распарадзі́цца, -джу́ся, -дзі́шся, -дзі́цца; -дзі́мся, -дзіце́ся, -дзя́цца; зак.

1. Аддаць загад; загадаць.

Р. наконт адпраўкі экспедыцыі.

2. Паклапаціцца аб выкананні чаго-н. належным чынам.

Р. па-гаспадарску грашыма.

|| незак. распараджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. распараджэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

распарадзі́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. распараджу́ся распарадзі́мся
2-я ас. распарадзі́шся распарадзіце́ся
3-я ас. распарадзі́цца распарадзя́цца
Прошлы час
м. распарадзі́ўся распарадзі́ліся
ж. распарадзі́лася
н. распарадзі́лася
Загадны лад
2-я ас. распарадзі́ся распарадзі́цеся
Дзеепрыслоўе
прош. час распарадзі́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

распарадзі́цца сов.

1. (отдать распоряжение) распоряди́ться; приказа́ть;

2. (позаботиться об устройстве, организации, проведении чего-л.) распоряди́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распарадзі́цца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; зак.

1. Аддаць загад; загадаць. [Мікітка] зараз жа распарадзіўся паслаць у вёску Міхалку Крупіка. Колас. — Дык збірайся, і каб да вечара выехаў, — распарадзіўся маўклівы і заўсёды стомлены прараб. Б. Стральцоў.

2. Абысціся з кім‑н. або з чым‑н. тым або іншым чынам. Ні весткі, ні паўвесткі стуль. Адна даверлівасць прадбачання салдата. Ды гнаць адкуль, што лёсам Сашкі-брата Інакш, распарадзілася вайна. Чэрня. // Спатрэбіць, скарыстаць што‑н. Тысяча на сяле немалыя грошы. Калі па-гаспадарску, то можна імі разумна распарадзіцца. Б. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распараджа́цца, распарадзі́цца

1. (аддаць загад аб чым-н.) ánordnen vt; veránlassen vt;

2. (чым-н.) disponíeren vt, verfügen vi (über A);

распараджа́цца сваёй маёмасцю über sein Vermögen disponíeren [verfügen]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

распараджэ́нне, -я, н.

1. гл. распарадзіцца.

2. мн. -і, -яў. Загад, пастанова.

Аддаць р.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

загада́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; -га́даны; зак., каму.

1. з інф. Аддаць загад; распарадзіцца.

2. Апавясціць (аб сходзе; разм.).

З. на сход.

|| незак. зага́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нераспара́дчы, ‑ая, ‑ае.

Які не ўмее распарадзіцца, праявіць ініцыятыву, арганізаваць, наладзіць што‑н. Нераспарадчы прараб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распараджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. гл. распарадзіцца.

2. Кіраваць, ведаць кім-, чым-н.

У доме ўсім рспараджаецца бацька.

3. Весці сябе як гаспадар; камандаваць.

Р. ў чужой хаце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дыспані́раваць

‘распарадзіцца (распараджацца) пэўнымі сумамі на рахунках у карэспандэнтаў банка або ў камісіянераў’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. дыспані́рую дыспані́руем
2-я ас. дыспані́руеш дыспані́руеце
3-я ас. дыспані́руе дыспані́руюць
Прошлы час
м. дыспані́раваў дыспані́равалі
ж. дыспані́равала
н. дыспані́равала
Загадны лад
2-я ас. дыспані́руй дыспані́руйце
Дзеепрыслоўе
цяп. час дыспані́руючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)