1. Дошка, пліта з напісаным на ёй тэкстам (пераважна свяшчэнным, культавым).
2.звычайнамн. (скрыжа́лі, ‑ей); перан.; чаго або якія. Пра тое, што захоўвае, куды занесены памятныя падзеі, даты, імёны і пад. Скрыжалі навукі. Скрыжалі гісторыі. □ І славу тую, што ўпісалі мы ў гістарычныя скрыжалі, наш горад панясе ў вякі.Машара.Таемны вы, зямлі скрыжалі! Чаго ў сябе вы не ўпісалі!Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
héimlich
1.
a (па)тае́мны, сакрэ́тны, таямні́чы
2.
adv упо́тай, тае́мна, крадко́м
~ tun* — сакрэ́тнічаць, рабі́ць таямні́цу
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
podskórny
podskórn|y
1. падскурны;
zastrzyk ~y — падскурнае ўпырскванне;
2.таемны; схаваны;
woda ~a — падглебавая вада
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
tajny
tajn|y
тайны, таемны; патаемны;
głosowanie ~e — тайнае галасаванне;
~e służby — сакрэтныя службы;
ściśle ~e! — строга сакрэтна
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Тайба́ ’трыманне ў тайне, тайна’, ’утойванне, хаванне’: тайба грошай (Нас.). Прамая паралель у сучасных славянскіх мовах толькі ў славен.дыял.tȃjba (гл. Фурлан у Бязлай, 4, 147), што можна разглядаць як сепаратную беларуска-славенскую ізаглосу. Параўн., аднак, ст.-слав.таибьна ’тайна’, таибьно ’таямнічы, таемны’, таибьникъ ’асоба, якая валодае тайнай, жрэц, святар’ (толькі ў Супрасльскім кодэксе), стараж.-рус.таиба ’тайна’. Непасрэдна да прасл.*tajьba (сінанімічнага *tajьna, гл. тайна), якое з’яўляецца вытворным з суфіксам ‑ьbа (аб ім, але без кантынуантаў *taj‑ гл. Слаўскі, SP, 1, 61–62) ад *tajь ’таямніца, тайна’, ’таямніча, скрытна’ (< *tajiti, гл. таіць). Гл. яшчэ Скок, 3, 434.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скры́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які скрывае ад іншых свае пачуцці, настроі, думкі і пад. [Ніна:] — Ты наогул вельмі скрытны. Хаця б раз раскрыў сваю душу.Шыцік.Пасля .. [Міхалапіха] стала панурая, маўклівая, скрытая.Лупсякоў.// Уласцівы такому чалавеку. З таго, як Васіль трымаў сябе цяпер, цяжка было вывесці што-небудзь пэўнае, такая спрытная была ў гэты момант душа яго.Мележ.
2. Скрыты ад чыйго‑н. вока; таемны. Малышаў падумаў, што сёння яму пашчасціла ўбачыць нейкі таямнічы воблік горада, яго скрыткае жыццё ў самым, пачатку дня.Хадановіч.І за саломай у кутку Прытулак вымасціла [Марыя] скрытны.Аўрамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АПО́КРЫФЫ
(ад грэч. apokryphos таемны, запаветны),
мастацкія аповесці ў сярэдневяковых л-рах, сюжэтна звязаныя з Бібліяй, жыціямі святых, легендамі пра рай, пекла, канец свету. Забараняліся царквой як некананічныя. У дахрысц. і раннехрысц. часы апокрыфы лічылі кнігамі вял. мудрасці, глыбокі і патаемны сэнс якіх быў даступны не кожнаму. З пашырэннем ерасяў апокрыфамі сталі называць творы з ерэтычным ухілам. Царк. цэнзура складала індэксы «фальшывых» кніг, якія падлягалі знішчэнню. У перыяд Кіеўскай Русі на ўсх.-слав. землях шырокую вядомасць набылі апокрыфы пра стварэнне Богам Адама, пра цара Саламона, «Хаджэнне Багародзіцы па пакутах» (у бел. апрацоўцы 15—16 ст. — «Аб дванаццаці пакутах»), «Страцім-птушка», апакрыфічныя евангеллі Іакава, Фамы, Нікадзіма. У апокрыфах адлюстраваліся нар. ўяўленні эпохі феадалізму пра светаўладкаванне, пошукі праўды і дабра. Апокрыфы паўплывалі на некаторыя жанры бел. фальклору (казкі, духоўныя вершы). Матывы апокрыфаў выкарыстоўваў М.Багдановіч («Апокрыф», «Страцім-лебедзь»).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
subtle
[ˈsʌtəl]
adj.
1) даліка́тны; то́нкі, вы́танчаны
a subtle odour of perfume — даліка́тны во́дар парфу́мы
2) ледзь заўва́жны; тае́мны, зага́дкавы
a subtle smile — ледзь заўва́жная ўсьме́шка
3) хі́тры, спры́тны
4) укра́длівы
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
том, ‑а; мн. тамы, ‑оў; м.
Частка якога‑н. збору твораў, што складае асобную кніжку, а таксама асобная кніжка якога‑н. выдання. Раман у трох тамах. Том энцыклапедыі. □ Паўспіраўшыся локцямі на маленькі столік, штосьці як бы разглядалі на ім чатыры дзяўчыны .. Антон Несцяровіч пайшоў проста к сталу і ўбачыў там разгорнуты том Маркса.Чорны.// Асобная кніжка ў якім‑н. зборы кніг, бібліятэчным фондзе. У калекцыі прадстаўлена каля 1000 тамоў, выдадзеных пачынаючы з X да першай чвэрці XVIII стагоддзя.«Звязда».// Кніга (звычайна тоўстая). Падвярнуўся мне на пазіцыі Абшарпаны старэнькі том Пра іспанскую інквізіцыю, Пра мадрыдскі таемны дом.Панчанка.
[Грэч. tomos — аддзел.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
underground
1.[,ʌndərˈgraʊnd]
adv.
1) пад зямлёю
2) тае́мна, падпо́льна
2.
adj.
1) падзе́мны
2) тае́мны, падпо́льны
3.[ˈʌndərgraʊnd]
n.
1) падзяме́льле n.
2) esp.Brit. падзе́мка f., мэтро́n.
3) падпо́льная арганіза́цыя; падпо́льле n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)