Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 8-е выданне (правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

самшит

бот. самшыт, род. самшыта и (о древесине и собир.) самшыту муж.

самшитовый

самшытавы

самые

мест. см. самый

самый

мест.

1) в разн. знач. муж. самы (жен. самая, ср. самае)

мн. самыя

эта самая книга — гэта самая кніга

тот же самый — той жа самы

у самого моря — каля (ля) самага мора

в самый разгар работы — у самы разгар работы

с самого начала — з самага пачатку

у самой стены — каля самай сцяны

самая середина — самая сярэдзіна

самый честный — самы сумленны

самая гуща — самая гушча

в самую распутицу — у самую бездараж

2) (сам по себе) муж. сам (жен. сама, ср. само)

мн. самі

самый этот факт радует меня — сам гэты факт радуе мяне

самое его молчание доказывает, что он не прав — само яго маўчанне даказвае, што не яго праўда

в самом деле — сапраўды

в самый раз — самы раз

на самом деле — на самай справе

самое время — самая пара, самы час

по самые уши — па самыя вушы

сам-

обл. уст. первая часть неизменяемых прил. со значением:

1) (во столько-то раз больше)

сам-друг — у два разы (больш, большы за што)

сам-третей — у тры разы (больш, большы за што)

урожай сам-пят — ураджай у пяць разоў большы ад насення

2) (столько-то, считая вместе с действующим лицом)

сам-друг — удвух (удзвюх, удваіх)

сам-третей — утрох (утраіх)

сам-четвёрт — учатырох (учацвярых)

сам-шёст — ушасцёх (ушасцярых)

сам-сём — усямёх (усемярых)

сам-восьмой — увасьмёх (увасьмярых)

сам-девят — удзевяцёх (удзевяцярых)

сам-десят — удзесяцёх (удзесяцярых)

я сам-друг с тобою — я ўдвух (удзвюх, удваіх) з табою

сам-восьмой

см. сам-

сам-десят

см. сам-

сам-друг

см. сам-

сам-пят

см. сам-

сам-сём

см. сам-