грэх, граху́ і грэ́ху, Т грахо́м і грэ́хам, мн. грахі́, -о́ў, м.

1. У веруючых: парушэнне правіл рэлігійнай маралі.

2. перан. Заганны ўчынак.

Грахі мінулых дзён.

3. у знач. вык. Грэшна, нядобра (разм.).

Г. так гаварыць.

◊

Далей ад граху (разм.) — пра нежаданне ўцягвацца ў непрыемную гісторыю.

З грахом папалам (разм.) — з вялікімі цяжкасцямі.

І смех і грэх (разм.) — і смешна, і сумна.

Няма чаго граху таіць (разм.) — трэба прызнацца.

Як на грэх (разм.) — як на зло, на няшчасце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ля́паць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

1. Утвараць рэзкі стук, шум пры ўдарах, удараць з ляскам.

Л. малатком.

2. Біць, удараць па чым-н. з шумам.

Л. па плячы.

3. што. Кідаць што-н. густое, ліпкае.

Л. гліну ў шчыліны.

4. перан., што. Гаварыць што-н. неабдумана, нетакгоўна.

Ляпае языком абы што.

|| зак. паля́паць, -аю, -аеш, -ае (да 1—3 знач.).

|| аднакр. ля́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. ля́панне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

talk

[tɔk]

1.

v.

1) гу́тарыць, гавары́ць, гамані́ць

Baby is learning to talk — Дзіця́тка ву́чыцца гавары́ць

2) кансультава́цца, ра́іцца

to talk with one’s doctor — ра́іцца зь ле́карам

3) размаўля́ць; паразумля́цца

to talk by signs — размаўля́ць на мі́гі

4) плятка́рыць, абгаво́рваць

She talked behind their backs — Яна́ плятка́рыла ў іх за сьпі́наю

5) гавары́ць, дыскутава́ць

to talk politics — гавары́ць пра палі́тыку

2.

n.

1) гу́тарка f.; гаварэ́ньне n.; мо́ва f.

2) размо́ва f.

3) нара́да, канфэрэ́нцыя f.

4) плётка, чу́тка f.

5) прадме́т гу́тарак, плётак

She is the talk of the town — Пра яе́ плятка́раць у го́радзе

6) informal пусты́я сло́вы

His threats were just talk — Яго́ныя пагро́зы былі́ то́лькі пусты́мі сло́вамі

•

- talk away

- talk back

- talk big

- talk down

- talk English

- talk out

- talk over

- talk sense

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

jerk​2 [dʒɜ:k] v.

1. рэ́зка ту́заць, штурха́ць, то́ргаць; выця́гваць, вырыва́ць;

She jerked her arm free. Яна рыўком вызваліла сваю руку.

2. ру́хацца рэ́зкімі штуршка́мі;

jerk to a halt/stop рэ́зка затармазі́ць/спыні́цца

jerk out [ˌdʒɜ:kˈaʊt] phr. v. гавары́ць адры́віста

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

матэ́рыя ж

1. філас, тс перан Matéri¦e f -, Grúndstoff m -(e)s, Úrstoff m;

◊ гавары́ць пра высо́кія матэ́рыі über geléhrte [abstrákte] Dínge réden;

2. (тканіна) Stoff m -(e)s, -e, Textílware f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Ба́ўкаць ’званіць’ (Др.-Падб., Гарэц., Бяльк., гл. і Касп.), ’гаварыць, распускаць нядобрыя чуткі’ (Бяльк.). Параўн. рус. дыял. (ярасл., пск.) ба́вкать лаяць; званіць; нагаворваць на каго-н.’ Укр. бе́вкати, бо́вкати і г. д. Гукапераймальнае слова. Параўн. Рудніцкі, 156.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

объясня́ться

1. (разговаривать) гавары́ць;

2. (находить объяснение в чём-л.) вытлума́чвацца;

3. (выясняться) вытлума́чвацца; см. объясни́ться;

4. страд. тлума́чыцца, растлума́чвацца; вытлума́чвацца; см. объясня́ть;

◊

объясня́ться в любви́ прызнава́цца ў каха́нні.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

даты́чыцца, ‑чыцца; незак., каго-чаго.

Мець адносіны, дачыненне да каго‑, чаго‑н. Справа датычылася дысертацыі, якую ўчора паказваў Толю Максім. Брыль. [Сусед] распытаў Антося, што робіцца на свеце, але найбольш, цікавіўся законамі, якія датычацца сялян. Чарнышэвіч.

•••

Што датычыцца каго-чаго, то... — калі гаварыць аб кім‑, чым‑н., то... Што датычыцца Задруцкага, то ён на адкрыцці першай чаргі [электрастанцыі] не прысутнічаў. Дадзіёмаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзяржа́ўнасць, ‑і, ж.

1. Дзяржаўны лад, дзяржаўная арганізацыя. Палессе выявіла ў сабе многа людзей, якія ў гады вайны сталі народнымі героямі ў справе змагання беларускага парода за сваю волю і незалежнасць, за сваю нацыянальную дзяржаўнасць. Чорны.

2. Уласцівасць дзяржаўнага. — Тут нават, калі ўжо так гаварыць, справа не ў грашах, а ў справядлівасці, у дзяржаўнасці нашай лініі. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заткну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Закрыцца, закупорыцца (пра адтуліну). Бутэлька шчыльна заткнулася.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Засунуцца за што‑н., куды‑н. Сякера лёгка заткнулася за пояс.

3. Разм. груб. Замаўчаць, перастаць гаварыць. — Заткніся лепш, Мосін! Чалавек праўду кажа! — накінуліся на крыкуна. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)