Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

иго́льщик спец. іго́льшчык, -ка м.;

иго́льщица спец. іго́льшчыца, -цы ж.

иго́рный ігра́льны;

иго́рный дом ігра́льны дом.

игра́ ж.

1. гульня́, -ні́ ж.;

игра́ в ша́хматы гульня́ ў ша́хматы;

спорти́вные и́гры спарты́ўныя гу́льні;

и́гры для дете́й гу́льні для дзяце́й;

би́ржевая игра́ бі́ржавая гульня́;

игра́ воображе́ния гульня́ фанта́зіі;

2. (на музыкальном инструменте) ігра́, -ры́ ж.;

игра́ на роя́ле ігра́ на рая́лі;

3. (обращение с каким-л. предметом как с игрушкой) гульня́, -ні́ ж., забаўля́нне, -ння ср., за́баўка, -кі ж.;

4. (легкомысленное, несерьёзное обращение с чем-л.) жа́рты, -таў;

игра́ с огнём жа́рты з агнём;

5. (на сцене) ігра́, -ры́ ж.;

6. (притворство) гульня́, -ні́ ж.;

игра́ в великоду́шие гульня́ ў велікаду́шнасць;

7. перен. ігра́, -ры́ ж.;

8. (сверкание) зіхаце́нне, -ння ср., пераліва́нне, -ння ср.;

игра́ кра́сок пераліва́нне (зіхаце́нне) фа́рбаў; см. игра́ть 1—8;

игра́ не сто́ит свеч аўчы́нка не ва́рта вы́рабу;

опа́сная игра́ небяспе́чная гульня́;

игра́ слов гульня́ слоў;

игра́ в слова́ гульня́ ў сло́вы;

игра́ приро́ды гульня́ прыро́ды.

игра́льный ігра́льны;

игра́льные ка́рты ігра́льныя ка́рты, ка́рты для гульні́.

и́гранный прич. (о музыке) ігра́ны;

и́граный прил. (употреблявшийся в игре) гуля́ны;

и́граная коло́да карт гуля́ная кало́да карт.

игра́ть несов.

1. гуля́ць;

де́ти игра́ли в саду́ дзе́ці гуля́лі ў са́дзе;

игра́ть в футбо́л гуля́ць у футбо́л;

игра́ть в пря́тки гуля́ць у хо́ванкі;

игра́ть в ка́рты гуля́ць у ка́рты;

2. (на музыкальном инструменте) ігра́ць;

игра́ть вальс ігра́ць вальс;

игра́ть на скри́пке ігра́ць на скры́пцы;

игра́ть в две (в четы́ре) руки́ ігра́ць у дзве (у чаты́ры) рукі́;

3. (обращаться с каким-л. предметом как с игрушкой) гуля́ць (з чым); забаўля́цца (з чым);

игра́ть ве́ером гуля́ць (забаўля́цца) з ве́ерам;

игра́ть цепо́чкой гуля́ць (забаўля́цца) з ланцужко́м;

4. (обращаться с чем-л. легкомысленно, несерьёзно) жартава́ць;

игра́ть с огнём жартава́ць з агнём;

5. (на сцене) ігра́ць;

игра́ть пье́су ігра́ць п’е́су;

игра́ть роль ігра́ць ро́лю;

6. (притворяться) гуля́ць (у што), выдава́ць сябе́ за…, стро́іць з сябе́ (каго);

игра́ть в великоду́шие гуля́ць у велікаду́шнасць;

7. перен., в разн. знач. ігра́ць;

игра́ть людьми́ ігра́ць людзьмі́;

игра́ть на не́рвах ігра́ць на не́рвах;

8. (сверкать, переливаться) гуля́ць, пераліва́цца, зіхаце́ць;

со́лнце игра́ет на пове́рхности воды́ со́нца гуля́е (пераліва́ецца) на паве́рхні вады́;

брилья́нт хорошо́ игра́ет брылья́нт зіхаці́ць (пераліва́ецца);

9. (пениться) пе́ніцца, іскры́цца;

вино́ игра́ет віно́ пе́ніцца, іскры́цца;

10. (о чувствах) гуля́ць, бурлі́ць;

улы́бка игра́ла на его́ лице́ усме́шка гуля́ла на яго́ тва́ры;

игра́ть большу́ю, опа́сную игру́ гуля́ць у вялі́кую, небяспе́чную гульню́;

игра́ть пе́рвую скри́пку ігра́ць пе́ршую скры́пку;

игра́ть коме́дию стро́іць каме́дыю;

игра́ть глаза́ми падмі́ргваць;

игра́ть слова́ми забаўля́цца сло́вамі;

игра́ть на би́рже гуля́ць на бі́ржы;

игра́ть на́ руку ігра́ць на руку́;

игра́ть пе́сни обл. спява́ць;

игра́ть сва́дьбу обл. спраўля́ць (гуля́ць) вясе́лле;

игра́ть в зага́дки гуля́ць у зага́дкі;

игра́ть в ку́клы гуля́ць у ля́лькі;

игра́ть свое́й жи́знью рызыкава́ць сваі́м жыццём;

игра́ть все́ми цвета́ми (ра́дуги) зіхаце́ць (пераліва́цца) усі́мі ко́лерамі (вясёлкі);

кровь игра́ет кроў бурлі́ць.

игра́ться несов.

1. безл. ігра́цца;

мне сего́дня не игра́ется мне сёння не ігра́ецца;

2. разг. гуля́ць;

де́ти игра́ются дзе́ці гуля́юць;

3. страд. ігра́цца; см. игра́ть 2, 5.

игра́ючи деепр., нареч., разг. гуля́ючы;