плю́шнік
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
плю́шнік |
| Р. |
плю́шніку |
| Д. |
плю́шніку |
| В. |
плю́шнік |
| Т. |
плю́шнікам |
| М. |
плю́шніку |
Крыніцы:
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
плю́шнік, ‑у, м.
Тое, што і аер. Ужо зелянелі пад сонцам чароты ды плюшнікі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Плю́шнік, плюшня ’аер трыснёгавы, Acorus calamiis L.’ (ТСБМ; ТС; Бейл.; брагін., Нар. словатв.; брагін., З нар. сл.), ’зараснік плюшчаю, Sparganitim simplex Mert. et Koch’ (брагін., Яшк.), ’зараснік аеру’ (БРС). Палескае (Карскі, Труды, 479). Сюды ж: плюшнік ’касач, Iris L.’ (ганц., Сл. ПЗБ), (буськова) плюшня ’тс’ (ТС), плюшня ’подсціл, балотная трава, падобная на аер; яе косяць, як замерзне балота’ (гродз., Сцяшк. Сл.), плюшняй ’чарот, Scirpus L.’ (карэліц., нясвіж., Весці, 4, 169), ’рагоз, Typha L.’ (ганц., Сл. ПЗБ). Адаптаваны балтызм. Параўн. літ. plušos, plušai ’рагоз’ (Атрэмбскі), pliūšė/pliūšė/pliūšis ’трыснёг’ (Арашонкава і інш., Весці, 4, 1969, 125), plūšė ’асака, Carex yracilis’. Сюды ж таксама плюсняг ’чарот’ (тамсама) — у выніку кантамінацыі лексем плюшняй і трыснёг (гл.), плюшнік ’месца на балоцістых лугах, дзе растуць асака, плюшчай, цыкута ядавітая’ (Яшк.). Гл. таксама плюшчай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
плю́шнік
1. Зараснік аеру Acorus calamus L. (БРС). Тое ж пле́шнік (Жытк., Стол.), пляшні́к (Жытк.).
2. Зараснік плюшчаю Sparganium simplex Huds. (Браг.). Тое ж плюшча́й (БРС), плюшчы́ннік (Пол.), плюшчэй, плюшчаі́ннік (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
◎ Плісні́к ’плюшчай галінасты, Sparganium ramosum Huds.’ (Шат.; барый., круп., Сл. ПЗБ), плісняк ’асака, Carex L.’ (б.-каш., Мат. Гом.). Да плюшнік (гл.). Параўн. іншыя дыял. назвы расліны плвенік, плісняк, плюха, плюшнік, плюшчай, плюшчэўнік (JJA, 1).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плясні́к (плесяік) ’плюшнік’ [відаць, Sparganium]’ (лун., Шатал.). Да плюшнік, плюха 2. Наяўнасць ‑с‑ сведчыць альбо пра ўплыў лексемы плоскі (у расліны плоскія доўгія лісты), альбо пра запазычанне з зах.-балт. дыялектаў, роднаснае літ. pliūšė ’трыснёг, Phragmites communis L.’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пло́шчай ’касач, Iris L.’ (гродз., Нар. лекс.). Да клюшняй, плюшнік (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аер, плюшнік
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
разрэ́джаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад разрэдзіць.
2. у знач. прым. Не вельмі часты, не густы. Разрэджаныя пасевы.
3. у знач. прым. Не вельмі шчыльны, не насычаны. Разрэджаны газ. Разрэджанае паветра. // Разбаўлены, размешаны вадой. На плюшнік, на круглыя лісты лотаці пырскаюць разрэджаны торф і жоўтая ржа. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Плясня́ ’яжджаль, асака, Carex L.’ (баран., ЛА, 1). Гл. плюшнік. плюшня, у аснове якіх, верагодна, балтызм. Параўн. літ. plūšė ’асака, Carex gracilis’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)