Трыката́ж ‘тканіна машыннай вязкі’ (ТСБМ). Праз рус.трикота́ж ці польск.trykotaż: fabryka trykotaży (Варш. сл.), запазычана з франц.tricotage ‘вязаная тканіна’, ‘вязанне’ < tricoter ‘вязаць (на спіцах, кручком)’. Апошняе не мае надзейнай этымалогіі: флам.strikken ‘плесці’, суч. ням.stricken ‘вязаць’ < ст.-в.-ням.stricchen ‘звязваць’ < англ.-сакс.gestrician ‘латаць сеткі, невады’ (Чарных, 2, 262–263; Голуб-Ліер, 489; Даза, 725; Васэрцыер, 225; ЕСУМ, 5, 637).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бэ́рсаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.
Разм.
1. Блытаць, заблытваць. Шукаючы травы, бо лугавіна ж голая, як бубен, каровы раз-пораз лезуць у жыта, бэрсаюць авёс, а пан злуе і ганяецца за мною.Бажко.
2. Няўмела або неакуратна вязаць, абвязваць што-н; плесці. — От не ўмешваліся б лепей, тата, не ў сваё. Бэрсаеце сетку, ну і бэрсайце.Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пад(г)у́за ’шляя’ (Нас., Гарэц.), падгу́зак ’частка збруі’ (Мат. Гом.), падгу́зы мн. ’набедрыкі’ (Сл. ПЗБ). Да слав.ǫz‑ęz‑ (гл. вуза, вузел, вязаць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лія́на ’павойная кустовая або дрэвавая расліна’ (ТСБМ). Запазычана з франц.liane ’тс’ (< lier ’вязаць, звязваць, злучаць’) праз рус. (Крукоўскі, Уплыў, 73) або праз польск. мову.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Свя́сла ‘нізка лыка’ (калінк., Сл. ПЗБ; калінк., рэч., ЛА, 4), свя́слы, свясло́ (лоеў., хойн., ЛА, 4). Укр.дыял.свʼя́сла ‘звязка прадметаў’, рус.свя́сло ‘перавясла’, ст.-рус.съвясло ‘звязак, пучок’. З *съвязсло, ад *vęzati ‘вязаць’ з суф. ‑сло, як у вясло, гл. вязаць (Фасмер, 3, 584). ЕСУМ (5, 199) дапускае непасрэдны працяг прасл.*sъvęzslo. Сюды ж, відаць, балг.свесло́ ‘звязка гронкаў вінаграду або кукурузы’, гл. Выгленаў, БЕ, 1970, 2–3, 216–218; БЕР, 6, 540.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вязы́ ’ашыек’ (Шатал.). Рус.дыял.вя́зы, укр.вʼя́зи, чэш.vaz, славац.väzy. Відаць, утварэнне ад *vęzati ’вязаць’ (*’тое, што звязвае галаву з тулавам’). Параўн. Фасмер, 1, 374.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
bínden
*
1.
vt
1) вяза́ць, звя́зваць; завя́зваць
éinen Kranz ~ — пле́сці вяно́к
2) пераплята́ць (кнігі)
3) перан. звя́зваць
durch den Eid gebúnden — звя́заны кля́твай
2.
vi звя́зваць, вяза́ць (пра клей і г.д.)
3.
(sich) абавя́звацца
sich verträglich ~ — абавя́звацца па дагаво́ру
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
патрабава́цца, ‑буецца; незак.
1. Быць патрэбным, неабходным. Сям’я ў яго была невялікая, іншы раз летам, у часе сенакосу і жніва, патрабавалася работнікі, але Мікалай нікога не паймаў.Чарнышэвіч.//безас. Патрэбна, неабходна. Многа патрабавалася ўмення на тое, каб кожная група была занята і не сядзела без работы.Колас.Вялікай навукі вязаць снапы не патрабавалася.Пальчэўскі.
2.Зал.да патрабаваць (у 1, 2, 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перавя́сла, ‑а, н.
1. Саламяны жгут для звязвання снапоў, кулёў і пад. Андрэй і Іван граблямі скручвалі радкі вылежалага лёну, рабілі з іх вялізныя пукі, а Алена круціла доўгія перавяслы і звязвала тыя пукі.Чарнышэвіч.Бабы не паспявалі круціць перавяслы і вязаць следам за .. [жняяркаю] снапы.Васілевіч.
2. Звязка, вясло. [Званар] бразгаў цэлым перавяслам ключоў у руцэ, а следам ішлі Іван і ягоны швагер.Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Важае́ ’цуркі, рагі’ (Шатал.). Адзіночны лік *вожай < *вожжай з суфіксам ‑ай; вожж‑ < возж‑ (< *voz‑gj), якое звязана з вязаць; Параўн. рус.возжица ’нітка, шпагацік’. Важае́ — «нітачкі» вады ці поту.