◎ Ке́да ’загарадка’ (Сцяшк. Сл.). Няясна. Фанетыка і геаграфія слова сведчаць аб магчымасці балт. паходжання. Параўн., аднак, семантычна далёкае kede ’лаўка, табурэт’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кзык ’шум, гудзенне; насякомае’ (Нас.). Гэта слова можна разглядаць як кантамінацыю гзіціся (гл.) (< польск. gzić się ’гізаваць’) і бзыкаць (гл.) ’гудзець’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лабіду́да ’гультай, бяздзейнік, лодар’ (КЭС, лаг., КТС), ’абібок, няўклюда’ (Мат. Гом.) складанае экспрэсіўнае слова, утворанае ад лоб 1 (гл.) і дуда.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лістаносец ’паштальён’ (ТСБМ, ТС) з’яўляецца працягам ст.-рус. листоносецъ (з XVII ст.). Да ліст і насіць (гл.). Параўн. наступнае слова (лістанош).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мата́йза ’мужчынскі гальштук’ (Сцяшк.). З англ. neck‑tie ’гальштук’ (магчыма, праз польск. мову). Мена пачатку слова адбылася пад уплывам дзеяслова матаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нарэ́ч’е ’мова, голас’: Нема нарэчʼя крыкнуць (ТС), рус. наречие ’слова; нараканне’, ст.-слав. нарѣчие ’прыгавор, рашэнне’. Да *rekti ’сказаць’, гл. рикнуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Памы́лка ’няправільнасць у дзеяннях, учынках, выказваннях, думках і г. д.; няправільнае напісанне слова’. Суфіксальны (суф. ‑к‑) дэрыват ад памыляцца < мыляцца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разра́дка ’частка выплаты падатку, доўгу’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Ад рад ’чарга’ (гл. рад 1), магчыма, пад уплывам слова рата (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рыбоі́д ’вадзяны жук’ (Сл. Брэс.). Фанетычны варыянт слова рыбае́д. Назва ўзнікла ў выніку народных уяўленняў аб тым, што жук харчуецца рыбай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Супо́нка ’прывязка, якой прымацоўваюць біч да цапільна’ (дзярж., ДАБМ, камент.). Этымалагічна тое ж, што і спона, спонка (гл.), параўн. наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)