1. Кумпяк, з якога вынята костка і якому нададзена форма каўбасы.
2. Ежа з сечанага мяса ці бульбы з якой‑н. начынкай, запечаная ў выглядзе прадаўгаватага кавалка, звычайна акруглай формы.
3. Пірог з цеста, згорнутага ў некалькі слаёў з салодкай начынкай. Рулет з макам.
[Фр. roulette.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сяда́лішчныанат. Gesäß-;
сяда́лішчны нерв Hüftnerv m -(e)s;
сяда́лішчная ко́стка Gesäßbein n -(e)s, -e, Sítzbein n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
БЯЛІ́НСКІ Станіслаў Костка
(? — 1812?),
дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай. З 1761 падкаморы надворны, з 1765 прыдворны караля Станіслава Аўгуста Панятоўскага, з 1778 чашнік каронны. У 1784—86 чл.Пастаяннай рады, маршалак Гродзенскага сейма 1793. Выступаў за арыентацыю дзяржавы на Рас. імперыю. За садзейнічанне другому падзелу Рэчы Паспалітай прызначаны маршалкам надворным каронным і атрымаў тытул графа ад прускага караля Фрыдрыха Вільгельма III.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Біру́ля ’костка з абрэзанага свінога кумпяка’ (Сцяшк. МГ). Таго ж паходжання, што і біру́лька (гл.). Параўн. рус.бирю́лька ’частка нагі’. Матывацыю гл. у Мяркулавай, Этимология, 1971, 185–190.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бу́рбылка дзіцячая цацка’ (Бяльк.): «у костцы свідруецца дзірка, у якую зацягваюць нітку…, костка круціцца, гудзе, бурчыць». Бясспрэчна, звязана з бу́рбалка ’пухір, бурбалка’, запазычанага з літ. мовы (або ж самастойнага, гукапераймальнага паходжання).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аза́рт
(фр. hasard = выпадак, выпадковасць; рызыка, ад ар. az-zahr = ігральная костка)
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Сухамо́скі ’худы’ (Мат. Гом.). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад сухі, сухама (гл. сухам) або складанае слова, дзе другая частка можа адлюстроўваць масол ’костка’ (гл.), параўн. сухарэбры ’тс’ (гл.), аформленае як прозвішчнае імя на ‑скі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ра́ме ’плячо’ (Нас., Сл. ПЗБ), ра́мя ’тс’ (Байк. і Некр.), рамяно́ ’тс’ (Сл. ПЗБ), рамёнак ’плечавая костка’ (Стан., Байк. і Некр.), ст.-бел.раме (XVII ст., Карскі 2-3, 18), рамо ’тс’ (Сл. Скар.), ра́мя ’рукаў ракі’ (Байк. і Некр.), ра́мʼя ’тс’ (мазыр., Яшк.); параўн. укр.ра́мʼя /ра́мено ’тс’, рус.дыял.ра́мо, рамена́ ’плячо, плечы’, польск.ramię ’тс’, в.-луж.ramjo/ramje, н.-луж.raḿe ’тс’, палаб.råmą ’тс’, чэш.rámě/rameno ’плячо’, славац.ramä ’тс’, славен.rama/rame ’адгалінаванне, парэнча’, ramska kost ’плечавая костка’, серб.ра̏ме/ра̏мо/рамѐница ’плячо’, рамѐњача ’плечавая костка’, балг.ра́мо ’тс’, ст.-слав.рамо ’тс’. Праслав.*ramę (< *ormę), роднаснае ст.-прус.irmo ’рука, плячо’, авяст. arəma ’рука, плячо’, асяц. arm ’далонь, жменя’, гоц.arms, ням.Arm ’рука’, англ.arm ’рука вышэй запясця’. Фанетычная форма раме падаецца запазычаннем з польскай, развіццё насавога ў беларускай дае рамя.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Knöchel
m -s, -
1) анат. шчы́калатка; ко́стка, згін па́льцаў
2) ба́бка (у гульні)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Лоц ’костка пры гульні ў бабкі, якая ўпала на зямлю выпуклым бокам’ (гродз., Нар. словатв.). Запазычана з польск.kloc ’калод(ач)ка’, якое з с.-в.-ням.kloz, ням.Klotz ’калода, цурбан’ з адпадзеннем пачатковага к‑.