кайданы́, кайда́ны

(тур. kajdāni, ад ар. qajdāni)

1) жалезныя кольцы, змацаваныя ланцугом, для надзявання на ногі і рукі вязням;

2) перан. тое, што звязвае чалавека, пазбаўляе яго волі (напр. к. рабства).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

каміка́дзе

(яп. kamikaze = вецер багоў)

1) лётчык-смяротнік у японскай арміі ў перыяд другой сусветнай вайны, які ішоў на смерць разам з накіраваным на цэль самалётам;

2) перан. самаахвярны фанатык-смяротнік.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

канта́кт

(лац. contactus)

1) сутыкненне, непасрэдная блізкасць па месцы знаходжання;

2) злучэнне двух праваднікоў у электрычным ланцугу, а таксама месца гэтага злучэння;

3) перан. блізкія адносіны, цесная сувязь (напр. літаратурныя кантакты).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

канцэнтрава́ць

(ад лац. con = з + centrum = сярэдзіна)

1) збіраць, сцягваць, групаваць у адным месцы (напр. к. войскі);

2) перан. накіроўваць на што-н. увагу, думкі;

3) насычаць раствор якім-н. рэчывам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мара́ль

(фр. morale, ад лац. moralis = які датычыць звычаяў)

1) сукупнасць прынцыпаў і норм паводзін людзей у грамадстве;

2) павучальны вывад з чаго-н. (напр. м. байкі);

3) перан. павучанне, настаўленне.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

метэо́р

(гр. meteoros = які лунае ў паветры)

1) астр. яркае свячэнне касмічнага цела, што ўзнікае пры яго руху ў зямной атмасферы; знічка;

2) перан. што-н. нечаканае, яркае, але хуткацечнае, недаўгавечнае.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мешчані́н

(польск. mieszczanin, ад ст.-чэш. myesćenyn)

1) асоба, якая ў Вялікім княстве Літоўскім, Польшчы і дарэвалюцыйнай Расіі належала да гарадскога саслоўя;

2) перан. чалавек з дробнаўласніцкімі інтарэсамі, вузкім кругаглядам; абывацель.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

о́піум, о́пій

(лац. opium, ад гр. opion = макавы сок)

1) наркотык, высушаны млечны сок з галовак няспелага маку; выкарыстоўваецца для атрымання розных лекавых сродкаў;

2) перан. тое, што атупляе розум, свядомасць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

партфе́ль

(фр. portefeuille)

1) чатырохвугольная сумка з засцежкай для кніг, папер;

2) перан. пасада міністра, кіруючая пасада наогул (напр. размеркаванне партфеляў);

3) сукупнасць рукапісаў, якія знаходзяцца ў распараджэнні рэдакцыі (рэдакцыйны п.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

паталагі́чны

(ад паталогія)

1) які мае адносіны да паталогіі;

п-ая анатомія — навука, якая вывучае змены будовы тканак і органаў у чалавека і жывёл, абумоўленыя рознымі захворваннямі;

2) перан. хваравіта-ненармальны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)