акружы́ ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
Будучы час
адз. мн.
1-я ас. акружу́
акру́ жым
2-я ас. акру́ жыш
акру́ жыце
3-я ас. акру́ жыць акру́ жаць
Прошлы час
м. акружы́ ў
акружы́ лі
ж. акружы́ ла
н. акружы́ ла
Загадны лад
2-я ас. акружы́
акружы́ це
Дзеепрыслоўе
прош. час акружы́ ўшы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
акружы́ ць у́ , акру́ жыш, акру́ жыць ; акру́ жаны; зак.
1. каго-што . Размясціцца, стаць вакол каго-, чаго-н. , утварыўшы круг або замкнёную лінію.
А. армію непрыяцеля.
А. участак прысадамі.
2. перан. , каго-шточым . Стварыць вакол каго-н. якія-н. умовы, устанавіць тыя ці іншыя адносіны.
А. бацькоў увагай і клопатамі.
3. каго-што і кім . Наблізіць да каго-н. якіх-н. асоб, стварыўшы з іх групу блізкіх людзей.
А. сябе аднадумцамі.
|| незак. акружа́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
|| наз. акружэ́ нне , -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
акружы́ ць сов.
1. (встать, разместиться вокруг кого-, чего-л. ) окружи́ ть; (обвести чем-л. ещё ) опоя́ сать; окайми́ ть;
лі́ пы ~жы́ лі сядзі́ бу — ли́ пы окружи́ ли (опоя́ сали) уса́ дьбу;
2. (обвести чем-л. вокруг ) окружи́ ть;
а. агаро́ джай — окружи́ ть огра́ дой;
3. оцепи́ ть;
а. кварта́ л — оцепи́ ть кварта́ л;
4. воен. и́ ть; (крепость, город — ещё ) осади́ ть;
а. дыві́ зію праці́ ўніка — окружи́ ть диви́ зию проти́ вника;
а. крэ́ пасць — осади́ ть кре́ пость;
5. перен. установить к кому-л. определённое отношение ) окружи́ ть;
а. пава́ гай — окружи́ ть уваже́ нием
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
акружы́ ць акружу, акружыш, акружыць ; зак. , каго-што .
1. Стаць, размясціцца вакол каго‑, чаго‑н., утварыўшы круг або замкнёную лінію. Дзяўчаты акружылі ложак настаўніцы. Брыль . // Лес акружыў поле.
2. Абвесці, абнесці чым‑н.; размясціць што-небудзь вакол чаго‑н.; акаймаваць. Акружыць горад валам. □ Каб не смелі яблыньку Паламаць вятры, Мы акружым дрэўцамі У радочкі тры.Тарас .
3. Абысці кругом, узяць у кальцо, пазбавіўшы магчымасці выхаду, адступленне; асадзіць. Акружыць ворага. □ Тым часам генерал Бялоў даў загад, каб частка людзей пеша акружыла горад.Мікуліч . Ляснік хутка выйшаў з пакояў, а пан стаў меркаваць, як бы акружыць лес і зрабіць аблаву. Чарот .
4. перан. Стварыць для каго‑н. кампанію, акружэнне, прыблізіўшы да яго патрэбных, жаданых людзей. Акружыць дзіця нянькамі. Акружыць блізкімі.// Акружыць увагай і клопатам, Акружыць пашанай жанчыну-маці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акружы́ ць
1. (каго -н. што -н. é ben* vt í ngen vt á ssen vt
2. вайск. í ngeln vt é inkreisen vt é inkesseln vt
акружы́ ць ро́ вамé inem Grá ben umgé ben* ;
3. (увагай , клопатам і г. д. é ben* vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
акружыць разм. ); блакіраваць (перан. ) □ узяць у клешчы
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
оцепи́ ть сов. і́ ць, акружы́ ць ;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
асадзі́ ць
‘акружыць ’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
Будучы час
адз. мн.
1-я ас. асаджу́
аса́ дзім
2-я ас. аса́ дзіш
аса́ дзіце
3-я ас. аса́ дзіць
аса́ дзяць
Прошлы час
м. асадзі́ ў
асадзі́ лі
ж. асадзі́ ла
н. асадзі́ ла
Загадны лад
2-я ас. асадзі́
асадзі́ це
Дзеепрыслоўе
прош. час асадзі́ ўшы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
окружи́ ть сов.
1. акружы́ ць ;
2. (расположиться вокруг) абкружы́ ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
акружа́ ць , ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да акружыць .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)