Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́гнацьсов., в разн. знач. вы́гнать; (удалить насильно — ещё) изгна́ть, прогна́ть, вы́ставить; (охот. — ещё) вы́травить; (махая, удалить — ещё) вы́махать; (удалить — ещё) убра́ть; (скот в поле — ещё) угна́ть; (вырасти, стать высоким — ещё) вы́махать; (колос, побеги — ещё) вы́метать; (заработать — ещё) вы́колотить; (спирт и т.п. — ещё) вы́курить;
в. з до́му — вы́гнать (прогна́ть) и́з дому;
в. ста́так у по́ле — вы́гнать (угна́ть) ста́до в по́ле;
в. хваро́бу — вы́гнать боле́знь;
в. з галавы́ ду́мку пра што-не́будзь — вы́гнать (изгна́ть) из головы́ мысль о чём-л.;
в. у калідо́р каго́-не́будзь — вы́гнать (вы́ставить) в коридо́р кого́-л.;
в. зве́ра з ле́су — вы́гнать (вы́травить) зве́ря и́з лесу;
в. камаро́ў з пала́ткі — вы́гнать (вы́махать) комаро́в из пала́тки;
за год сасну́ ~нала на паўме́тра — безл. за́ год сосну́ вы́гнало на полме́тра;
ну і ~нала цябе́! — безл. ну и вы́махал же ты!;
в. ко́лас — вы́гнать (вы́метать) ко́лос;
в. тры́ста рублёў у ме́сяц — прост. вы́гнать (вы́колотить) три́ста рубле́й в ме́сяц;
в. дзёгаць — вы́гнать (вы́курить) дёготь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́гнаць, ‑ганю, ‑ганіш, ‑ганіць; зак., каго-што.
1. Гонячы, прымусіць выйсці, выехаць; выдаліць. Выгнаць жывёлу з хлява. □ На росны поплаў выгналі табун калгасных коней.Бялевіч.Хлапчукі выгналі статак з аборы трошкі раней, каб мець больш часу.Пальчэўскі.Паглядзіце вы на Ціта — Вынес ён у хлеў карыта, І падсвінкаў, і свіней Выгнаў з хаты і з сяней.Крапіва.//перан. Пазбавіцца ад чаго‑н., прагнаць што‑н. Хацелася прычакаць вечара і пайсці ў кіно, каб там хоць на пару гадзін выгнаць з галавы неадчэпныя думкі.Дамашэвіч.//Разм. Звольніць, выключыць. Выгнаць з работы. Выгнаць са школы.//перан.Разм. Вывесці, знішчынь. Выгнаць хваробу. Выгнаць васьмёрку (з веласіпеднага кола).
2. Выдаліць сілай, прагнаць. Выгнаць акупантаў.
3.пераважнабезас. Паспрыяць хуткаму росту каго‑, чаго‑н. [Васіль:] — Эх, але ж і выгнала.. [сасну], нібы само сонца за галлё цягнула!..Шамякін.
4.Разм. Выпрацаваць; зарабіць. Чалавек дзесяць штодзень з самага ранку ўжо звоняць косамі, спяшаюцца выгнаць сваю норму.Дамашэвіч.[Чумак:] — Каб яшчэ Ігнатку на гэтую справу паставіць! Удвух можна сотню ў дзень выгнаць.Савіцкі.
5.Спец. Здабыць шляхам перагонкі. Выгнаць бочку шкіпінару.