пато́п, ‑у, м.
1. Паводле біблейскай легенды — паводка, якая за грахі людзей затапіла ўсю зямлю. Сусветны патоп.
2. Разм. Разводдзе, паводка, навадненне. Патоп стаяў на Камароўцы Вясной і ўвосень кожны год. Гілевіч. У кватэры Кузьміча са столі лінула вада... Ён раніцаю ў рэмкантору: — Бяда, таварышы, бяда! Патоп у хаце, ў хаце мора... Валасевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пала́дзіцца, ‑ладжуся, ‑ладзішся, ‑ладзіцца; зак.
Разм. Прыйсці да ладу, да згоды; памірыцца. [Саўка:] Эх, бяда з гэтымі старымі... Ніяк не паладзяцца! Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыту́га 1 ’жэрдка, лата (у саламянай страсе)’ (чач., Мат. Гом.). Рус. дыял. приту́га ’жэрдка, дубец, вяроўка, якімі прыціскаюць, змацоўваюць салому, чарот на страсе’, укр. приту́жина ’тс’. Да тугі (гл.).
Прыт́уга 2 ’смутак, жаль, маркота; змярцвенне’; ’цяжкае становішча; нястача; бяда’ (Нас., Шн., Песні, Кос., Гарэц., Др.-Падб., Касп., Бяльк.; карм., Мат. Гом.; Ян.; калінк., Сл. ПЗБ), пріту́га ’туга; нудны настрой’ (Бяльк.), прыту́жэны ’тужлівы’ (ТС). Параўн. укр. приту́га ’гора, бяда; смутак, туга’, серб.-харв. при̏туга ’бяда, няшчасце’, ст.-слав. приту́жати ’засмучаць, маркоціцца, трывожыць’. Прасл. *pritǫga ’гора, бяда’ (ЕСУМ, 4, 581). Да туга́, тужы́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
plaga
ж. бедства, няшчасце, бяда;
plaga szarańczy — нашэсце саранчы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
нядба́лец, ‑льца, м.
Разм. Нядбалы, лянівы чалавек. Бяда няўмекам і нядбальцам, Хто шнур зжуе няроўным плехам — Антось яго ўжо дойме смехам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
balloon [bəˈlu:n] n. паве́траны шар
♦
when the balloon goes up BrE, infml калі́ бяда́ пры́йдзе; калі́ сітуа́цыя паго́ршыцца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
шчамлёткі, ‑аў; адз. няма.
1. Прыстасаванне для заціскання чаго‑н.
2. перан. Тое, што перашкаджае, скоўвае, пазбаўляе свабоды. // Бяда, нястача, цяжкае бядотнае становішча.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
terror [ˈterə] n.
1. жах, страх, жу́дасць;
strike terror into smb. выкліка́ць у каго́-н. страх
2. тэро́р
3. infml го́ра, бяда́; страхо́цце;
My son is a real terror! Мой сын – проста бяда!;
a holy terror infml асо́ба з ця́жкім хара́ктарам; надаку́члівае дзіця́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
звянча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Аб’яднаць шлюбам па царкоўнаму абраду; павянчаць. Злюбіліся ў сяле тым двое, Ды вось бяда — няма каму Звянчаць. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шалахту́н, ‑а, м.
Абл. Балбатлівы чалавек; пустазвон. Благі той сват, што, дзе трэба, спрытна пагаварыць не ўмее, але бяда, калі і залішне шалахтун. Калюга.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)