Érker

m -s, -

1) вы́ступ (у сцяне), балко́нчык

2) буд. лю́кер

3) жарт. нос

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Séifensieder

m -s, - мылава́р

◊ jetzt geht mir ein ~ auf! — жарт. цяпе́р мне ўсё зразуме́ла [я́сна]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Rüssel

m -s, -

1) хо́бат

2) лыч (у свінні); хабато́к (насякомых)

3) жарт. нос

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Zérberus

m -, -se

1) міф. Цэ́рбер

2) перан. жарт. цэ́рбер (пільны і злы вартаўнік)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

сре́заться сов., в разн. знач. зрэ́зацца, мног. пазраза́цца;

сре́заться на экза́мене зрэ́зацца на экза́мене (іспы́це);

они́ сре́зались не на шу́тку яны́ зрэ́заліся не на жарт;

сре́заться в ша́хматы зрэ́зацца ў ша́хматы;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

płeć

ж.

1. пол;

dziecko płci męskiej — дзіця мужчынскага полу;

ludzie obojga płci — людзі абодвух полаў;

płeć piękna жарт. прыгожы пол; жанчыны;

brzydka płeć жарт. мужчыны

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

мядзве́дзь, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Вялікая драпежная млекакормячая жывёліна сямейства мядзведзевых з густой поўсцю і тоўстымі нагамі.

Буры м.

Белы м.

2. перан. Пра няўклюднага, непаваротлівага чалавека (разм.).

◊

Дзяліць шкуру незабітага мядзведзя (разм.) — размяркоўваць прыбытак, якога ў наяўнасці яшчэ няма.

Мядзведзь на вуха наступіў каму (разм., жарт.) — пра чалавека, у якога адсутнічае музыкальны слых.

|| прым. мядзве́джы, -ая, -ае.

Мядзведжыя сляды.

Мядзведжае футра.

Мядзведжая паходка (перан.).

◊

Мядзведжы куток (разм.) — аддаленае, глухое месца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ву́сы, -о́ў, адз. вус, ву́са, м.

1. Валасы над верхняй губой у мужчын.

Ён носіць в.

Адгадаваць в.

2. У жывёл: шчаціністыя валасы па баках верхняй губы.

Кот варушыць вусамі.

3. Тое, што і вусікі (у 2 і 3 знач.).

◊

І ў вус (сабе) не дзьме (разм.) — не турбуецца, не клапоціцца ні пра што.

Матаць (сабе) на вус што (разм.) — запамінаць з якой-н. мэтай, прымячаць.

Самі з вусамі (разм., жарт.) — не горшыя за іншых.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

аршы́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Старая мера даўжыні, роўная 71,12 см, якой карысталіся ў Беларусі, Расіі да ўвядзення метрычнай сістэмы.

2. Лінейка, планка такой даўжыні для мерання.

◊

Мераць на свой аршын — меркаваць пра што-н. са свайго пункту погляду, аднабакова (разм.).

Нібы (быццам) аршын праглынуў — пра чалавека, які стаіць або сядзіць ненатуральна прама (разм.).

Аршын з шапкаю — пра малога, невысокага чалавека (разм.).

|| прым. аршы́нны, -ая, -ае.

Пісаць аршыннымі літарамі (надта вялікімі; жарт.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

праплы́сці і праплы́ць, -ыву́, -ыве́ш, -ыве́; -ывём, -ывяце́, -ыву́ць; -ы́ў, -ыла́, -ло́; -ыві; зак.

1. што. Плывучы (гл. плысці, плыць у 1—4 знач.), пераадолець якую-н. адлегласць або мінуць.

П. пяцьсот метраў. П. востраў.

У паветры праплыў дырыжабль.

2. перан. Прайсці важнай, плаўнай паходкай (разм., жарт).

Жанчына праплыла па пакоі.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Прайсці, перанесціся, ідучы адно за другім.

Перад вачамі праплылі малюнкі дзяцінства.

|| незак. праплыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)