вести́сь несов.
1. в разн. знач. ве́сціся;
как ведётся у нас як у нас вядзе́цца;
у него́ вели́сь пчёлы у яго́ вялі́ся пчо́лы;
ведётся бесе́да вядзе́цца (ідзе́, адбыва́ецца) гу́тарка;
2. страд. ве́сціся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нарица́тельный
1. эк. наміна́льны;
нарица́тельная сто́имость наміна́льная ва́ртасць;
нарица́тельная цена́ наміна́льная цана́;
2. грам. / нарица́тельное и́мя агу́льнае імя́;
3. / и́мя нарица́тельное хадзя́чая на́зва;
его и́мя ста́ло нарица́тельным яго́ імя́ ста́ла хадзя́чай на́звай.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разубежда́ть несов. перако́нваць у адваро́тным;
его́ бесполе́зно разубежда́ть яго́ бескары́сна перако́нваць у адваро́тным;
я счита́л, что прав, а сейча́с разубежда́юсь в э́том я лічы́ў, што пра́ўда мая́, а цяпе́р перако́нваюся ў адваро́тным;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ску́ка ж.
1. нуда́, -ды́ ж., нудо́та, -ты ж.;
кака́я ску́ка! яка́я нуда́ (нудо́та)!;
его́ разгово́р наво́дит ску́ку яго́ размо́ва наганя́е нуду́;
2. (томление, тоска) сум, род. су́му м., марко́та, -ты ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Анё́, анё́ж, аня́ж, аняго́, аняго́ж, аняго́ні, аняго́жчы, ’няўжо, хіба’ (Касп., Бяльк.). Гэты рад прыслоўяў утвораны з узмацняльнай часціцы а‑, прыставачнага элемента не (ня) (гл. Шуба, Прыслоўе, 167), займеннікавага элемента ё, яго і часціцы ж (магчыма, паўторнага ні). Утварэнне некаторых з гэтых прыслоўяў патрабуе ўдакладненняў (напрыклад, ці не ўдзельнічае ў іх утварэнні прыметнік гожы?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ба́бін мур ’расліна Lycopodium annotinum L., Lycopodium clavatum L., дзераза гадавая, дзераза звычайная’ (Кіс.), бабій мур (Нас.). Запазычанне з польск. babimór ’Lycopodium clav. L.’ і г. д. (іншая яго назва morzybaba). Махэк (Jména rostl., 247) лічыць, што польская назва расліны адлюстроўвае лячэбныя і магічныя яе ўласцівасці (магчыма, звязаныя з лячэннем жаночых хвароб).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Боці (мн.) ’рабро ў лодкі’ (КЭС, бых.). Можна параўнаць з укр. бо́тя частка борта лодкі’ (да геаграфіі параўн. Краўчук, ВЯ, 1968, 4, 128). Але этымалогія слова застаецца цёмнай. Рудніцкі (184) лічыць яго няясным і мяркуе пра дэфармацыю слова борт. Няпэўна. Можа, ёсць сувязь з рус. бо́тник, ботня́, бот ’выдаўбаная з дрэва лодка’?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Галадо́ў ’голад, галодны час’ (Нас.): «другі год галадоў церпім». Гэтай формы няма ў іншых усх.-слав. мовах (і ў іншых слав.). Калі гэта сапраўдны назоўнік, то яго можна лічыць вельмі рэдкай дыялектнай формай, утворанай ад дзеяслова галадава́ць зваротным словаўтварэннем. Але не хапае дадатковых даных, іншага матэрыялу, таму такое тлумачэнне застаецца вельмі праблематычным.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ганча́рушкі ’гліністая глеба’ (Сцяшк. МГ). Паколькі няма падобных роднасных форм і лексема гэта, здаецца, адзінкавае ўтварэнне ў зах. бел. гаворках, то дэталі яго паходжання застаюцца няяснымі. Ясна толькі адно: гэта слова звязана, відаць, з ганча́р 1. Дэталі словаўтварэння таксама вытлумачыць цяжка. А ці не паходзіць слова ганча́рушкі ад уласнай назвы *Ганчарушкі (< ганча́р)?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лю́тар ’бязбожнік’ (Сцяц.), ст.-бел. лютаръ, лютеръ, люторъ, лютеранинъ (XVI ст.) ’лютэранец’, якія са ст.-польск. luter, lutaranin, luteryjanin. Утвораны ад прозвішча Марціна Лютэра — Luther, дзеяча нямецкай Рэфармацыі. Праціўнікі вучэння Лютэра збліжалі яго прозвішча з прыметнікам люты, параўн. лю́тыр ’мучыцель, кат’ (Нас.), са значэннем ’чужынец’: палес. оўруцк. лю́трі ’іншаверцы’ > ’чужаземцы’ (Булыка, Запазыч., 192).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)