канапля́нік, ‑а, м.
1. Участак зямлі, засеяны каноплямі. Непадалёк ад сядзібы канчалася паласа канапляніку. Галавач.
2. Абл. Верабей. Пырхаюць чародкі канаплянікаў. Сачанка. Мікола маўчаў, паглядаючы, як за акном на плоце падскоквалі нахохленыя ў прадчуванні зімы канаплянікі. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыфрантавы́, ‑ая, ‑ое.
Які размяшчаецца паблізу фронту. Прыфрантавая паласа. □ Палкоўнік з дапамогаю гэтага свайго «дзеншчыка» праз вельмі малы час быў ужо ў шпіталі ў прыфрантавым гарадку. Чорны. Шаша неўзаметку перайшла ў звычайную разбітую прыфрантавую дарогу. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Паласаза́р, полосозир ’сузор’е Плеяды’ (ТС). Відаць, з Валасажар ’тс’, якое было збліжана і кантамінавана з паласа і зорка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
отчужде́ние
1. (действие) юр. адчужэ́нне, -ння ср.;
2. (отдаление) аддале́нне, -ння ср. адчужэ́нне, -ння ср.;
полоса́ отчужде́ния ж.-д. паласа́ (зо́на) адчужэ́ння;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
засты́гнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. застыг, ‑ла; зак.
Разм. Тое, што і застыць. Шырокая паласа вады як бы застыгла, толькі вызначаюцца дзе-нідзе ледзь прыкметныя віры. Лупсякоў. Раптам Янаш бадзёра прыўзняў вузкаполы капялюш і застыг у маўчанні. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рэзе́рва ’паласа адчужэння каля чыгункі, шашы’ (Яшк.). З польск. rezerwa < ням. Reserve ’запас, рэзерв’ (Фасмер, 3, 462; Рэйзак, 540).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэх 1 ’паласа раллі або сенажаці’ (Яшк.). Гл. прарэх, урэх.
Рэх 2 ’ляшчына звычайная’ (маг., Кіс. 41). Гл. арэх.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перашы́ек, ‑шыйка, м.
Вузкая паласа зямлі, якая злучае часткі сушы (два мацерыкі ці мацярык з паўвостравам) або аддзяляе адзін водны масіў ад другога. Панамскі перашыек. Карэльскі перашыек. □ Машына ідзе па вузкім перашыйку, які аддзяляе возера.. ад мора. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыпаласі́сты ’паласаты’ (лід., Сл. ПЗБ). Рус. карэл. приполо́сица ’папярочная нітка на дарожцы, тканай з ануч’. Ад пры‑ і паласа́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сіге́нь ‘скок, крок’ (Бяльк.), сіге́нь, сяге́нь, сігаве́нь ‘крок, паласа шырынёй у адзін крок’ (Яшк.), ‘вялікі крок’ (віц., Рам. 8). Да папярэдняга.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)