про́йма 1, ‑ы, ж.

1. Адтуліна, праход, паглыбленне ў чым‑н., паміж чым‑н. У хаце шарганула засаўка, дзверы крыху адчыніліся, і ў вузкую пройму высунулася галава. Мележ. У проймах паміж хмарамі .. паказаліся сурова і халодна белыя горы Грэнландыі. Брыль.

2. Выраз у адзежы для рукі, рукава. Рукаў з падоўжанай проймай.

про́йма 2, ‑ы, ж.

Абл. Скразняк, скразны вецер. Раптоўна грукнулі дзверы, страшэнная пройма пацягнула да печы. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узаемаадно́сіны, ‑еш; адз. няма.

1. Адносіны, якія склаліся ў выніку ўзаемадзеяння тых ці іншых сіл, з’яў і пад. Узаемаадносіны філасофіі і прыродазнаўства. □ Папаўненне лексічнага саставу беларускай мовы ў XIX — пачатку ХХ стст. адбывалася ва ўмовах своеасаблівых узаемаадносін з іншымі мовамі. Гіст. лекс. бел. мовы.

2. Узаемныя адносіны паміж кім‑, чым‑н. Паміж выхаванцамі і настаўнікамі існавалі таварыскія ўзаемаадносіны. Сяргейчык. Праблема ўзаемаадносін народа і інтэлігенцыі заўсёды хвалявала Змітрака Бядулю. Каваленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Перасошча ’бэлька паміж слупамі ў восені’ (Касп.). Утворана пры дапамозе суфікса ‑ь]е з пера- і сошка < саха ’слуп, раздвоены ўверсе, на якім ляжыць кладзі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

маўча́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

Разм. Маўчанне. Маўчалі пакуль і сыны, але ў маўчанцы гэтай яшчэ больш распальваўся паміж імі нядобры агонь. Галавач.

•••

Гуляць у маўчанку гл. гуляць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

міжкраявы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да шэрага краёў (у 3 знач.), агульны для некалькіх краёў. Міжкраявая кантора.

2. Які адбываецца паміж краямі (у 3 знач.). Міжкраявая нарада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

несумяшча́льны, ‑ая, ‑ае.

Такі, які не можа існаваць, спалучацца з чым‑н. Часам сутыкаліся паміж сабою прынцыпова несумяшчальныя пункты погляду, розныя арыентацыі, неаднолькавае разуменне шляхоў развіцця беларускай літаратуры. Перкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прастры́гчы, ‑стрыгу, ‑стрыжэш, ‑стрыжэ; ‑стрыжом, ‑стрыжаце, ‑стрыгуць; пр. прастрыг, ‑стрыгла; заг. прастрыжы; зак., што.

1. Стрыжкай утварыць свабоднае месца паміж чым‑н.

2. і без дап. Стрыгчы некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўго́лы, ‑ая, ‑ае.

Амаль голы. На тым баку, паміж лазы й трысця, З густых кустоў вылазячы паволі, Ішоў дзікун, абдзёрты і паўголы, Трымаючы з апучкі белы сцяг. З. Астапенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

га́ўбіца, ‑ы, ж.

Гармата са ствалом сярэдняй паміж пушкай і марцірай даўжыні; страляе навесным агнём. А час ляціць, як шумны снарад, пушчаны на артылерыйскім палігоне з шыракаротай гаўбіцы. Паслядовіч.

[Ням. Haubitze.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыяло́г, ‑у, м.

1. Размова паміж дзвюма або некалькімі асобамі.

2. Частка літаратурнага твора ў выглядзе размовы дзеючых асоб. Аўтару ўдаюцца дыялогі. // Літаратурны твор, напісаны ў форме размовы, гутаркі.

[Грэч. diálogos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)