кіру́нак, -нку м.

1. в разн. знач. направле́ние ср.;

к. вярчэ́ння — направле́ние враще́ния;

браць к. — брать направле́ние;

к. ро́зуму — направле́ние ума́;

у ~нку да... — по направле́нию к...;

дава́ць к. — дава́ть направле́ние;

літарату́рныя ~нкі — литерату́рные направле́ния;

2. (поворот в положении, обстоятельствах) оборо́т;

спра́ва прыняла́ другі́ к. — де́ло при́няло друго́й оборо́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

гнаць, ганю́, го́ніш, го́ніць; гнаў, гна́ла; гані́; незак.

1. каго-што. Прымушаць рухацца ў якім-н. напрамку, прымусова адпраўляць.

Г. авечак.

Г. звера (праследаваць). Г. лес па рацэ (сплаўляць). Паны гналі людзей на работу.

2. каго-што. Прымушаць хутка рухацца, ехаць на вялікай скорасці.

Фурман гнаў каня.

Г. машыну.

3. безас., што. Вельмі хутка расці.

Бульбу гоніць у каліўе.

4. што. Здабываць пры дапамозе перагонкі.

Г. алей.

5. што. Рабіць, пастаўляць хутка, у вялікай колькасці.

Г. план.

Г. прадукцыю.

6. заг. гані(це). Даваць (разм.).

Гані грошы.

7. безас. Моцна слабіць (разм.).

Жывот гоніць.

|| наз. гон, -у, м. (да 1 знач.) і го́нка, -і, ДМ -нцы, ж. (да 1, 2, і 4 знач.).

Г. звера.

|| прым. го́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Гонныя галубы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Не́рат ’рыбалоўная прылада з лазовых дубцоў або сеткі’ (Нас., Гарэц., Маш.; бых., Рам.; бабр., Шн., Анік., Бяльк., Шат., Сцяшк., Сл. ПЗБ), ’рыбалоўнае начынне звычайна з лазовых пруткоў у выглядзе доўгага кошыка з лейкападобнай адтулінай і без крылляў’ (Яшкін, З жыцця, 128), ’жак без крылляў’ (Дэмб.), нерат альбо норат ’спецыяльнае рыбалоўнае прыстасаванне, звязанае з шнуркоў з гнутымі драўлянымі рабрынамі ўсярэдзіне, з адтулінай спераду, што звужаецца ў адну кропку’ (Мядзв.), не́рэт, неро́та ’рыбалоўная стаўная пастка з адным глухім заходам (з нітак або лазовая)’ (Крыв.), няро́та ’тс’ (Сержп. Грам., 51), неро́та ’сплеценая з лазы снасць на ўюноў’ (ТС), не́рат ’спецыяльная сетка для лоўлі рыбы і птушак’ (Шат.), но́рат ’рыбалоўная прылада’ (полац., Шн.), ’від рыбалоўнай прылады; вераўчаная сетка браць сена ў дарогу’ (Касп.), на́рат, нарот, нярот, но́рат ’тс’ (Сл. ПЗБ), нераток ’вяровачны мяшок для сена каню ў дарогу’ (Сцяшк. Сл.), укр. не́рет ’від рыбалоўнай сеткі’, рус. не́рот, неред, нерёд, нереда, нерёда, нерёто, норот ’тс’. Звязваюць з літ. nérti ’вязаць, плесці’, nerinỹs ’вяроўка, сетка’, лат. nor̂ts ’від сеткі’ (параўн. Буга, 2, 503; Бязлай, 2, 227), пра што сведчыць і семантыка беларускіх слоў, у тым ліку ’прыстасаванне для сушкі снапоў’ (Нар. сельскагасп. тэхн. беларусаў. Мн., 1974, 60); параўн. це́нято ’рыбалоўная сетка’ (*tęti ’вязаць’); у сувязі з гэтым, відаць, больш аддаленая сувязь з укр. не́рти, нру ’даваць нырца’, рус., ц.-слав. поньрѣти, поньру ’апускацца ў ваду’ і пад., гл. Фасмер, 3, 65, хаця ў літ. nérti аб’яднаны абодва значэнні: ’вязаць’ і ’даваць нырца’. Гл. таксама Варбат, ОЛА, 1975, 132–136.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

patent

[ˈpætənt]

1.

n.

1) патэ́нт -а m.

2) патэнтава́нае вынахо́дзтва

2.

adj.

1) патэнтава́ны

2) [ˈpeɪtənt] відаво́чны, я́ўны, я́сны

3)

адкры́ты, дасту́пны

3.

v.t.

а) бра́ць патэ́нт

б) дава́ць патэ́нт

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

reprieve

[rɪˈpri:v]

1.

v.t.

1) прыпыня́ць выкана́ньне сьмяро́тнага пакара́ньня

2) дава́ць перады́шку або́ часо́вую палёгку ад кло́патаў

2.

n.

1) прыпыне́ньне пакара́ньня (асабл. сьмяро́тнага)

2) часо́вая палёгка (у ця́жкасьцях, кло́патах)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

shelter

[ˈʃeltər]

1.

n.

прыту́лак, прыпы́нак -ку m., прыпы́нішча n.; схо́вішча n.

2.

v.t.

дава́ць прыту́лак, прытуля́ць; засланя́ць, ахо́ўваць (ад ве́тру, со́нца); хава́ць ад небясьпе́кі

3.

v.i.

знахо́дзіць прыпы́нак, схо́вішча

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

verlängern

vt

1) падаўжа́ць, праця́гваць

2) адтэрмінава́ць

3) разм. разбаўля́ць (малако і г.д.)

4) спарт. дава́ць дадатко́вы час (на гульню і г.д.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Zéugnis

n -ses, -se

1) (па)све́дчанне (аб паспяховасці); атэста́т

2) юрыд. паказа́нне (сведак)

~ áblegen — дава́ць паказа́нне, све́дчыць

3) бібл. Сло́ва Бо́жае

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

swear

[swer]

1.

v., swore or (Archaic) sware, sworn, swearing

2.

v.i.

1) бажы́цца

2) прысяга́ць

to swear an oath — дава́ць прыся́гу, прысяга́ць

3.

v.t.

1) браць прыся́гу, вымага́ць абяца́ньне

Members of the club were sworn to secrecy — Сябры́ клю́бу прысяга́лі захо́ўваць таямні́цу

to swear a witness — прыве́сьці сьве́дку да прыся́гі

2) дава́ць абяца́ньне, ахвярава́цца

3) блюзьне́рыць; клясьці́ся, пракліна́ць

•

- swear by

- swear off

- swear in

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

щади́ть несов.

1. (только с отрицанием — не давать пощады) не дава́ць лі́тасці (каму, чаму); (жалеть) шкадава́ць (каго, што); (миловать) мі́лаваць (каго, што); лі́таваць (каго, што), лі́тавацца (над кім, над чым);

не щади́ть никого́ не дава́ць лі́тасці ніко́му (не шкадава́ць ніко́га);

судьба́ его́ щади́ла лёс яго мі́лаваў (лі́таваў), лёс над ім лі́таваўся;

2. (беречь) берагчы́, ашчаджа́ць; (жалеть) шкадава́ць (каго, што, чаго); (относиться бережно, заботливо) шанава́ць;

щади́ть здоро́вье берагчы́ (шанава́ць) здаро́ўе;

не щадя́ сил не шкаду́ючы (не ашчаджа́ючы) сіл;

щади́ть самолю́бие берагчы́ самалю́бства;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)