Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ула́дны, -ая, -ае (кніжн.).
1. Схільны навязваць сваю волю, загадваць, падначальваць сабе; які выражае ўладу, волю, рашучасць, уладарны.
У. чалавек.
У. позірк.
2. (звычайна з адмоўем). Які мае права, уладу што-н. рабіць.
Не ўладны загасіць такі агонь.
3.перан. Неадольны, усемагутны.
Уладнае пачуццё.
|| наз.ула́днасць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ула́дныпрям., перен. вла́стный, повели́тельный;
у. го́лас — вла́стный (повели́тельный) го́лос
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ула́дны, ‑ая, ‑ае.
Кніжн.
1. Схільны навязваць сваю волю, загадваць, падначальваць сабе. Быстры, уладны і настойлівы, .. [Ермакоў] заўсёды кіраваў іншымі і прызвычаіўся, каб яго паважалі і слухаліся.Мележ.Мужчына ішоў з сабакам, моцны і шыракаплечы, уладны і пераможны і сам падобны на Геракла.Караткевіч.// Які выражае ўладу, волю, рашучасць; уладарны. [Жанчына] акінула Анатоля з галавы да ног уладным позіркам.. і лагодна ўсміхнулася.Ваданосаў.— Стой! Не варушыся! — пачуў .. [Карніцкі] уладны і моцны шэпт, як толькі выбраўся на супрацьлеглы бераг.Паслядовіч.
2.(звычайназадмоўем «не»). Які мае права, уладу што‑н. рабіць. Агонь у камінку гарэў ласкава і роўна, над ім не ўладны быў асенні вецер, што зласліва шастаў за акном...М. Стральцоў.
3.перан. Неадольны, усемагутны. Уздыхне зямля шчасліва — і з пачуццём асалоды, Уся аддасца ўладнай сіле рук працоўных чалавека.Буйло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ула́дны hérrisch, gebíeterisch; beféhlend;
ула́дны тон hérrischer Ton;
ула́дны по́зірк ein gebíeterischer Blick
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
нача́льніцкі, -ая, -ае.
1.гл. начальнік.
2. Поўны важнасці, строгасці; уладны.
Н. тон.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вла́стныйпрям., перен. улада́рны; ула́дны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ула́днанареч. вла́стно, повели́тельно; см.ула́дны
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)