ко́ўш

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ко́ўш каўшы́
Р. каўша́ каўшо́ў
Д. каўшу́ каўша́м
В. ко́ўш каўшы́
Т. каўшо́м каўша́мі
М. каўшы́ каўша́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

коўш, каўша́, мн. каўшы́, каўшо́ў, м.

1. Шырокая круглая пасудзіна з ручкай для чэрпання вадкасці.

Зачэрпнуць вады каўшом.

2. Вялікае металічнае прыстасаванне ў розных механізмах для зачэрпвання, высыпання, разлівання і пад.

Ліцейны к.

К. экскаватара.

|| прым. каўшо́вы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ко́ўш (род. каўша́) м., в разн. знач. ковш;

зачэ́рпаць каўшо́м мукі́ — зачерпну́ть ковшо́м муки́;

ліце́йны к. — лите́йный ковш;

к. экскава́тара — ковш экскава́тора

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

коўш, каўша, м.

1. Шырокая круглая пасудзіна з ручкай для зачэрпвання вадкасці. На ручніках, расшытых пеўнямі, Хлеб-соль падносім для гасцей, Вядзём за стол, каўшамі пеннымі Частуем брагай. Гаўрусёў. // Разм. Тое, што і туфель. Верна трымае мяшок, а я каўшом насыпаю з засека пшаніцу. Жычка.

2. Вялікае металічнае прыстасаванне ў розных механізмах, якое служыць для зачэрпвання, разлівання і пад. Коўш экскаватара. Коўш скрэпера. Разлівачны коўш. □ Коўш нахіліўся, і ў завалачнае акне печы наліўся чыгун. Карпаў.

•••

Чэрпаць (браць і пад.) каўшом гл. чэрпаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

коўш,

пасудзіна лодкападобнай формы .

т. 8, с. 437

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ко́ўш м

1. Kélle f -, -n; Schöpfkelle f;

2. тэх Kübel m -s, -;

ліце́йны ко́ўш Pfánne f -, -n, Gíeßpfanne f;

ко́ўш экскава́тара Bággerlöffel m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

коўш

(літ. káušas)

1) драўляная або металічная пасудзіна з ручкай для чэрпання вады, квасу і інш.;

2) вялікае механічнае прыстасаванне для зачэрпвання і пераносу да месца разгрузкі грунту, разлівання расплаўленага металу і інш. (напр. к. экскаватара).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Коўш ’шырокая круглая пасудзіна з ручкай для зачэрпвання вадкасці’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Мат. Гом., ТС, Жд. 2, Яруш., З нар. сл., Бяльк., Маш., Федар. Рук., Чудов., КЭС, лаг., Сл. паўн.-зах.). Параўн. літ. káušas ’тс’ (там жа, 2, 509). Укр. ківш, рус. ковш ’тс’, польск. kowsz ’тс’. Запазычанне з літ. káušas ’тс’. Гл. Урбуціс, Baltistica, 5 (1), 62; Непакупны, Мовознавство, 1970, 6, 35; Адкупшчыкоў, Baltistica, 6 (2), 185–192; Лаўчутэ, Балтизмы, 13–14.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Коўш Аляксандр

т. 8, с. 438

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Коўш Святаслаў Аляксандравіч

т. 8, с. 438

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)