whiff

[hwɪf]

1.

n.

1) паве́ў -ву m., по́дых -у m. (ве́тру)

2) пах -у m.

3) дымо́к -ка́ m. (цыгарэ́ты)

2.

v.i.

1) дзьмуць; дзьму́хаць

2) пы́хкаць, пуска́ць дымо́к

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ру́жа, -ы, мн. -ы, руж, ж.

1. Расліна з прыгожымі шырокапялёсткавымі пахучымі кветкамі і сцяблом, звычайна пакрытым шыпамі.

Усеяць чый-н. шлях ружамі (перан.: зрабіць чыё-н. жыццё лёгкім, шчаслівым).

2. Архітэктурнае або ювелірнае ўпрыгожанне, якое схематычна перадае форму кветкі гэтай расліны.

○

Ружа вятроў (спец.) —

1) графічнае адлюстраванне паўтаральнасці напрамку вятроў у пэўным месцы;

2) вятры, якія дзьмуць адначасова ў розных напрамках.

|| памянш. ру́жачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. ру́жавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Р. алей.

Сямейства ружавых (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ду́нуць ’хутка кінуцца з месца; моцна ўдарыць’ (БРС). Сюды ж і дуну́ць ’уцячы’ (Бяльк.). Паводле Трубачова (Эт. сл., 5, 157), адносіцца да прасл. *dunǫti са значэннем ’дзьмуць, дзьмухнуць’ (рус. ду́нуть, укр. ду́нути, ст.-чэш. dunúti, серб.-харв. ду́нути, ст.-слав. доунѫти), роднаснага з *duti. Значэнні ’хутка кінуцца, уцячы, моцна ўдарыць’ яўна секундарныя.

Дуну́ць ’уцячы’. Гл. ду́нуць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ду́я ’мяцеліца, завіруха’ (Касп.), ду́йка ’мяцеліца з ветрам’ (Касп.). Рус. смал. ду́йка ’тс’ (слова вядома таксама на Урале); параўн. рус. смал. ду́йма ’тс’. Вельмі няпэўным (параўн. словаўтваральны момант) здаецца тэарэтычна магчымае вывядзенне гэтага слова з *duti ’дуць, дзьмуць’. Хутчэй гэта (параўн. геаграфію слова) запазычанне з літ. dujà ’дробны дождж, туман’ (аб літ. слове гл. Фрэнкель, 109).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

заду́ть сов.

1. (начать дуть) пача́ць дзьмуць, пача́ць дзьму́хаць;

2. (погасить) затушы́ць, загасі́ць, задзьму́ць, задзьму́хаць;

3. (занести снегом и т. п.) задзьму́ць, заве́яць;

4. техн. заду́ць;

заду́ть до́мну заду́ць до́мну.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

pústen

vi

1) пы́хкаць

2) дзьмуць, дзьму́хаць

ins Féuer ~ — дзьму́хаць у аго́нь, раздзьму́хваць (касцёр)

◊ ich púste dir was! — мне наплява́ць на гэ́та

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

wéhen

1.

vi

1) дзьму́ць

2) развява́цца

2.vt здзіма́ць, здзьму́хваць (von D, auf A – што-н. адкуль-н., на што-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

павява́ць, ‑ае; незак.

1. Дзьмуць злёгку або час ад часу. З поля павяваў лёгкі ветрык. Броўка. Ноч ціхая, ледзь-ледзь павявае вецер. С. Александровіч. / у безас. ужыв. Цёплым пахучым ветрыкам павявала з палёў. Чарнышэвіч. // звычайна безас. Абдаваць павевам чаго‑н. (цеплыні, пары і пад.). Недзе ў кустах звінеў на каменьчыках ручай. Адтуль павявала халадком. Асіпенка.

2. безас.; перан. Адчувацца (пра набліжэнне чаго‑н.); мець адзнакі чаго‑н. Гэта была мясцовасць, дзе павявала першымі адзнакамі Палесся. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ве́ять несов.

1. (зерно — машиной) арфава́ць; (ручным способом) ве́яць;

2. (о ветре) ве́яць, павява́ць; (дуть) дзьмуць;

3. безл., прям., перен. павява́ць;

ве́ет прохла́дой павява́е прахало́дай;

уже́ давно́ ве́яло револю́цией ужо́ даўно́ павява́ла рэвалю́цыяй;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Дуць ’дуць, дзьмуць’ (Бяльк., Сл. паўн.-зах.). Рус. дуть, чэш. douti, славен. dúti, балг. ду́я се і г. д. Прасл. *duti ’дуць і да т. п.’ Агляд форм гл. у Трубачова, Эт. сл., 5, 166. І.‑е. *dheu̯‑: *dhou̯‑ (параўн. ст.-інд. dhūyáte ’трасецца’, літ. dujà ’туман, пар’ і г. д.). Лічыцца, што ў слав. мовах змешваліся формы *duti і *dǫti. Гл. Фасмер, 1, 555–556; Трубачоў, там жа.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)