будава́ць

(польск. budować, ад с.-в.-ням. bûden)

1) ставіць, мураваць, рубіць дом, узводзіць будынак; рабіць, майстраваць, ляпіць (гняздо);

2) вырабляць, выпускаць (машыны, механізмы);

3) перан. ствараць, тварыць;

4) вычэрчваць геаметрычную фігуру (напр. б. квадрат).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дыплама́тыя

(фр. diplomatie)

1) дзейнасць урада па ажыццяўленню міжнароднай палітыкі;

2) сукупнасць прыёмаў, якія выкарыстоўваюцца ў зносінах з замежнымі дзяржавамі;

3) перан. тонкі разлік, лоўкасць і спрыт у дзеяннях, накіраваных на дасягненне якой н.-мэты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

езуі́т

(с.-лац. iesuita, ад лац. Jesus = Ісус)

1) член манаскага каталіцкага ордэна «Таварыства Ісуса», заснаванага ў 1534 г. для барацьбы з Рэфармацыяй і абароны папства;

2) перан. хітры, крывадушны чалавек, здольны на ўсякую подласць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

іпаста́сь

(гр. hypostasis = сутнасць)

1) адна з асоб хрысціянскай тройцы (бог выступае ў трох іпастасях: бог-бацька, бог-сын і бог-дух святы);

2) перан. тое, што цесна далучаецца да каго-н., чаго-н. іншага.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

карэ́

(фр. carré = літар. квадрат)

1) баявое пастраенне пяхоты ў выглядзе чатырохвугольніка, якое прымянялася ў еўрапейскіх арміях 17—19 ст. для адбіцця атак кавалерыі;

2) перан. што-н. у форме чатырохвугольніка (напр. гарлавіна жаночай кашулі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

лі́ра1

(польск. lira < лац. lyra, ад гр. lyra)

1) старажытнагрэчаскі струнны шчыпковы музычны інструмент;

2) даўнейшы струнны фрыкацыйны музычны інструмент вандроўных беларускіх музыкантаў-песняроў (лірнікаў);

3) перан. творчасць паэта, паэзія (напр. змоўкла л. Купалы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

меха́ніка

[лац. mechanica, ад гр. mechanike (techne) = навука аб машынах]

1) раздзел фізікі, які вывучае рух цел у прасторы і сілы, якія выклікаюць гэты рух;

2) перан. складаная сутнасць, будова чаго-н. (напр. м. гаспадаркі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

парла́мент

(англ. parliament < фр. parlement, ад parler = гаварыць)

1) вышэйшы заканадаўчы орган з выбарных прадстаўнікоў у многіх краінах; бывае аднапалатны і двухпалатны (напр. англійскі п.);

2) перан. назва найвышэйшага заканадаўчага прадстаўнічага органа любой канстытуцыйнай дзяржавы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пры́ма

(лац. prima = першая)

1) першая ступень гамы, а таксама галоўны тон трохгучча;

2) інтэрвал у межах адной ступені гукарада;

3) асоба або музычны інструмент, якія вядуць першую партыю ў ансамблі;

4) перан. вышэйшы гатунак.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

рудыме́нт

(лац. ridimentum = зачатак, пачатковая ступень)

1) астаткавы, недаразвіты орган, які страціў у працэсе эвалюцыі сваё асноўнае значэнне, напр. вочы ў крата, хваставыя пазванкі і апендыкс у чалавека;

2) перан. астатак, рэшткі якой-н. з’явы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)