kóllern

I

vi

1) хварэ́ць на ко́лер (пра коней)

2) разм. шале́ць, злава́ць, раз’ю́швацца

II

1.

vi (s) каці́цца (кулём)

2.

vt тэх. драбі́ць, крышы́ць

III

vi квахта́ць, буркава́ць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

sick​2 [sɪk] adj.

1. хво́ры;

be sick хварэ́ць

2. infml (of) сто́млены;

I’m sick of waiting here. Мне надакучыла чакаць тут.

♦

fall sick (with smth.) захварэ́ць (на што-н.);

make smb. sick надаку́чыць каму́-н.;

sick to death of smth./sick and tired of smth. : I’m sick and tired of it. Мне гэта да смерці абрыдла;

be sick as a dog/horse адчува́ць сябе́ дрэ́нна

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

кача́цца

1. róllen vi (s);

2. sich wä1zen (у ложку, снезе і г. д.);

3. разм. (хварэць) krank sein, krank im Bett líegen*;

◊

кача́цца ад сме́ху in Gelächter áusbrechen*;

4. (паддавацца качанню) sich róllen lássen*, sich mángeln lássen*;

бялі́зна дрэ́нна кача́ецца die Wäsche lässt sich schlecht mángeln [róllen]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

muck​2 [mʌk] v. угно́йваць (глебу)

muck about [ˌmʌkəˈbaʊt] phr. v. BrE, infml

1. лайда́чыць, стро́іць ду́рня, гультаява́ць, хварэ́ць на па́на

2. прычыня́ць нязру́чнасць

muck in [ˌmʌkˈɪn] phr. v. BrE, infml ра́зам бра́цца (за якую-н. справу)

muck out [ˌmʌkˈaʊt] phr. v. пачы́сціць (хлеў, стайню)

muck up [ˌmʌkˈʌp] phr. v. BrE, infml

1. пэ́цкаць, забру́джваць

2. сапсава́ць; завалі́ць (план, задумку і да т.п.);

He mucked up his last exam. Ён заваліў апошні экзамен.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

hüten

1.

vt

1) ахо́ўваць, засцерага́ць; абараня́ць, барані́ць

Kínder ~ — дагляда́ць дзяце́й

das Bett ~ — хварэ́ць, ляжа́ць у пасце́лі

die Zúnge ~ — трыма́ць язы́к за зуба́мі

2) па́свіць

2.

(sich)

(vor D) сцерагчы́ся (чаго-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

łapać

łapa|ć

незак.

1. лавіць, хапаць;

2. разм. хварэць;

dzieci co rok ~ją grypę — дзеці штогод падхопліваюць грып;

~ć oddech — хапаць паветра; хаўкаць;

~ć za slówka — чапляцца да слоў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Трудны ‘цяжкі’ (ТСБМ, Нас., Некр. і Байк., Ласт., Вруб.; паст., Сл. ПЗБ), ‘нудны, прыкры, невыносны’ (Нас.), ‘цяжка хворы’ (Пан.), тру́дна ‘вельмі цяжка, вельмі моцна’ (Нас., Бяльк., Гарэц., Ян., Сл. ПЗБ), ‘пакутліва (пры смерці), балюча, пякельна, нясцерпна’ (воран., в.-дзв., швянч., ашм., пруж., Сл. ПЗБ), ‘немагчыма’, ‘толькі б’ (Нас.), тру́дно ‘цяжка’ (Сл. ПЗБ), трудно́ ‘тс’ (Растарг.); сюды ж труднава́ць ‘пакутаваць, гараваць’ (Сцяц.; маладз., Янк. Мат.), ‘цяжка хварэць, мучыцца пры цяжкай хваробе, перад смерцю’ (Рэг. сл. Віц., Пан., Сл. ПЗБ, Янк. 3.), ‘перажываць, хвалявацца, нервавацца’ (воран., Сл. ПЗБ), ‘трывожыцца’ (Сцяшк.), труднава́цца ‘турбавацца’, ‘пакутаваць, моцна перажываць’ (гродз., Нар. лекс.), ‘знаходзіцца ў цяжкім становішчы’ (Сцяшк. Сл.), трудні́ць ‘абцяжарваць, турбаваць’ (Нас.), ‘мучыць, цягнуць на ваніты’ (мядз., Нар. сл.), трудні́цца ‘мучыцца’, ‘пакутаваць ад болю, ад хваробы перад смерцю’ (віл., рагач., Сл. ПЗБ, Скарбы, Др.-Падб., Сцяшк. Сл.). Да труд 2, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

zapadać

zapada|ć

незак.

1. западаць, увальвацца;

2. пагружацца, паглыбляцца; правальвацца; апускацца;

kurtyna zapadać — заслона апускаецца;

3. na coзахворваць, хварэць на што;

on zapadać na serce — y яго хворае сэрца; гл. zapaść

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

rak

м.

1. заал. рак;

łapać ~i — лавіць ракаў;

2. мед. рак;

chorować na ~a — хварэць на рак;

ja ci pokażę, gdzie ~i zimują — я табе пакажу, дзе ракі зімуюць;

spiec ~a — пачырванець

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Ка́шаль ’раптоўныя сутаргавыя выдыхі, якія суправаджаюцца хрыпамі і шумам пры запаленні дыхальных шляхоў і інш.’ (ТСБМ, БРС, Сцяшк. МГ і інш.), ка́шляць ’мець прыступ кашлю; хварэць на кашаль’. Прасл. слова. Параўн. рус. ка́шель, укр. ка́шель, польск. kaszel, чэш. kašel, славац. kašeľ, серб.-харв. ка̏шаљ, славен. kášelj і г. д. Прасл. *kaš(ь)lь. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 9, 160–161. Звяртае ўвагу тое, што не ва ўсіх слав. мовах ёсць гэта лексема. Няма яе, напр., у балг. мове. Гэта сведчыць аб старой дыялектнай дыферэнцыяцыі слав. тэрыторыі. Слова *kaš(ь)lь выводзіцца з больш даўняй формы *kāsli̯o‑, а гэта з і.-е. *k​uās‑l‑i‑o‑, што ўтворана ад і.-е. кораня гукапераймальнага характару ’кашляць’. Роднаснымі формамі з’яўляюцца літ. kósti ’кашляць’, алб. kollë ’кашаль’, ст.-інд. kā́sate ’кашляць’, ст.-в.-ням. hwuosto, huosto і г. д. Гл. яшчэ Фасмер, 2, 214–215; Бернекер, 1, 493; Траўтман, 119. Ад прасл. *kaš‑(ь)‑lь утвораны дзеяслоў; Трубачоў, там жа.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)