Наставіць на розум — даць разумную параду, навучыць чаму-н. добраму.
|| незак.настаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
БАКА́ЛАЎ Ігар Рыгоравіч
(9.12.1939, г. Екацярынбург — 25.9.1992),
бел. спартсмен (стралк. спорт, буйнакаліберны рэвальвер і малакаліберны пісталет). Засл. майстар спорту СССР (1990). Скончыў Мінскі радыётэхнікум (1970). Чэмпіён свету ў асабістым (1962) і камандным (1962; 1966) першынствах, сярэбраны прызёр чэмпіянату свету ў асабістым (1962) і камандным (1966; 1970) першынствах. Чэмпіён Еўропы ў камандным (1963), Спартакіяд народаў СССР (1967, 1971) і СССР (1964, 1966—69, 1971—72) у асабістым першынствах.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
вы́хапіцьсов., в разн. знач. вы́хватить;
в. пістале́т — вы́хватить пистоле́т;
в. з рук кні́гу — вы́хватить из рук кни́гу;
в. цыта́ту — вы́хватить цита́ту;
в. з агню́ — вы́хватить из огня́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ста́ртавыспарт. Start-;
ста́ртавы пістале́т Stártpistole f -, -n;
ста́ртавы ну́мар Stártnummer f -, -n;
ста́ртавая кало́дка [ту́мба] Stártblock m -(e)s, -blöcke;
ста́ртавая пляцо́ўка Stártplatz m -es, -plätze
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Pistóle
f -, -n пістале́т
j-m die ~ auf die Brust sétzen — прыста́ць да каго́-н. з нажо́м да го́рла
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
свінча́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Рмн. ‑так; ж.
1. Злітак свінцу, які выкарыстоўваецца ў бітах, або як зброя ў кулачнай бойцы. Ён [Рагуля] адным ударам выбіў пісталет з рукі, а другім захаванай у руцэ свінчаткай моцна выцяў Галембу ў скронь.Асіпенка.
2. Свінцовае грузіла на рыбалоўнай сетцы.
3. Нагайка з уплеценым куском свінцу на канцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ДЗЕГЦЯРО́Ў Васіль Аляксеевіч
(2.1.1880, г. Тула, Расія — 16.1.1949),
савецкі канструктар стралковай зброі. Ген.-маёр інжынерна-артыл. службы (1940), д-ртэхн.н. (1940). Герой Сац. Працы (1940). З 1931 нач. праектна-канструктарскага бюро аўтам. стралковай зброі. У 1920—30-я г. сканструяваў ручны, авіяц., танкавы і буйнакаліберны кулямёты, пісталет-кулямёт. У гады Вял.Айч. вайны 1941—45 стварыў процітанкавае ружжо і новы ручны кулямёт. Дзярж. прэміі СССР 1941, 1942, 1944, 1949.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
go off
а) пайсьці́; вы́ехаць, ад’е́хаць
б) вы́страліць, стрэ́ліць (пра пістале́т)
в) зыйсьці́, пераста́ць
г) паме́рці
д) адбы́цца
The picnic went off as planned — Пі́кнік адбы́ўся, як плянава́лася
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
узво́д1, ‑а, М ‑дзе, м.
Невялікае вайсковай падраздзяленне (у пяхоце, артылерыі і пад.). Стралковы ўзвод. Кулямёты ўзвод. □ Начамі з пушчы за Нёман выязджалі разведчыкі, выходзілі ўзводы, падчас цэлы атрад ні брыгада.Брыль.
узво́д2, ‑а і ‑у, М ‑дзе, м.
1.‑у. Дзеяннепаводледзеясл. узводзіць — узвесці (у 1, 2 знач.); узвядзенне.
2.‑а. Спец. Частка затвора або замка агнястрэльнай зброі, якая стрымлівае ўдарны механізм перад баявой гатоўнасцю. Прыціснуўшыся да сцяны. Бывалы трымаў пісталет на ўзводзе.Новікаў.— Ну, час ісці ўжо... Годзе. Пайшлі!.. Курок на ўзводзе. Па праву канваіра Узвёў Аніс курок.Куляшоў.
•••
На ўзводзе — а) у стане ап’янення; у стане ўзбуджэння. Марцін жа перад тым наведаўся к суседу, Там выпіў як належыць, закусіў. Ну і на ўзводзе быў, вядома.Корбан; б) напагатове. Трымаць пісталет на ўзводзе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Нанесці ўдар, стукнуць; ударыць. Выцяць бізуном. □ [Гагуля] адным ударам выбіў пісталет з рукі, а другім.. моцна выцяў Галембу ў скронь.Асіпенка.Зыбанула зямля, а зверху пачало нешта падаць і балюча выцяла хлопца па назе і па плячы.Шамякін.// Пашкодзіць сябе ўдарам; ударыцца. — Пракляцце! — застагнаў Рэкша, калі выцяў калена аб нешта цвёрдае.Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
