Ры́хлы ’порысты, рассыпісты, мяккі’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Verbum
анлайнавы слоўнікЛыч 1 ’выцягнутая пярэдняя частка галавы некаторых жывёл, рыла’ (
Лыч 2, лы́чык ’верхняя частка бурака, націна’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нос, ‑а;
1. Выступ паміж вачамі і ротам на твары чалавека або мордзе жывёлы, які з’яўляецца пачаткам дыхальных шляхоў і органам нюху.
2. Дзюба ў птушкі.
3. Пярэдняя частка судна, лодкі, самалёта і пад.
4. Аб выступаючай пярэдняй частцы якога‑н. прадмета.
5. Тое, што і насок (у 1 знач.).
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паве́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑
1.
2. Прыняць за праўду, палічыць верагодным, адпаведным рэчаіснасці.
3. Згадзіцца з кім‑н., прыняць чые‑н. словы за праўду.
4.
5.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згарэ́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑
1. Знішчыцца агнём.
2.
3. Сапсавацца, стаць непрыгодным у выніку моцнага перагрэву; падгарэць.
4.
5. Моцна загарэць, атрымаць сонечныя апёкі.
6. Згніць, сапрэць зляжаўшыся (пра сена, зерне і пад.).
7.
8.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гарэ́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑
1. Паддавацца дзеянню агню, знішчацца агнём.
2. Даваць, выпраменьваць святло, полымя; ярка свяціцца.
3. Траціць маёмасць з прычыны пажару, аказвацца ў становішчы пагарэльца.
4.
5. Быць у гарачцы, у ліхаманкавым стане.
6. Рабіцца гарачым, чырванець ад прыліву крыві.
7.
8. Ззяць бляскам, выдзяляцца яркімі колерамі, афарбоўкай.
9. Цвісці (пра агуркі, гарбузы і пад.).
10. Псавацца, станавіцца непрыгодным ад моцнага перагрэву.
11.
12.
13. Адбываць чаргу пры гульні ў гарэлкі.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нос
◊ на но́се — на носу́;
пад но́сам — под но́сом;
зве́сіць (апусці́ць) н. — пове́сить нос;
уткну́цца но́сам у што-не́будзь — уткну́ться но́сом во что́-л.;
хлі́паць но́сам — шмы́гать но́сом;
усу́нуць н. не ў сваю́ спра́ву — су́нуть нос не в своё де́ло;
фі́гай но́са не даста́ць — фи́гой но́са не доста́ть;
вадзі́ць за н. — води́ть за́ нос;
заста́цца з но́сам — оста́ться с но́сом;
з-пад (са́мага) но́са — из-под (са́мого) но́са;
пе́рад са́мым но́сам — пе́ред са́мым но́сом;
зарубі́ць сабе́ на но́се — заруби́ть себе́ на носу́;
ты́цнуць но́сам — (каго, у што) ткнуть но́сом (кого, во что);
не ба́чыць дале́й свайго́ но́са — не ви́деть да́льше своего́ но́са;
ты́цкаць у н. — ты́кать (сова́ть) в нос;
аж н. гне́цца — аж за уша́ми трещи́т; уплета́ет за о́бе щёки;
паказа́ць (вы́сунуць) н. — показа́ть (вы́сунуть) нос;
уце́рці н. — (каму) утере́ть нос (кому);
уткну́ць свой н. — су́нуть свой нос;
(хоць) кроў з но́са — (хоть) кровь и́з носу;
н. у н. — нос в нос;
н. з но́сам — нос с но́сом;
но́сам к но́су — но́сом к но́су;
не пака́зваць но́са — не каза́ть но́са;
з но́са —
трыма́ць н. па ве́тры — держа́ть нос по́ ветру;
паве́сіць н. на кві́нту — пове́сить нос на кви́нту;
хоць н. затыка́й — хоть нос затыка́й;
вярну́ць (адваро́чваць) н. — вороти́ть нос;
но́сам круці́ць — вороти́ть ры́ло;
біць у н. — рази́ть, си́льно па́хнуть;
не ў н. — не по́ носу;
дзю́баць но́сам — клева́ть но́сом;
но́сам натаўчы́ — но́сом ткнуть; кру́кам но́са не даста́ць не подступи́ться (к кому);
задзіра́ць (драць) н. — драть нос;
пакі́нуць з но́сам — оста́вить с но́сом;
кама́р но́са не падто́чыць —
у сямі́ ня́нек дзіця́ без но́са —
не сунь но́са ў чужо́е про́са —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
уда́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)