Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Прасціра́дла ’прасціна’, ’коўдра’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп.; слуц., Шн. 2; В. В., Сцяшк.), прасціра́дло, прасція́дла ’пакрывала’ (Сл. ПЗБ). З польск.prześcieradło, prześciradło ’тс’ (Кюнэ, Poln., 90), якія ўзводзяць да *prostrati, *prosterti ’разаслаць, праслаць’, што дае падставы для рэканструкцыі прасл.дыял.*prostiradlo, параўн. чэш.prostěradlo, в.-луж.přesćeradło, н.-луж.pśesćeradło (Банькоўскі, 2, 913).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мульт, му́льта, му́льтан, мульта́н, мульты́н ’баваўняная тонкая варсістая тканіна’ (ТСБМ, Гарэц., Мядзв., Яруш., Касп., Бяльк., Мат. Гом., Шатал., Сл. ПЗБ, Мат. Маг.; томск., КЭС), мультаноўка ’хустка ў кветкі’ (слонім., Сцяшк. Сл.), ’кофта з мультану’ (Жд. 1), мульта́нка ’баваўняная коўдра’ (Нас.), мультоўка, мультаноўка ’фабрычная тканіна’ (маг., Бел. нар. адзенне). З польск.multan ’вельмі тонкая шарсцяная тканіна’, якое з франц.molleton ’тс’ < mollet ’мяккі, пяшчотны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Канве́рт ’пакет з паперы для перасылкі пісьма па пошце’, ’коўдра ў форме пакета’ (ТСБМ, Бяльк., Сцяшк.), канаве́рт ’тс’ (Сцяшк.; бяроз.КЭС); кунве́рт (Бяльк.), маст.канвэ́рт, пруж.коновэ́рт ’тс’ (Сл. паўн.-зах.). З рус.конве́рт, якое ў Пятроўскую эпоху з франц.couvert ’закрыты, схаваны’ < couvrir ’пакрываць’ < с.-лац.copertum < coopertus ’накрыты’. Застаецца няясным узнікненне насавога ‑н‑. Магчыма пасрэдніцтва ням.Kuvert. Гл. Фасмер, 2, 308; Шанскі, 2 (К), 250.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
по́сцілка, ‑і, ДМ ‑лцы; Рмн. ‑лак; ж.
Лёгкая саматканая коўдра або прасціна, якую рассцілаюць на пасцель або якой накрываюцца ці засцілаюць ложак. Гаспадыня зняла з ложка посцілку і завесіла ёю акно.Кулакоўскі.Пасцель была прыбрана, засцелена зверху вясковай посцілкай.Новікаў.// Кавалак тканіны, якой накрываецца або завешваецца што‑н. З-за посцілкі, што завешвала ложак, пачуўся жаночы голас.Пальчэўскі./уперан.ужыв.; чаго або якая. Лес пасвятлеў, пабялеў і пазбыўся свае хмурай панурасці пад белаю чысцюткаю посцілкаю.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
podpinka
podpink|a
ж.
1. чахол (на коўдру);
kołdra z ~ą — коўдра з чахлом;
2. прышпільная падкладка (у паліто), падпінка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
deka
Iж.
1. пакрывала; гунька; коўдра;
2. накрыўка, покрыўка;
3.муз. дэка
IIн.
дэкаграм;
6 deka — 60 грамаў
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Ла́ты1 ’адзежа’ (Федар. 2) у выніку пераносу < ’старая адзежына’ (г. зн. ’з латкамі, палатаная’) < ла́та1 (гл.). Тое ж латы ’пасцельныя рэчы: коўдра, падушкі і інш.’ (бяроз., Выг.).
Ла́ты2 ’металічныя даспехі’ (ТСБМ). Да ла́та1 (гл. Мацэнаўэр, LF, 9, 191).
Ла́ты3 ’франтон’ (беш., ДАБМ). У выніку пераносу значэння латы ’жэрдкі’: на гэтай тэрыторыі франтоны робяць з тонкіх бярвенняў (а не з дошак), кладучы іх як сцяну аж да вільчыка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рызёўка, рызоўка, рыззёўка, рызоўка, рыззявік, рызя́тніца ’посцілка, вытканая з рыззя’ (віл., докш., глыб., в.-дзв., Сл. ПЗБ), ’коўдра, вытканая з трапак’ (ушац., віл., валож., віл., ЛА, 4), рызьзёўка ’пасцілка, вытканая са стужак’ (Янк.), рызаві́к ’посцілка, вытканая з тоўстых нітак і рыззя’ (мядз., Нар. словатв.), рыдзёўка ’тс’ (докш., ЛА, 4), рызо́ўка ’посцілка, вытканая з істужак’ (лаг.), ’пасцілка, тканая з рыззя’ (Жд. I), рызявік ’тс’ (глыб., ЛА, 4), рызянка (чэрв., ЛА, 4), рызётніца (в.-дзв.ЛА, 4). Ад ры́за (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гу́ня ’папона, чапрак’ (Нас.), ’вялікая цёплая хустка’ (Шатал.), гунька ’тс’ (БРС, Касп., Шат., Бяльк.), ’самаробная посцілка’ (Сцяшк.), ’посцілка’ (Жд. 2). Рус.гу́ня ’пашарпанае адзенне’, укр.гу́ня ’сярмяга’, балг.гуня ’плашч’, польск.gunia ’верхняе адзенне з грубага сукна і г. д.’ Прасл.*gunʼa, *guna. Лічыцца прасл. запазычаннем з невядомай крыніцы. Агляд версій у Слаўскага, 1, 378–379; параўн. яшчэ Фасмер, 1, 475. Падрабязна Трубачоў, Эт. сл., 7, 175–177. Ст.-бел.гуня ’коўдра’. Булыка (Запазыч., 86) прыводзіць як запазычанне з польск.gunia.