чацве́р, ‑вярга, м.

Чацвёрты (пасля нядзелі) дзень тыдня. У чацвер у калгас прыйшлі трактары. Асіпенка.

•••

Не цяпер, дык у чацвер гл. цяпер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Fleet Street [ˈfli:tˌstri:t] n. Фліт-стрыт (вуліца ў Лондане, дзе раней знаходзіліся рэдакцыі большасці брытанскіх газет. Цяпер ужываецца ў сэнсе “брытанскія газеты наогул”)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

выпраме́ньваючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад выпраменьваць.

2. ‑ая, ‑ае. у знач. прым. Які выпраменьвае.

3. Дзеепрысл. незак. цяпер. ад выпраменьваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тэпэ́р ‘цяпер’ (кам., Сл. ПЗБ), тепе́р ‘тс’ (Вруб.), памянш. тэпэ́рачка ‘тс’ (беласт., Сл. ПЗБ), ст.-бел. теперь, тепере, теперя, теперечи ‘тс’ (ГСБМ). Гл. таксама тапер, тіпіро, цяпер — варыянтныя формы першаснага спалучэння ўказальнага займенніка *tъ або часціц *to,*te (гл. ESSJ SG, 2, 684) і прыметніка *p​ьr̥vъ/p​ьr̥vь, параўн. укр. тепе́р, тапе́р, це́пер ‘тс’, рус. тепе́рь, топе́рь ‘тс’, чэш. teprv(e) ‘толькі’, серб. то̀прв ‘толькі, толькі што’ і інш. (Фасмер, 4, 44; ЕСУМ, 5, 547; Арол, 4, 61). Звязана з той, тый, тэй і первы, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

са́ма, часц.

1. Ужыв. ў спалучэнні з якаснымі прыслоўямі для абазначэння найвышэйшай ступені.

С. менш прапушчана ўрокаў у першым паўгоддзі.

2. У спалучэнні з дзеясловамі выражае самы пачатак чаго-н., якога-н. дзеяння.

С. што пачыналі касьбу.

3. У канструкцыях са знач.: у самую пару, у самы раз, у гэты час, якраз цяпер.

С. раслі грыбы.

С. пайсці за горад на прагулку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Дапе́ра ’цяпер’, (Шатал.). Ужо ў ст.-бел. помніках доперо ’толькі, усяго’ (XVI ст.). Як і ўкр. допі́ро, допі́ру, запазычанне з польск. dopiero (аб якім Слаўскі, 1, 156). Гл. Булыка, Запазыч., 100; Слаўскі, там жа.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

nun

1.

adv цяпе́р

von ~ an — з гэ́тага ча́су

~ erst — то́лькі цяпе́р

~ erst recht — тым больш, i пагато́ў

2.

prtc ну, так, дык

~ éndlich! — нарэ́шце!

~ wird's bald? — ну, ху́тка?

~, ~! — ну-ну!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

unavailable [ˌʌnəˈveɪləbl] adj. яко́га няма́ або́ не́льга даста́ць;

The book is unavailable in the library at the moment. Гэтай кнігі цяпер няма ў бібліятэцы.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

за́раз прысл

1. (цяпер) gleich, jetzt, im Áugenblick;

2.:

за́раз жа (неадкладна) sofórt;

за́раз жа пасля́ чаго-н gleich nach (D)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Séifensieder

m -s, - мылава́р

◊ jetzt geht mir ein ~ auf! — жарт. цяпе́р мне ўсё зразуме́ла [я́сна]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)