. Сказаць, выказаць што-н. рэзка, нечакана; звярнуцца да каго-н.

К. кпіну.

К. заўвагу.

6. каго-што і інф. Пайсці ад каго-, чаго-н.; пакінуць.

Кажуць, ён кінуў жонку.

7. Перастаць рабіць што-н., займацца чым-н.

К. курыць.

К. вучобу.

8. што. Працягнуць ніткі праз бёрда (спец.).

К. у бёрда.

9. безас., каго-што ў што. Ахапіць, працяць чым-н.

К. у гарачку.

К. у сон.

10. заг. кінь(це), таксама з інф. Ужыв. ў знач. спыні(це), не трэба, хопіць (разм.).

Кіньце спрачацца!

|| незак. кі́даць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. кіда́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Перасноў (перэсноў) ’лішнія ніткі ў аснове (што не ўваходзяць у бёрда’ (ТС). Да пера- і снаваць (гл.),

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мі́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Разм.

1. Ласкавы зварот да жанчыны, дзяўчыны. — Падрыхтавалася, мілка? — пытаецца мая новая знаёмая праз пару мінут. Шынклер.

2. Каханая дзяўчына. Мая мілка добра скача, Добра песенькі пяе. А за кросны сядзе — плача: Ніткі ў бёрда не ўкладзе. З нар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Во́дварацень ’лішак асновы ў шырыню пры накіданні ў ніты і бёрда, які ідзе назад’ (Шатал.). Да адвараціць з суф. ‑ень.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чаўно́к, ‑нака, м.

1. Дэталь у ткацкім станку, якая мае форму чоўна, з пражай для пракладвання ўточнай ніці. За кроснамі сядзіць Наста. Лоўка бегае чаўнок, моцна так набіліцы стукаюць, снуецца тонкая пража-кужаль, прыбівае ніткі бёрда к палатку. Каваль.

2. Дэталь у швейнай машыне з двухніткавым швом, якая падае ніжнюю нітку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вы́йма, ви́jма ’лішак асновы ў шырыню пры кіданні ў ніт і бёрда (вынік памылкі)’ (Влад.), вы́ма ’тс’ (Шатал.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад выйма́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

укі́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Укінуць унутр чаго‑н. за некалькі прыёмаў. Укідаць сена ў хлеў. // Уцягнуць аснову кросен у ніты, бёрда.

2. Закідаць усё або частку чаго‑н. чым‑н. Укідаць дарогу каменнем.

укіда́ць 1, а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да укінуць.

укіда́ць 2, а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.

Незак. да укі́даць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)