2. Праяўляць станоўчыя адносіны, адносіцца з павагай да каго‑, чаго‑н., лічыць каго‑, што‑н. аўтарытэтным, важным. Зусім другая справа паляванне, яго толькі і прызнаваў Адам.Шынклер.Высокі ростам, хударлявы з твару, сівы як лунь, ён быў здаровы і моцны, нібыта дуб. Фэлька не прызнаваў ні дактароў, ні шаптуноў.С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сівагра́к ‘тое, што і сіваваронка’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Байк. і Некр., Гарэц., Дэмб. 1, Меер Крыч., ТС), сівігра́к ‘тс’ (Бяльк.), сівагра́ка ‘тс’ (маг., ЛА, 1). Укр., рус.сивогра́к ‘тс’. Да сівы і грак, гл. (Праабражэнскі, 2, 283; Фасмер, 3, 616); паводле Ніканчука (БЛ, 9, 59), першая частка складанага слова характарызуе колер апярэння, а другая — вынік збліжэння анаматапеічнага кораня з грак (гл.), параўн. сівадрака, сівакрака (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
gráu
a шэ́ры, сівы́
sich kéine ~en Háare wáchsen lássen* — не трыво́жыцца, не турбава́цца
der ~e Álltag — шэ́рыя бу́дні
das ~e Élend — непрагля́дная гале́ча
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
*Мурава́ты, мурова́ты ’цёмна-шэры’ (ТС), му́ры ’светла-карычневай масці’ (мазыр., З нар. сл.), ’цёмна-сівы’ (лельч., Нар. лекс.), ’смуглы, светла-карычневы’ (ТС), рус.мурый ’цёмна-карычневы’, укр.му́рий ’цёмна-шэры з плямамі (аб масці)’, ’смуглы’, чэш.mourovatý ’пачарнелы, цемнаваты’, moura ’шэрая (бурая) карова’. Да прасл.murъ, і.-е. адпаведнікамі якога з’яўляюцца: ст.-грэч.ἀμαυρός ’цёмны’, аркадск.μαῦρος, с.-грэч.μαῦρος ’цёмны, чорны’ (Цупіца, BB, 25, 101; Фасмер, 3, 15; Махэк₂, 377).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прако́с, ‑а, м.
1. Пракошаная паласа шырынёй у адзін узмах касы, адзін захват касілкі. Мажны і высокі, як дуб, сівы, як выбелены лён,.. [дзед Ахрэм] лёгка махаў касой, пракладаў у высокай траве роўную, гладкую сцяжынку — пракос.Асіпенка.Цімох памянташыў касу і заняў новы пракос.Капыловіч.
2. Доўгая града скошанай травы. Трава лёгка паддавалася і пакорна лажылася ў роўныя пракосы.Колас.[Надзя:] Копы я кончыла растрасаць і пракосы ўсе за Лявонам разбіла, — што цяпер рабіць?Козел.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Плясні́вы (плясьнівыіі) ’сівабелаваты (пра каня)’ (Бяльк.), пляснівы ’вяснушкаваты’ (кліч., Жыв. сл.; рэч., светлаг., б.-каш., Мат. Гом.), ’плямісты’ (рэч., Нар. сл.), ’заплеснявелы’ (Сцяшк. Сл.), ’колер поўсці ў каня ці каровы, дзе змешаны белая і рыжая поўсці’ (Варл.). Апошняе ст.-бел.плесннвыіц плесневый ’светла-шэрай масці’ (1552 г.) — са ст.-польск.pleśniwy ’конь з белымі плямкамі на шэрсці’ (Булыка, Лекс. запазыч., 124). Параўн. таксама і ст.-чэш.plesnivy ’сівы, бела-шэры (пра каня)’, ’пакрыты плесняй’. Да плесні, плесня (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
спады́спаду, прысл.
Знізу, з ніжняга боку. Памачыў [Тараска] пёрка ў тут і намазаў кошцы лапкі спадыспаду, самыя лапкі.Юрэвіч.Пад гарой вялізны камень, сівы ад моху і мокры спадыспаду.Асіпенка.// З-пад чаго‑н. Але вось спадыспаду я выцягнуў яшчэ адну кніжку — «Зямлю» Кузьмы Чорнага.Лобан.//перан. З самых глыбінь чаго‑н. Я сядзеў, успамінаў бацьку, і аднекуль з сярэдзіны, спадыспаду, з самай душы, лезла, кралася думка: майму бацьку ўсё ж будзе лягчэй, чым дзядзьку Яўмену.Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасярэ́браны, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.ад пасерабрыць.
2.узнач.прым. Пакрыты тонкім слоем серабра. Моўчкі [Віцінг] прайшоў у куток да шафы, адчыніў дзверцы, дастаў чорную пляшку і дзве пасярэбраныя чаркі.Асіпенка.
3.перан.; узнач.прым. Серабрысты, сівы. Твар худы, а густая кароткая пасярэбраная барада і глыбока схаваныя вочы робяць [бацьку] яшчэ худзейшым.Галавач.Галава [гаспадара] з шырокім ілбом акаймавана з бакоў і ззаду кучаравымі пасярэбранымі валасамі.В. Вольскі.Увайшоў Готфрыд Габер, з пасярэбранымі скронямі, прыгожы, з пранізлівымі вачыма.Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сіваваро́нка ‘птушка Coracias garrulis L., сіваграк’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Сцяшк., Жыв. св., ЛА, 1), сіваронка ‘тс’ (Арх. Федар.), сі́вая варонка ‘тс’ (ЛА, 1), сіваўро́нка ‘тс’ (Сцяшк., Нар. лекс.), сі́ўка‑варо́нка ‘тс’ (Нас., Касп., Нар. лекс., ЛА, 1), сіва́я варона ‘тс’ (Сл. ПЗБ, ЛА, 1). Рус.сивоворо́нка, дыял.си́воронок, сиворо́нка; апошнія ў выніку гаплалогіі з сивоворон(ок) (Фасмер, 3, 616). Ад сівы і варона, гл. (Праабражэнскі, 2, 283; Фасмер, там жа). Ніканчук (БЛ, 9, 59) адмаўляе этымалагічную сувязь з варона — хутчэй гэта субстытуцыя слова грак, гл. наступнае слова.