◎ Надзява́нікі ’ежа з начынкай: парасяты, гусі, булкі’ (докш., Янук.), ’бульба (адвараная ў лушпінах)’ (рэч., Мат. Гом.). Ад надзяваць ’фаршыраваць’, параўн. іншаславянскія паралелі: польск. nadzianka ’ежа з начынкай’, чэш. nadivanina, nadivka ’тс’, балг. наденица ’дамашняя каўбаса, надзецца’; ’бульба, адвараная ў лушпінах’ атрымала назву хутчэй за ўсё ад надзяваць ’апранаць’, г. зн. ’адзетая бульба’, параўн. бульба у мундзірах ’тс’ у адрозненне ад бульбы, якую вараць без лушпін.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паду́шка ’пасцельная рэч — напханы пухам, пер’ем, сенам і пад. мяшок’, дыял. ’частка калёс’. Рус. поду́шка, укр. поду́шка, поду́ха, ст.-рус. подушька, польск. poduszka, чэш., славац. poduška, ст.-чэш. poducha. Праслав. podušьka. Большасць даследчыкаў звязваюць з серб.-харв. ду̏хња ’пярына’, чэш., польск. duchna ’тс’ і далей з дух (гл.) (Фасмер, 3, 301; там жа і інш. літ-ра). Інакш Махэк (467), які выводзіць з podъ і ucho.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тэксты́ль ‘ткацкія вырабы’ (ТСБМ, Некр. і Байк.), ‘валакно’ (Некр. і Байк., Ласт.). З заходнееўрапейскіх моў, параўн. ням. textil, франц. textile ‘прадзільны, ткацкі’, што, у сваю чаргу, з лац. textīlis ‘тканы’ > texo ‘ткаць’ (Фасмер, 4, 37); паводле Арла (4, 54), у выніку адаптацыі заходнееўрапейскіх слоў і запазычанага рус. тексти́льный ‘тканы’ да лац. textus ‘тканая рэч’, таго ж паходжання, што і тэкст, гл. Параўн. польск. tekstylia ‘тэкстыльныя рэчы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адкла́сці, -кладу́, -кладзе́ш, -кладзе́; -кладзём, -кладзяце́, -кладу́ць; -кладзі́; -кла́дзены; зак., што.

1. Пакласці ўбок, побач, асобна.

А. патрэбную рэч.

2. Захаваць, не расходуючы.

А. грошы на мэблю.

3. Назбіраць, назапасіць; утварыць адклады.

Возера адклала тоўсты слой ілу.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Палажыць яйкі, пакінуць пасля сябе для захавання патомства (спец.).

Птушка адклала яйкі.

5. Адтэрмінаваць, перанесці.

А. сход.

Не адкладвай справы на заўтра, а жаніцьбы на старасць (з нар.).

6. Пра каўнер і прадметы, прымацаваныя да чаго-н. адным краем: апусціць, адкінуць.

А. каўнер кажуха.

7. У геаметрыі: адмераўшы, адзначыць адрэзак.

На прамой АВ а. адрэзак СП.

8. перан. Пакінуць след, адбітак, зрабіць уплыў.

Перажыванні адклалі свой след.

|| незак. адклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і адкла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

mate​1 [meɪt] n.

1. BrE, infml ся́бра;

workmate/room-mate/schoolmate той, з кім ра́зам працу́еш/жыве́ш у адны́м пако́і/ву́чышся ў шко́ле

2. AmE муж або́ жо́нка

3. са́мка або́ саме́ц (з адной пары)

4. па́рная рэч, друга́я з па́ры рэ́чаў;

Here’s one sock, where is its mate? Вось адна шкарпэтка, дзе ж другая?

5. naut. памо́чнік капіта́на

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

bargain​1 [ˈbɑ:gən] n.

1. та́нна ку́пленая рэч

2. (гандлёвая) здзе́лка; ку́пля;

make a bargain заключы́ць здзе́лку; дамо́віцца;

be off one’s bargain анулява́ць здзе́лку, вы́зваліцца ад абавя́зку;

buy smth. at a bargain купля́ць не́шта за бе́сцань

♦

a Dutch/wet bargain здзе́лка за пля́шкаю віна́;

strike a bargain дамо́віцца, старгава́цца;

into the bargain у прыда́чу, у дада́так, да таго́ ж

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

nämlich

1.

a назва́ны, той (жа) са́мы

er ist der Nämliche — ён усё такі́ ж, ён не змяні́ўся

2.

adv менаві́та, гэ́та зна́чыць

3.

cj рэч у тым, што…

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

inferior

[ɪnˈfɪriər]

1.

adj.

1) ніжэ́йшы (ста́нам, ра́нгам), падле́глы, падда́ны

2) го́ршага гату́нку; благі́, го́ршы; непаўнацэ́нны

3) Print. падрадко́вы, падтэ́кставы

2.

n.

1) падле́глы, падда́ны -ага m., падле́глая, падда́ная f.

2) рэч го́ршае я́касьці

•

- inferior to

- inferiority complex

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

unit

[ju:ˈnɪt]

n.

1) адзі́нка f. (і пра асо́бу); шту́ка f. (пра рэч)

2) адзі́нка вымярэ́ньня

A meter is a unit of length — Мэ́тар — адзі́нка даўжыні

3) Math. адзі́нка — найме́ншы цэ́лы лік

4) вайско́вая ча́стка; полк палка́ m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

вы́рабіць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., што.

1. Зрабіць, выпрацаваць з чаго‑н. якую‑н. рэч; выпусціць. Там з такой красы-пароды.. Лесапільныя заводы Дзіва вырабяць для вас. Глебка.

2. Апрацаваць шкуру дубленнем; выдубіць. Вырабіць авечую шкуру.

3. Выканаць пэўную колькасць работы; выпрацаваць. Вырабіць норму.

4. Добра падрыхтаваць глебу для пасеву, пасадкі. Вырабіць поле. □ [Тарэнта:] — Як пух мяккая [зямля на панскім полі].. Вырабілі людзі, сваю так не выраблялі. Галавач.

5. Дасканала зрабіць, стварыць што‑н. ручным спосабам; змайстраваць.

6. Выбраць, выкарыстаць усе карысныя выкапні. Вырабіць вугальны разрэз. Вырабіць шахту.

7. Разм. Запэцкаць, сапсаваць што‑н. неахайным абыходжаннем. Вырабіць паліто ў мел. Вырабіць касцюм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)