1. У Старажытнай феадальнай Русі — форма феадальнай залежнасць, блізкая да рабства. Аддаць у халопства.
2.зб. Халопы. Халопства ўсхадзілася не на жарты.
3.перан.Паводзіны, уласцівыя халопу (у 2 знач.). Халімон паспрабаваў пагаліцца ў ногі. — Вось яно. Думкі — думкамі, а з халопства не вырас.Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цемраша́льства, ‑а, н.
Погляды і паводзіны цемрашалаў; варожасць да прагрэсу, адукацыі; абскурантызм. [Скарына] паклаў пачатак беларускаму кнігадрукаванню, якое з цягам часу ператварылася ў магутны фактар пашырэння пісьменнасці і барацьбы супраць царкоўнага цемрашальства.Алексютовіч.Перамога савецкага народа над фашызмам з’яўлялася перамогай вялікіх прынцыпаў гуманізму над сіламі зла і сярэдневяковага цемрашальства.Бярозкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
misconduct
1.[,mɪsˈkɑ:ndʌkt]
n.
1) благо́е трыма́ньне, неадпаве́дныя паво́дзіны
2) дрэ́ннае, благо́е кіраўні́цтва
3) Law жані́мская здра́да
2.[,mɪskənˈdʌkt]
v.i.
дрэ́нна трыма́цца
3.
v.t.
дрэ́нна кірава́ць чым
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
прэтэнцыёзны
(фр. prétentieux = патрабавальны, ад лац. praetendere = дамагацца)
1) надуманы, манерны (напр. п-ая архітэктура);
2) які прэтэндуе на значнасць, арыгінальнасць (напр. п-ыя паводзіны).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
naganny
nagann|y
1. ганебны; які заслугоўвае ганьбавання;
zachowanie ~e — ганебныя паводзіны;
2. які дакарае, папракае, асуджае
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Verhálten
n -s
1) паво́дзіны, спо́саб дзе́яння
2) (zuD) ста́ўленне, адно́сіны (да каго-н., да чаго-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Казу́лька ’божая кароўка’ (Шатал., З жыцця; Чач.), казулькі ’конікі палявыя’ (Федар. Рук.). Укр.козуля, козулька ’насякомае Cerambix’. Словаўтваральна празрыстая структура; цяжэй вытлумачыць як вытворнае ад каза1, ці тут перанос назвы з казуля, вядомага ў розных значэннях. Параўн. у Федароўскага ў рукапісным слоўніку: kozaczki ’конікі палявыя’. Лексемы з апошнім значэннем могуць быць аўтаномнымі ўтварэннямі (паводзіны насякомага нагадваюць паводзіны жывёлы), магчыма, нават першаснымі для семемы ’божая кароўка’, напр., супадзенне назвы коніка і божай кароўкі ў бел.лельч.кавалік. Разам з тым міфалагічны кантэкст, які суправаджае розныя назвы Coccinella septempunctata як у слав., так і неслав. мовах, дазваляе меркаваць аб магчымай субстытуцыі назвы або міфалагічным варыянце, параўн. бел.кароўка, ярыца, укр.щедрик‑ведрик і рус.козуля, козурка, козюлька, коровка і інш. для сакральнага печыва з відавочнымі зааморфнымі адзнакамі.
Казу́лька ’маленькая лавачка’ (Касп.). Рус.козуля ’кароткая лавачка, зробленая так, што сучкі дрэва з’яўляюцца ножкамі’, казулька ’тс’, халм., пск. ’маленькая лавачка, на якую садзяцца, калі дояць карову’, маск. ’санкі, якія робяць са старой лаўкі’. Матывацыя назвы зразумелая (рожкі, зааморфная адзнака), аднак не вельмі ясна, утворана слова суфіксальным спосабам ад каза або тут перанос назвы ад казуля, параўн. інш. назву лавачкі каза (гл.). Статус інавацыі (усх.-слав.?) няясны.
2. рапто́ўна змяні́ць (думку, паводзіныі да т.п.);
He veers about like a weather cock. Ён як флюгер (не мае цвёрдых перакананняў).
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
únsicher
a
1) няўпэўнены
2) ненадзе́йны
3) няўпэўнены, невыра́зны (пра паводзіны і г.д.)
j-n ~ máchen — збянтэ́жыць каго́-н.
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
◎ Не́цяг ’вераценнік вялікі’ (пін., Веснік БДУ, 1981, 1, 26), нэцяг ’балотная птушка зуй’ (Дразд.), нецег ’кулік’ (брагін., Мат. Гом.). Відаць, адлюстроўвае характэрныя звычкі ці паводзіны птушкі (параўн., Антропаў, Веснік БДУ, 1981, 1, 26), параўн. цяга ў мове паляўнічых і пад., або характарызуе яе, параўн. укр.нетяга ’бедны, бядняк’, рус.нетяга ’слабасць, недастатковая цяга паветра (у печы)’, ст.-рус.нетягъ ’лянівы, гультаявата (да тягнути ’нести повинности’, гл. Варбот, Словообр., 68–69) і пад. Да цягнуць (гл.), параўн. няяснае ц.-слав. нетАГь (ESSJ SG, 2, 447) і слонка ’вальдшнеп’ з роднасным літ.slinkas ’лянівы! (Голуб-Копечны, 339).