◊ den plagt der Téufel — разм. яго́ нячы́сты спакусі́ў [падбі́ў, падаткну́ў]
2.
(sich) му́чыцца, тамі́цца
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Клапата́ць ’рупліва, старанна займацца чым-небудзь’ (ТСБМ, Нас., Шат., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах.), ’дакучаць, назаляць’ (Нас.). Укр.клопотати ’рупліва займацца чым-небудзь’, рус.клопотать ’тс’, польск.kłopotać ’дакучаць, назаляць’, чэш.klopotati ’надрывацца на рабоце’. Іншыя, мабыць, першасныя значэнні: чэш.klopotati, ’спяшацца, бегчы, калаціць’, славац.klopotať ’стукаць’, н.-луж.kłopotaś ’калаціць’, балг.клопотя ’грымець’, серб.-харв.клопо̀тати ’тс’, славен.klopotáti ’стукаць’, ст.-рус.клопотати ’шумець, грымець, стукаць, злавацца’. Геаграфія лексем і іх значэнняў сведчыць аб тым, што другаснае значэнне клапатаць, якое збераглося ў беларускай мове, ахоплівае арэал, што ўключае польскую, беларускую, украінскую і ў меншай меры рускую мовы (у апошняй — заходнюю частку арэала). Таму можна меркаваць аб польскай крыніцы. Пры гэтым пранікнуць мог назоўнік клопат, а вытворныя ад яго маглі ўзнікнуць на ўсходнеславянскай глебе незалежна ад польскай. З пункту погляду прамоўнай рэканструкцыі прасл.klopotati (як klokotati) як гукапераймальны дзеяслоў узнікла ад прасл.klopotъ < klop‑otъ < klopati (балг.клопам, серб.-харв.кло́пати, славен.klópati ’стукаць’).
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
◎ Нага́йны ’?’ у песні, запісанай у Сакольскім павеце на Беласточчыне: Oj, wydu ja za worota / ne bere mene ochwota, / a mojemu mileńkomu / ne nahaj na robota (Кольб. 498). Укр.нага́йний разглядаецца як фанетычны варыянт прыметніка нагильний ’спешны, тэрміновы’ (Грынч.), гл. нагильны; аднак няяснасць семантыкі дапускае і іншыя версіі, напрыклад, сувязь са славен.nagajati ’раздражняць, надакучваць, назаляць, задзяваць’, якое Бязлай (2, 212) звязвае з *goditi, гл. год, згода. Паводле Мартынава (вусна), звязана з укр.негайний, негайно падкладны, неадкладна’, што ад гияти ’марудна рабіць’ (*gajati). Гл. гиітыся.