Wílle

m -ns, -n рэдка pl во́ля

Ménschen gúten ~ns — лю́дзі до́брай во́лі

es war dein éigener ~ — ты сам хаце́ў гэ́тага

er soll séinen ~n háben — няха́й бу́дзе так, як ён хо́ча

j-m séinen [den] ~ tun* — вы́канаць чыё-н. жада́нне; зрабі́ць так, як хто-н. хо́ча

séinen létzten ~n tun* — вы́казаць сваю́ апо́шнюю во́лю, скла́сці завяшча́нне

séinen ~n dúrchsetzen — настая́ць на сваі́м

j-m séinen [állen] ~n lássen* — даць каму́-н. магчы́масць дзе́йнічаць так, як ён хо́ча

beim bésten ~n — пры ўсі́м жада́нні

es steht in séinem ~n — гэ́та зале́жыць ад яго́

etw. mit ~n tun* — зрабі́ць што-н. наўмы́сна

j-m zu ~n sein — быць пако́рлівым чыёй-н. во́лі; быць гато́вым вы́канаць чыю́-н. во́лю

er ist voll gúten ~ns — у яго́ мно́га [по́ўна] до́брых наме́раў

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

гро́шы мн Geld n -(e)s (pl -er рэдка); Gélder pl (сумы);

фін, эк абясцэ́неныя гро́шы entwértetes Geld;

адступны́я гро́шы Entschädigungssumme f;

”гара́чыя” гро́шы „héißes“ [fluktuíerendes] Geld;

дро́бныя гро́шы Kléingeld n;

камісі́йныя гро́шы Provisión [-vi-]f;

металі́чныя гро́шы Hártgeld n, Metállgeld n;

ная́ўныя гл гатоўка;

неразме́нныя гро́шы nicht éinlösbares Geld;

нявы́даткаваныя гро́шы nicht áusgegebenes Geld;

пад’ёмныя гро́шы Úmzugsgeld n;

папяро́выя гро́шы Papíergeld n;

разме́нныя гро́шы Wéchselgeld n;

рэа́льныя гро́шы reélles Geld;

су́тачныя гро́шы Diäten pl, Tágesgeld n;

фальшы́выя гро́шы Fálschgeld n;

атры́мліваць гро́шы ў ба́нку Geld bei der Bank erhálten*;

атры́мліваць гро́шы па вэ́ксалю Wéchsel éinlösen;

атры́мліваць гро́шы па чэ́ку Geld gégen Scheck erhálten*;

браць гро́шы з раху́нку Geld ábheben*;

браць гро́шы ў пазы́ку Geld bórgen;

выдатко́ўваць гро́шы Geld áusgeben*;

выма́ць гро́шы з абарачэ́ння Geld aus dem Úmlauf zíehen*;

вярта́ць гро́шы Geld zurückzahlen;

дава́ць гро́шы ў пазы́ку Geld léihen*;

здыма́ць гро́шы з раху́нку Geld vom Kónto ábheben*;

кампенсава́ць гро́шы Geld ersétzen;

капі́ць гро́шы Geld spáren;

кла́сці гро́шы ў банк Geld deponíeren;

мяня́ць гро́шы Geld wéchseln;

трыма́ць гро́шы ў ба́нку Geld auf der Bank háben;

◊ ні за які́я гро́шы! um kéinen Preis!;

быць пры граша́х bei Kásse sein;

выкіда́ць гро́шы на ве́цер das Geld zum Fénster hináuswerfen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ду́мка ж Gedánke m -ns, -n; Méinung f -, -en, Ánsicht f -, -en; Áuffassung f -, -en; Idée f -, -n (ідэя);

рапто́ўная ду́мка Éinfall m -s, -fälle; Gedánkenblitz m -es, -e;

бліску́чая ду́мка glänzender Gedánke [Éinfall] ;

назо́йлівая [неадчэ́пная] ду́мка éine fíxe Idée;

мільгану́ла ду́мка ein Gedánke fuhr [schoss] (D) durch den Kopf; ein Gedánke kam (D) plötzlich in den Sinn;

асно́ўная ду́мка Háuptgedanke m, Háuptidee f;

гэ́та до́брая ду́мка das ist ein gúter Gedánke [Éinfall, éine gúte Idée];

наве́сці не́кага на ду́мку j-m (D) éinen Gedánken éingeben*; j-n auf den Gedánken bríngen*;

мне прыйшла́ ў галаву́ ду́мка ich kam auf den Gedánken;

сабра́цца з ду́мкамі séine Gedánken sámmeln;

паглы́біцца ў ду́мкі in Gedánken vertíeft [versúnken] sein; ganz in Gedánken sein;

я далёкі ад ду́мкі, што… ich bin weit davón entférnt zu gláuben, dass…;

2. (мысленне) Dénken n -s, -;

філасо́фская ду́мка philosóphisches Dénken;

лад ду́мак Dénkweise f -, Gesínnungsart f -;

хада́ ду́мак Gedánkengang m -es;

грама́дская ду́мка öffentliche Méinung;

абме́н ду́мкамі Méinungsaustausch m -es;

на маю ду́мку ich bin der Méinung [Ánsicht, Áuffassung], dass…;

заста́цца пры сваёй ду́мцы bei séiner Méinung bléiben*, auf séiner Méinung behárren [bestéhen*];

прыйсці́ да аднаду́шнай ду́мкі éinmütig zum Schluss kómmen*; überéinkommen* vi (s);

мы адно́й ду́мкі wir sind gléicher [éiner] Méinung;

3. (погляды) Léhrmeinung f -, -en;

◊ за́дняя ду́мка Híntergedanke m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

рука́ ж Hand f -, Hände (кісць); Arm m -(e)s, -e (уся рука);

уме́лыя рукі geschíckte Hände;

узя́ць на рукі auf den Arm néhmen*;

пада́ць руку́ die Hand gében* [réichen];

павіта́цца з кім-н за руку́ j-n mit éinem Händedruck [per Hándschlag] begrüßen;

узя́ць каго-н пад руку́ sich bei j-m éinhaken [únterhaken];

прашу́ падня́ць рукі! (пры галасаванні) ich bítte um Hándzeichen;

рукі ўго́ру! спарт (каманда) Árme hoch!; вайск Hände hoch!;

рукі ўніз! (каманда) Árme níeder!;

рукі па швах! (каманда) die Árme ánlegen!;

стаць, рукі ўбо́кі! (каманда) die Hände in die Séiten stémmen [stützen]!;

про́даж з рук камерц Diréktverkauf m -(e)s, -käufe;

◊ апусці́ць рукі перан den Mut sínken lássen*, die Flínte ins Korn wérfen*;

са збро́яй у рука́х mit der Wáffe in der Hand;

сядзе́ць скла́ўшы рукі die Hände in den Schoß légen;

быць звяза́ным па рука́х і нага́х an Händen und Füßen gefésselt [gebúnden] sein;

рукі ко́раткі разм das liegt nicht in séiner Macht;

быць у чыіx-н рука́х in j-s Gewált [Macht] sein;

даць во́лю рука́м hándgreiflich wérden;

узя́ць сябе́ ў рукі sich zusámmennehmen*, sich behérrschen, sich bezwíngen;

збыць што-н з рук разм etw. lóswerden аддз [lósschlagen* аддз];

ма́йстар на ўсе́ рукі sich auf álles verstéhen*; ein Táusendkünstler [Táusendsas(s)a] sein;

рука́ руку́ мы́е, зло́дзей зло́дзея кры́е ≅ éine Hand wäscht die ándere

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

voll

1.

a

1) по́ўны

~ von Ménschen, ~er Menschen — по́ўны наро́ду [людзе́й]

ein Téller ~ Súppe — тале́рка по́ўная су́пу

ein ~es Haus — перапо́ўнены тэа́тр

mit ~en Händen gében* [spénden] — шчы́ра адо́рваць

gestríchen ~ — по́ўны да бераго́ў

zum Bérsten ~ gestópft — набі́ты бітко́м [да адка́зу]

~ bis óben sein — быць сы́тым па го́рла, нае́сціся ўво́лю

~ sein — разм. быць ушчэ́нт п’я́ным

aus dem Vóllen schöpfen — жыць у даста́тку

2) по́ўны, перапо́ўнены (якога-н. пачуцця)

mit ~em Ernst — зусі́м сур’ёзна

mit ~em Recht — з по́ўным пра́вам

~ Bewúnderung — по́ўны захапле́ння

3) по́ўны, то́ўсты (пра твар, чалавека)

4) по́ўны, абсалю́тны (пра цішыню, перамогу, упэўненасць і г.д.)

die ~e Wáhrheit — чы́стая пра́ўда

bei ~er Besínnung — пры по́ўнай свядо́масці

mit ~em Recht — з по́ўным пра́вам

5) по́ўны, цэ́лы (пра год і г.д.)

6) махро́вы (пра кветкі)

◊ j-n nicht für ~ ánsehen* [néhmen*] — не лічы́ць каго́-н. заслуго́ўваючым даве́ру

2.

adv по́ўнасцю, ца́лкам, зусі́м (ручацца і г.д.)

~ und ganz — ца́лкам і по́ўнасцю

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

gut

(comp bésser, superl best)

1.

a до́бры, харо́шы, дабрацкасны, прыда́тны

~en Ábend! — до́бры ве́чар!

~en Mórgen! — до́брай ра́ніцы!

~e Nacht! — дабра́нач!

~en Tag! — до́бры дзень!

~en Erfólg! — жада́ю по́спеху!

~e Réise! — шчаслі́вай даро́гі!

Séien Sie so ~! — бу́дзьце так ласка́вы!

der ~e Hírt(e) — до́бры па́стыр, Хрысто́с

éine ~e Haut und ~e Séele — до́брая душа́, дабра́к

◊ ~e Míene zum bösen Spiel máchen — рабі́ць до́брую мі́ну пры дрэ́ннай гульні́

éiner ist so ~ wie der ándere — ≅ або́е рабо́е

2.

adv до́бра

~! — до́бра!

kurz und ~ — адны́м сло́вам

schon ~! — до́бра!, ну, до́бра!, у зго́дзе!

möglichst ~ — найле́пшым чы́нам

so ~ wie — ама́ль, ні́бы

so ~ wie nichts — ама́ль (што) нічо́га

er hat es ~ — яму́ жыве́цца до́бра

du hast ~ réden — табе́ до́бра гавары́ць

~er Dínge sein — быць у до́брым настро́i [гумо́ры]

j-m ~ sein — любі́ць каго́-н., до́бра ста́віцца да каго́-н.

~ zwei Dútzend — по́ўныя два ту́зіны

◊ wer ~ sitzt, rücke nicht — ≅ ад дабра́ дабра́ не шука́юць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

by

[baɪ]

1.

prep.

1)

а) блі́зка; по́бач, ля

by a river — каля рэ́чкі, блі́зка рэ́чкі

Sit by me — Сядзь каля́ мяне́

б) паўз, мі́ма; за

a path by the river — сьце́жка паўз рэ́чку

We went by the house — Мы прайшлі мі́ма до́му

2) па, праз

by the way —

а) па даро́зе

б) між і́ншым

to go by the bridge — е́хаць (ісьці́) праз мост

3) (тво́рны склон без прыназо́ўніка)

а) to destroy by fire — зьні́шчыць агнём

б) to travel by train — падаро́жнічаць цягніко́м

4) на

а) (пры мно́жаньні, дзяле́ньні або́ падава́ньні паме́раў)

multiply by two — памно́жыць на два

a room five by six metres — пако́й пяць мэ́траў на шэсьць

б) to sell by the pound — прадава́ць на фу́нты

в)

taller by a head — вышэ́йшы на галаву́

larger by half — бо́льшы на пало́ву

5) зго́дна з чым

by agreement — зго́дна з умо́вай

by law — зго́дна з зако́нам

6) каля, не пазьне́й, як

be there by nine o’clock — будзь там каля́ дзявя́тае гадзі́ны

7) у, у ча́се

by day — удзе́нь

by night — уно́чы

8) па

step by step — крок па кро́ку, паступо́ва

little by little — пакрысе́

2.

adv.

1) тут жа, каля́

near by — блі́зка

2) мі́ма, паўз

days gone by — міну́лі дні

A car dashed by — Пране́слася а́ўта

3) набо́к, збо́ку; недалёка

to put something by — пакла́сьці не́шта збо́ку

•

- by all means

- by and by

- by and large

- by chance

- by oneself

- by the by

- by the way

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Sinn

m -(e)s, -e

1) пачуццё, адчува́нне

séiner fünf ~e nicht mächtig sein — не вало́даць сабо́й

séine fünf ~e beisámmen háben — быць пры сваі́м ро́зуме і цвёрдай па́мяці

2) pl о́рганы пачу́ццяў

3) свядо́масць, ро́зум

sich (D) etw. aus dem ~ schlágen* — вы́кінуць што-н. з галавы́

das kam mir aus dem ~ — гэ́та вы́лецела ў мяне́ з галавы́

ein Gedánke kam mir in den ~ [fuhr mir durch den ~], es ging mir durch den ~ — мне прыйшла́ ў галаву́ ду́мка

~ für etw. háben — ве́даць толк у чым-н.

~ und Áugen für etw. (A) háben — цані́ць што-н.; ве́даць толк у чым-н.

auf séinem ~ behárren [bestéhen*, bléiben*] — упа́рціцца на сваі́м рашэ́нні, насто́йваць на сваі́м

ist er bei ~en? — ці ў ро́зуме ён?

aus den Áugen aus dem ~ — з вачэ́й дало́ў – з слю́ца вон

éines ~es sein — быць адно́й ду́мкі

ánderen ~es wérden — змяні́ць ду́мкі

4) сэнс, значэ́нне

im wéiteren [éngeren] ~e — у шыро́кім [ву́зкім] сэ́нсе

dem ~e nach — па сэ́нсу

◊ was ist der lángen Réde kúrzer ~? — у чым су́тнасць [спра́вы]?

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

trágen

*

1.

vt

1) насі́ць, не́сці; перано́сіць

Kósten ~ — не́сці выда́ткі

etw. bei sich ~ — насі́ць што-н. пры сабе́

2) насі́ць (вопратку, прычоску і г.д.)

éine Brílle ~ — насі́ць акуля́ры

das Haar geschéitelt ~ — насі́ць валасы́ на прабо́р

die Füße ~ ihn kaum — но́гі яго́ ледзь трыма́юць

3)

éinen Námen ~ — насі́ць імя́

den Verhältnissen Réchnung ~ — улі́чваць вару́нкі

zur Schau ~ — выстаўля́ць напака́з

die Wáre trägt die Versándkosten nicht — тава́р не апра́ўдвае тра́нспартных выда́ткаў

die Verántwortung für etw. (A) ~ — не́сці адка́знасць [адка́зваць] за што-н.

Bedénken [Zwéifel] ~ — сумнява́цца

2.

vi, vt

1) прыно́сіць ураджа́й, дахо́д

das Kapitál trägt Zínsen — капіта́л прыно́сіць [дае́] працэ́нты

2)

díeses Gewéhr trägt weit — гэ́тае ружжо́ б’е на далёкую адле́гласць

séine Stímme trägt gut — яго́ го́лас гучы́ць до́бра

3.

(sich)

1) насі́цца (пра матэрыю)

díeser Stoff trägt sich gut — гэ́тая матэ́рыя но́ская

2) (mit D) насі́цца (з чым-н.)

sich mit éinem Gedánken ~ — пе́сціць ду́мку, насі́цца з ду́мкай

3)

das Unternéhmen trägt sich (selbst) — прадпры- е́мства акупля́ецца

er trägt sich ímmer schwarz — ён заўсёды хо́дзіць у чо́рным

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

па прыназ

1. (на паверхні) auf (D, A), über (A);

е́хаць па по́лі über das Feld fáhren*;

2. (у галіне чаго-н) in (D); auf dem Gebíet;

спабо́рніцтва па ша́хматах Scháchwettkampf m -es, -kämpfe;

экза́мен па матэма́тыцы Mathematíkprüfung f -, -en;

камітэ́т па раззбрае́нні Áusschuss für Ábrüstung;

3. (дзеянне) in (D), durch (A); (A) entláng;

ісці́ па ву́ліцы die Stráße entláng géhen*;

4. канц (згодна, у адпаведнасці з) laut (D), nach (D); auf (A); gemäß (D) (пасля наз);

па распараджэ́нні (каго-н) auf j-s Ánordnung;

па жада́нні auf Wunsch;

5. (пры дапамозе чаго-н) mit (D), per (A);

па по́шце mit der Post; per Post;

па тэлеба́чанні im Férnsehen;

па ра́дыё im Rúndfunk;

паве́даміць па ра́дыё über Funk mítteilen;

6. (з лічэбнікам):

шэ́рагі па шэсць чалаве́к Réihen zu je sechs Persónen [Mann];

па дво́е zu zweit; jéweils zwei;

7. рэдк nach;

па абе́дзе am Náchmittag; nach dem Míttagessen;

8. (з він. скл – па каго-н, па што-н) nach (D), in (A); um j-n (etwas) zu hólen;

хадзі́ць па грыбы́ in die Pílze géhen*;

пасла́ць па цыгарэ́ты nach Zigarétten schícken;

пайсці́ па до́ктара den Arzt hólen;

я па цябе́ зайду́ ich hóle dich ab;

9. (з він. скл – пра канец адрэзку часу) bis (A), bis zu (D);

па ве́расень bis Septémber;

◊ па ме́ншай ме́ры wénigstens;

яму́ было́ не па сабе́ ihm war nicht recht wohl (zumúte);

сумава́ць па дзе́цях sich nach den Kíndern séhnen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)