on the oc casion of з наго́ды, з прычы́ны, з вы́падку;
on occasion пры вы́падку, пры пэ́ўных абста́вінах; калі́-нікалі́, ча́сам
2. (ва́жная) падзе́я;
mark an occasion адзнача́ць/святкава́ць яку́ю-н. падзе́ю;
It was quite an occasion. Гэта была сапраўдная падзея;
Today is a special occasion. Сёння адметны дзень.
3. магчы́масць, зру́чны вы́падак;
if the occasion arises калі́ тра́піцца/бу́дзе магчы́масць
4.fml прычы́на, падста́ва;
if the occasion arises калі́ ўзні́кне така́я неабхо́днасць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
апафео́з, ‑у, м.
1. У Старажытнай Грэцыі і Рыме — абрад абагаўлення героя, імператара і інш.
2. Услаўленне, ушанаванне якой‑н. асобы, з’явы і пад. [Паэма П. Броўкі] «Хлеб» — гэта апафеоз мірнай працы сейбіта-хлебароба, паэтызацыя яго штодзённых спраў.Бярозкін.
3. Заключная частка спектакля, канцэрта з удзелам усіх выканаўцаў, у якой услаўляюцца народ, герой, выдатная гістарычная ці грамадская падзея.
[Грэч. apotheosis.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нечака́насць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць нечаканага; раптоўнасць. Нечаканасць сустрэчы. □ Партызан ратавала іх смеласць, выключная нечаканасць іх з’яўлення.Лынькоў.
2. Нечаканая падзея, з’ява, нечаканыя абставіны і г. д. Саша глянула на брата і раптам зразумела, што ён узброены і гатовы да любых нечаканасцей.Шамякін.— Стой! Пароль! — раздаўся вокліч, і Сяміздраў аж падскочыў ад нечаканасці.Шчарбатаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
affair
[əˈfer]
n.
1) спра́ва f.
He has many affairs to look after — Ён му́сіць займа́цца шмат які́мі спра́вамі
That’s my affair — Гэ́та мая́ спра́ва
2) падзе́яf.
a social affair — грама́дзкая падзе́я
3) су́вязь f.
a love affair — рама́н, любо́ўная су́вязь
4) Figur. шту́ка f.
a complicated affair — склада́ная, скамплікава́ная шту́ка
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
1. Тое, што здарылася; падзея, выпадак (звычайна нечаканыя, непрадугледжаныя). Цікавае здарэнне. Здарэнне ў лесе. □ У жыцці чалавека бывае адзін такі выпадак, адно здарэнне, якое магчыма цягнецца ўсяго некалькі хвілін, але помніш аб ім усё жыццё.Шамякін.
2. Спрыяльны збег акалічнасцей, зручны момант. І калі бацька каго стрэне, Не прапускае ўжо здарэння Спытаць, праведаць аб зямельцы.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
катастро́фа, ‑ы, ж.
Раптоўнае вялікае бедства, падзея з трагічнымі вынікамі. Аўтамабільная катастрофа. Авіяцыйная катастрофа. □ — І вось тады, калі на моры здарылася з намі катастрофа, — працягваў Федзя, — мне было сорамна і крыўдна, да жудасці не хацелася гінуць такой бязглуздай, нікчэмнай смерцю.Каваль.// Значная змена, якая цягне за сабой рэзкі пералом у грамадскім або асабістым жыцці. Нацыянальная катастрофа. Сямейная катастрофа.
[Ад грэч. katastrophē — паварот; знішчэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паса́ж1, ‑а і ‑у, м.
1.‑а. Крытая галерэя з гандлёвымі (радзей дзелавымі) памяшканнямі па баках, якая мае выхады на паралельныя вуліцы.
2.‑у. Частка музычнага твора, у якой вельмі хутка і паслядоўна чаргуюцца высокія ноты з нізкімі і наадварот. [Ігар] імкнуўся.. валодаць .. віртуознай пальцавай бегласцю пасажаў.«Маладосць».