сяржа́нцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да сяржанта, належыць яму. Сяржанцкае званне. □ І па руках пайшоў ягоны З бліскучай крышкай партабак. І тут сяржанцкія паганы Усе разглядзелі... Гаўрусёў. Віктар Бурачок, які за год вайны здабыў сяржанцкія лычкі, ідзе побач з памкамузводам Смірновым. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цярпі́мы, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, які можна цярпець, з якім можна мірыцца. Сышоўся [Максім] без шлюбу з жанчынай, а жыў пасямейнаму .. Усе прымалі гэта як факт, мажліва і непрыемны, але цярпімы. Машара.
2. Такі, які схільны мірыцца з кім‑, чым‑н.; паблажлівы, памяркоўны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́ціснуць сов.
1. вы́жать, вы́давить;
в. сок — вы́жать (вы́давить) сок;
в. лімо́н — вы́жать лимо́н;
2. (стекло и т.п.) вы́давить;
3. вы́теснить; вы́жать;
в. з нато́ўпу — вы́теснить (вы́жать) из толпы́;
4. вы́тиснить, вы́тиснуть;
в. на́дпіс залаты́мі лі́тарамі — вы́тиснить (вы́тиснуть) на́дпись золоты́ми бу́квами;
5. перен. вы́жать;
в. усе́ сі́лы — вы́жать все си́лы;
◊ в. слязу́ — пусти́ть слезу́;
в. усе́ со́кі — вы́жать все со́ки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
«АНЦУЕ́ЛЯ»,
бел. нар. танец, разнавіднасць кадрылі. Назва паходзіць, верагодна, ад адной з размоўных формаў жаночага імя Ганна — Анця, Анцінея. Бытаваў на Навагрудчыне (зафіксаваны на пач. 19 ст.). Танцавалі ў 2 або 4 пары па чарзе, потым усе разам. Асн. элемент руху — галоп. Муз. памер . Тэмп хуткі.
Л.К.Алексютовіч.
т. 1, с. 409
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
гато́вы, -ая, -ае; гато́ў, гато́ва.
1. да чаго і з інф. Які зрабіў усе неабходныя прыгатаванні.
Г. да ад’езду.
2. на што або з інф. Які схільны зрабіць што-н., з якім можа што-н. адбыцца.
Г. памагаць садзіць бульбу.
Бульба гатова зацвісці.
3. Канчаткова зроблены, годны для ўжывання, выкарыстання.
Абед г.
Гатовыя дэталі.
На ўсім гатовым (наз.).
4. толькі кар. ф., у знач. вык. Выражае канчатковы вынік якога-н. дзеяння або стану і ўжыв. ў знач.:
а) памёр, сканаў;
б) зусім п’яны (разм.).
Ужо гатоў!
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
угаці́ць сов.
1. вложи́ть в гать;
2. разг. (израсходовать всё, многое) ухло́пать; вбу́хать;
у. усе́ гро́шы — ухло́пать все де́ньги;
у. усё ма́сла ў кацёл — вбу́хать всё ма́сло в котёл
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
саматы́чны
(гр. somatikos)
які мае адносіны да цела, цялесны;
с-ыя клеткі — усе клеткі жывёльнага або расліннага арганізма, за выключэннем палавых;
с-ая нервовая сістэма — частка нервовай сістэмы чалавека і жывёл, якая ўяўляе сабой сукупнасць чуллівых і рухальных нервовых валокнаў, што інервуюць шкілетныя мышцы, скуру, суставы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Ады́стар ’сапраўдны’ (адыстар бацька) (Нас., БРС, Кольб., Бір. дыс., Гарэц.), азістар ’тс’ (палес., Вярэніч, вусн. паведамл.), адыхтар ’тс’ (Шат.). Паводле Насовіча, з лац. adinstar (Нас., 3). Існуе магчымасць іншай, хоць менш верагоднай версіі. Апрача адыстар (а гэтай форма старэйшая за адыхтар, бо сустракаецца на краях беларускай моўнай тэрыторыі ад Магілёўшчыны да Беласточчыны), у Прыпяцім Палессі (цэнтральная і заходняя частка) знаходзім азістар і зістар у тым жа дакладна значэнні. Да гэтай формы добра пасуе славен. zister ’сапраўдны’, якое не абавязкова зводзіць да za‑iste‑že. Параўн. яшчэ ст.-польск. ister, славац. isterny. Усе гэтыя лексемы ўзыходзяць да вельмі старажытных прыметнікаў на ‑r (гл. Мейе, Общеслав., 243) ад istъ ’сапраўдны’ (рус. истинный). Параўн. яшчэ ўсходнепалескае стотны бацька (< істотны сапраўдны’). Усе прыметнікі маюць значэнні сапраўдны’, ’таго ж рода’, асабліва адносна сына і бацькі. Тады адыстар < *ад‑іст‑ер (< od‑ist‑erъ). Копечны (пісьм. паведамл.) звязвае адыстар/адыхтар з славац. chťa/sťa ’як’ (< xъtěti).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
expense [ɪkˈspens] n.
1. расхо́д, выда́так; кошт
2. pl. expenses расхо́ды, выда́ткі (дзеля пэўнай мэты);
travelling expenses даро́жныя выда́ткі; камандзіро́вачныя;
All expenses paid. Усе расходы/выдаткі аплочаны(я).
♦
at smb.’s expense за чый-н. кошт;
at the expense of smth. за кошт чаго́-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
remark2 [rɪˈmɑ:k] v.
1. заўважа́ць; адзнача́ць; “That’s a lovely shirt you are wearing,” she remar ked. «Якая прыгожая на табе кашуля», – адзначыла яна.
2. рабі́ць заўва́гу, выка́звацца;
remark on/upon smth. выка́звацца аб чым-н.;
Everyone remarked on his absence. Усе выказаліся наконт яго адсутнасці.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)