укліні́цца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца;
Увайсці, удацца клінам, вузкаю палосай у сярэдзіну чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Verbum
анлайнавы слоўнікМоль 1, міль, муль, мэль, мыль, муоль, маля́, молька ’матылёк Tineola biselliella, які псуе футра і шэрсць, а таксама іншыя матылькі з атрада лускакрылых’ (
Моль 2, молька, молю́га ’рыбы-маляўкі, малькі, дробныя рыбкі’ (
Моль 3 ’
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сячы́ і се́кчы, сяку́, сячэ́ш, сячэ́; сячо́м, сечаце́, сяку́ць; сек, се́кла; сячы́; се́чаны;
1. каго-што. Удараючы з размаху чым
2. каго-што. Падсякаючы, валіць на зямлю, адцзяляць ад асновы; ссякаць.
3. што. Абчэсваць (камень;
4. каго-што. Біць, караць розгамі, рэменем
5. (1 і 2
6. каго-што. Пра насякомых: кусаць (
7.
8. (1 і 2
||
||
||
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
валі́ць, валю́, ва́ліш, ва́ліць;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе;
1.
2.
3.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ша́пка, ‑і,
1. Галаўны ўбор, звычайна цёплы і мяккі.
2.
3. Верхняя, расшыраная частка чаго‑н., што мае стрыжань, ножку і пад.
4.
5. Загаловак буйным шрыфтам, агульны для некалькіх артыкулаў у газеце, часопісе і пад.
6. Верхні брус над дзвярамі, акном для мацавання іх.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глядзе́ць
◊ ~дзі́ ў мяне́ — смотри́ у меня́;
во́ўкам г. — во́лком смотре́ть;
г. на рэ́чы про́ста — смотре́ть на ве́щи про́сто;
со́рам на свет г. — сты́дно в глаза́ лю́дям смотре́ть;
г. сме́рці ў во́чы — смотре́ть сме́рти в глаза́;
на свет г. не хо́чацца — на свет не гляде́л бы;
г. праз па́льцы — смотре́ть сквозь па́льцы;
г. няма́ на што — смотре́ть не́ на что;
г. у во́чы каму-небудзь — смотре́ть в глаза́ кому-л.;
г. у зу́бы — (каму) смотре́ть в зу́бы (кому);
г. у рот — (каму) смотре́ть в рот (кому);
г. у магі́лу — смотре́ть в моги́лу;
г. ко́са — (на каго, што) смотре́ть ко́со (на кого, что);
гле́дзячы па абста́вінах — смотря́ по обстоя́тельствам;
на ноч гле́дзячы — на́ ночь гля́дя;
г. у ко́рань — смотре́ть в ко́рень;
г. пра́ма ў во́чы — смотре́ть пря́мо в глаза́;
г. у кусты́ — смотре́ть в кусты́;
як у ваду́ глядзе́ў — как в во́ду гляде́л (смотре́л);
г. чужы́мі вача́мі — смотре́ть чужи́ми глаза́ми;
во́чы б мае́ не глядзе́лі — глаза́ бы мои́ не смотре́ли (не ви́дели);
г. адны́м во́кам — смотре́ть одни́м гла́зом;
расці́ на
г. кра́ем во́ка — смотре́ть кра́ем гла́за;
г. пі́льным во́кам — смотре́ть (гляде́ть) во все глаза́ (в о́ба гла́за);
г. з надзе́яй — смотре́ть с наде́ждой;
куды́ во́чы глядзя́ць — куда́ глаза́ глядя́т;
г. пра́ўдзе ў во́чы — смотре́ть пра́вде в глаза́;
г. праз ружо́выя акуля́ры — смотре́ть сквозь ро́зовые очки́;
г. (на каго) зве́рху ўніз — смотре́ть (на кого) све́рху вниз;
г. вялі́кімі вача́мі — смотре́ть больши́ми глаза́ми;
г. са сваёй звані́цы — смотре́ть со свое́й колоко́льни;
не г. ні бо́ка, ні во́ка —
як во́ўка ні кармі́, а ён усё ў
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пазбяга́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае;
1. Унікаць каго‑, чаго‑н., ухіляцца ад каго‑, чаго‑н.
2. Пазбаўляцца, вызваляцца ад чаго‑н.
пазбяга́ць 2, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць;
1. Збегчы, спусціцца ўніз — пра ўсіх, многіх.
2.
3. Збегчы, уцячы — пра ўсіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакі́даць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае;
1. Кідаць на працягу нейкага часу.
2. Кінуць, шпурнуць як папала ўсё, многае.
3. Скідаць у стог усё, многае (пра сена, салому і пад.); завяршыць стагаванне.
4.
пакіда́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перака́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае;
Нака́паць больш, чым трэба.
перакапа́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е;
1. Падзяліць што‑н. на часткі ровам, канавай упоперак чаго‑н.
2. Ускапаць.
3. Ускапаць нанава, яшчэ раз.
4.
5.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)