тае́мны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
тае́мны |
тае́мная |
тае́мнае |
тае́мныя |
| Р. |
тае́мнага |
тае́мнай тае́мнае |
тае́мнага |
тае́мных |
| Д. |
тае́мнаму |
тае́мнай |
тае́мнаму |
тае́мным |
| В. |
тае́мны (неадуш.) тае́мнага (адуш.) |
тае́мную |
тае́мнае |
тае́мныя (неадуш.) тае́мных (адуш.) |
| Т. |
тае́мным |
тае́мнай тае́мнаю |
тае́мным |
тае́мнымі |
| М. |
тае́мным |
тае́мнай |
тае́мным |
тае́мных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
тае́мны, -ая, -ае.
1. Схаваны, невядомы, непрыкметны для іншых.
2. Загадкавы, невядомы, акружаны тайнай.
3. У якім схавана тайна.
|| наз. тае́мнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тае́мны
1. (скрытый, неизвестный, незаметный для других) та́йный;
~нае жада́нне — та́йное жела́ние;
2. (загадочно-непонятный) таи́нственный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тае́мны, ‑ая, ‑ае.
1. Скрыты, невядомы, непрыкметны для іншых. Таемнае жаданне. □ А цёплымі вечарамі ля Ручайкі [назва рэчкі] шмат таемных мясцін для закаханых. Марціновіч.
2. Загадкавы, невядомы, акружаны тайнаю. Ніяк не мог зразумець .. [Міколка], што гэта за такая таемная асоба, якой баяцца людзі, якой баіцца маці. Лынькоў.
3. Які сведчыць пра наяўнасць якой‑н. тайны. На твары .. [Кастуся] ляжаў таемны выраз вялікага змоўшчыка. Чорны. Сяргей паслухаўся гэтага таемнага голасу, азірнуўся. Тое, што ён убачыў, яго вельмі здзівіла. На просецы мільгалі агеньчыкі: адзін, другі, трэці... Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тае́мны ’тайны, скрыты, невядомы; непрыкметны; загадкавы’ (Нас., ТСБМ, Ласт., Стан.), таёмный ’тс’ (Бяльк.), ст.-бел. таемный ’тс’ (КГС), таёмный ’тс’ (XV ст., Карскі 2-3, 233). Укр. тає́мний ’таемны’, польск. tajemny ’таемны, сакрэтны; невядомы’, чэш. tajemný ’тс’, славац. tajomný ’таемны, сакрэтны’. Паводле Карскага (Труды, 314), з польск. tajemny ’тс’, якое Атрэмбскі (SOc, 19, 455–456) лічыў вынікам кантамінацыі старога дзеепрыметніка *tajemъ (гл. таім) і прыметніка *tajьnъ (гл. тайны) і агульнай заходнеславянскай інавацыяй. Гл. таксама Басай-Сяткоўскі, Słownik, 388.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
таи́нственный таямні́чы, тае́мны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
потаённый прил. тае́мны, патае́мны; (потайной) патайны́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скры́тны, -ая, -ае.
1. Які пазбягае адкрытасці, не расказвае іншым пра сябе.
С. хлопец.
Дзейнічаць скрытна (прысл.).
2. Скрыты ад чыйго-н. вока; таемны.
С. вобраз жыцця.
|| наз. скры́тнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
чаро́ўны, -ая, -ае.
1. Надзвычайна прыгожы; які зачароўвае, захапляе.
Чароўная дзяўчына.
Чароўная музыка.
2. Які мае адносіны да чараў (у 1 знач.); казачны, таемны.
Чароўная сіла.
Чароўная папарацькветка.
|| наз. чаро́ўнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тае́мна нареч.
1. та́йно;
2. таи́нственно;
1, 2 см. тае́мны
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)