Verbum

Salz

n -es, -e

1) соль

~ in die Súppe tun* — пасалі́ць суп

2) соль, дасці́пны вы́раз

◊ éine Réde óhne ~ und Schmalz — шэ́рая [ну́дная] прамо́ва

bei j-m (noch) éinen Schínken im ~ (líegen) háben — разм. мець свой раху́нак з кім-н.

das ist für ihn ~ auf die Wúnde — гэ́та яму́ як соль на ра́ну [як хрэн у во́чы]

er liegt tüchtig im ~ — разм. ён тра́піў у бяду́ [у нялёгкае стано́вішча]

Scháden

m -s, Schäden

1) шко́да

~ bríngen* [zúfügen, ánrichten, stíften] — прыно́сіць [рабі́ць] шко́ду

das geréicht ihm zum ~ — гэ́та яму́ на шко́ду

2) стра́та

den ~ ersétzen — пакры́ць стра́ту

für den ~ gúthaben (аддз.) [bürgen, háften] — гарантава́ць пакрыццё [кампенса́цыю] на вы́падак стра́ты

~ (er)léiden* — цярпе́ць стра́ты

~ trágen* — не́сці стра́ты

◊ durch ~ wird man klug — ≅ на памы́лках ву́чацца

3) мед. пашко́джанне

sich (D) ~ tun* — пашко́дзіць сабе́ што-н., пара́ніць сябе́

4) пашко́джанне, пало́мка, разбурэ́нне

Werk

n -(e)s, -e

1) спра́ва, рабо́та

das war sein ~ — гэ́та было́ спра́вай яго́ рук

ans ~ [zu ~e] géhen*, sich ans ~ máchen — прыма́цца [бра́цца] за спра́ву [за рабо́ту]

etw. ins ~ sétzen — арганізава́ць, ажыццяві́ць што-н.

am ~(e) sein — працава́ць над чым-н.; быць у дзе́янні (аб якіх-н. сілах)

2) пра́ца, твор

gesámmelte ~e — збор тво́раў

◊ das ~ lobt den Méister — спра́ва ма́йстра хва́ліць

3) заво́д

4) механі́зм

zúkommen

* vi (s)

1) падыхо́дзіць

auf j-n ~ — падыйсці́ да каго́-н.

2) падыхо́дзіць (рабіць што-н.)

es kommt Íhnen nicht zu — Вам гэ́та не падыхо́дзіць [не нале́жыць] (рабіць)

3) нале́жаць

díeses Geld kommt euch zu — гэ́тыя гро́шы нале́жаць вам

j-m etw. ~ lássen* — даста́віць каму́-н. што-н.; саступі́ць каму́-н. што-н.

j-m ärztliche Behándlung ~ lássen* — ака́зваць каму́-н. медыцы́нскую дапамо́гу

überráschen

vt (mit D, durch A)

1) здзіўля́ць, ура́жваць (чым-н.)

ich war aufs ángenehmste überráscht — гэ́та было́ для мяне́ прые́мнай нечака́насцю

er überráschte uns durch séinen Besúch — яго́ візі́т быў для нас нечака́насцю

ich lásse mich gern ~ — я люблю́ сюрпры́зы

2) заспе́ць зняна́цку

j-n bei fríscher Tat ~ — заспе́ць каго́-н. на ме́сцы злачы́нства

3) вайск. ашаламі́ць, нане́сці нечака́ны ўда́р

Übersicht

f -, -en

1) агля́д (über A – чаго-н.)

éine ~ über etw. gében* — даць агля́д чаго́-н.

2) від (über A – на што-н.)

3) гарызо́нт, кругагля́д

éine gewísse ~ háben — мець пэўны [даво́лі шыро́кі] кругагля́д

es fehlt ihm an ~ — у яго́ ву́зкі кругагля́д

sich (D) éine ~ verscháffen — скла́сці сабе́ (агу́льнае) уяўле́нне (аб чым-н.)

die ~ verlíeren* — згубі́ць [стра́ціць] арыента́цыю

die ~ ist erschwért — гэ́та абцяжа́рвае [ускладнце] арыента́цыю

háuen

* (impf hieb i háute)

1.

vi сячы́, нано́сіць уда́р

2.

vt

1) сячы́, прасяка́ць, высяка́ць

2) горн. высяка́ць

3) касі́ць (траву)

4) разм. біць, адлупцава́ць

j-n krumm und lahm ~ — збі́ць каго́-н. на го́ркі я́блык [да паўсме́рці]

j-n zu Bóden ~ — збіць каго́-н. з ног

3.

(sich) бі́цца

◊ das ist wéder geháuen noch gestóchen — гэ́та ні то́е, ні cёе

Höhe

f -, -n

1) вышыня́, узро́вень

2) верх, мяжа́

3) паме́р

in der ~ von — у паме́ры, на су́му

in die ~ fáhren* — уско́кваць

auf gléicher ~ mit (D) — на адны́м узро́ўні з чым-н.

auf der ~ sein — адчува́ць сябе́ до́бра

auf die erfórderliche ~ bríngen* — падня́ць на нале́жны ўзро́вень

das ist áber die ~! — гэ́та ўжо́ зана́дта!

auf der ~ des Lébens — у ро́сквіце гадо́ў

geráde

1.

a

1) про́сты, прамы́

2) адкры́ты, шчы́ры

3) матэм. цо́тны

2.

adv якра́з, про́ста, ро́ўна

da fällt mir ~ ein — дарэ́чы сказа́ць

nun ~ nicht! — дык не (ж)!

das wóllte ich ~ ságen — менаві́та гэ́та я і хаце́ў сказа́ць

~ hálten* — трыма́ць пра́ма [стро́ма, вертыка́льна]

sich ~ hálten* — трыма́цца [стая́ць] пра́ма

~ légen — кла́сці пра́ма, папраўля́ць; прыво́дзіць у пара́дак

~ máchen — выпро́стваць; выраўно́ўваць; перан., разм. уладко́ўваць

~ stéhen* — стая́ць смі́рна

gláuben

1.

vt ве́рыць, меркава́ць, ду́маць

man sóllte ~… — здава́лася б…

sich sícher ~ — лічы́ць сябе́ ў бяспе́цы

2.

vi (an a) ве́рыць (у каго-н., у што-н.)

das gláube ich schon — мярку́ю, што гэ́та так

j-m ~ — ве́рыць каму́-н.

er glaubt fest darán — ён упэўнены ў гэ́тым

◊ er muss [soll] darán ~ — разм. яму́ пры́йдзецца з гэ́тым (пры)міры́цца; яму́ кане́ц, яго́ пе́сня спе́та