пістале́т, -а, М -ле́це, мн. -ы, -аў, м.
Агнястрэльная зброя з кароткім ствалом для стральбы на кароткую адлегласць.
|| прым. пістале́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пістале́т м. пистоле́т;
◊ трыма́ць хвост пістале́там — держа́ть хвост пистоле́том
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пістале́т, ‑а, М ‑леце, м.
Агнястрэльная зброя з кароткім ствалом для стральбы на кароткую адлегласць. З сабою .. [мужчына] носіць, апрача вінтоўкі, па пісталету ў кожнай кішэні, гранаты. Паслядовіч.
[Фр. pistolet.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пістале́т м вайск Pistóle f -, -n (скар Pist.);
пістале́т-кулямёт Maschínenpistole f (скар MPi);
сігна́льны пістале́т Léuchtpistole f
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Пісталет, пістоле́т, пістоль, пістоля ’агнястрэльная зброя з кароткім ствалом’ (ТСБМ, Яруш., Бес., Касп.), ’дурны, сляпы’ (Нас.), ст.-бел. пистолетъ, пиштолетъ ’тс’ (з 1616 г.) запазычана са ст.-польск. pistolet, якое з франц. pistolet ’тс’. Аднак пістоль, пістоля узыходзіць да ст.-чэш. pišťala (са слэнгу гусітаў у XVI ст.) < písčala, píščela, píščel ’музычны інструмент’ і ’агнястрэльная зброя’; гэтае слова ў XV ст. запазычылі немцы (pitschal, pitschole, petstole) і слова (ужо *pitstol) перайшло ў франц. мову як pistolet — памяншальная форма ў сувязі з тым, што ў франц. мове pistole абазначае ’залатая манета’. У XVI ст. pišťala пранікла ў Польшчу (piszczel), у канцы XVII ст. — і ў Расію, а таксама ў іншыя краіны. Раманісты (Штрэкель, AfslPh, 26, 408; Меер–Любке, 542) выводзілі франц. pistolet з італ. pistola, а апошняе — з назвы горада Pistola ў Таскане. Гэтаксама і Варш. сл., 4, 210. Васэрцыер (173) у якасці крыніцы запазычання прыводзіць італ. pistolese ’паляўнічы нож з Пістоі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бра́ўнінг, -а, мн. -і, -аў, м.
Аўтаматычны пісталет невялікіх памераў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
тайні́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Месца для хавання чаго-н.
Хаваць пісталет у тайніку.
2. перан. Самае запаветнае, патаемнае месца чаго-н.
У тайніках душы.
|| прым. тайніко́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
pistol [ˈpɪstl] n. пістале́т;
a starting pistol ста́ртавы пістале́т;
a pistol shot стрэл з пістале́та
♦
hold a pistol to one’s head прымуша́ць зрабі́ць (што-н.) пагро́замі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
пистоле́т пістале́т, -та м.;
◊
держа́ть хвост пистоле́том трыма́ць хвост абара́нкам;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Ва́льтэр ’пісталет’ (КЭС). З ням. Walter ’марка зброі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)