Verbum

машта́б, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Адносіны даўжыні лініі на карце, глобусе, чарцяжы і пад. да даўжыні ў натуры.

М. — дваццаць пяць кіламетраў у адным сантыметры.

2. перан. Размах, значэнне.

Шырокі м. будаўнічых работ.

У сусветным маштабе.

|| прым. машта́бны, -ая, -ае.

мі́ма.

1. прысл. Не спыняючыся, не затрымліваючыся або блізка, побач.

Ехаць м.

2. прыназ. з Р. Выражае прасторавыя адносіны: указвае на прадмет, асобу, каля якіх адбываецца рух.

Страляць м. цэлі.

◊

Прапусціць міма вушэй (разм.) — не звярнуць увагі на тое, пра што гавораць.

баламу́т, -а, М -му́це, мн. -ы, -аў, м. (разм.).

1. Чалавек, які ўносіць неспакой, беспарадак у адносіны, работу і пад.

Паводзіны баламута.

2. Спакуснік, інтрыган.

Звязалася з гэтым баламутам.

|| ж. баламу́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. баламу́тны, -ая, -ае.

абвастры́ць, -вастру́, -во́стрыш, -во́стрыць; -во́страны; зак., што.

1. Зрабіць больш вострым, успрымальным.

А. пільнасць.

А. слых.

2. Зрабіць больш моцным, цяжкім.

А. боль.

А. хваробу.

3. Зрабіць больш напружаным.

А. супярэчнасці.

А. адносіны.

|| незак. абвастра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абвастрэ́нне, -я, н.

лёда... (а таксама леда...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая пішацца, калі націск у другой частцы падае не на першы склад і ўжыв. са знач.:

1) які мае адносіны да лёду, напр.: лёдагенератар, лёдазасцярога, лёдазабеспячэнне, лёдаўтварэнне;

2) які ўтрымлівае лёд, напр., лёдагрунтавы.

разрадзі́цца¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -дзіцца; зак.

1. Стаць разраджаным (пра агнястрэльную зброю).

2. Страціць электрычны зарад.

Электрычная батарэя разрадзілася.

3. перан. Пра адносіны, абстаноўку: перастаць быць напружаным, стаць спакайнейшым.

Абстаноўка разрадзілася.

|| незак. разраджа́цца, -а́ецца.

|| наз. разра́д, -у, М -дзе, м.

сентыменталі́зм, -у, м.

1. Кірунак у літаратуры і мастацтве 18 — пачатку 19 ст., які характарызуецца асаблівай увагай да духоўнага жыцця чалавека, пачуццёвасцю і ідэалізаваным паказам людзей, жыццёвых сітуацый, прыроды.

2. Сентыментальныя (у 2 знач.) адносіны да чаго-н. (кніжн.).

|| прым. сентыменталі́сцкі, -ая, -ае.

суб’ектыві́зм, -у, м.

1. У філасофіі: светапогляд, які адмаўляе аб’ектыўныя законы развіцця і сцвярджае галоўную ролю асобнага суб’екта ў працэсе пазнання і грамадскай дзейнасці.

2. Асабістыя, суб’ектыўныя (у 2 знач.) адносіны да чаго-н.

С. у трактоўцы падзей.

|| прым. суб’ектыві́сцкі, -ая, -ае.