ангідрыд воцатнай кіслаты (CH3CO)2O. Бясколерная вадкасць з рэзкім пахам, шчыльн. 1083 кг/м³ (20 °C), tкіп 139,9 °C. У гарачай вадзе пераўтвараецца ў воцатную кіслату, гарыць (т-ра загарання 40 °C). Выкарыстоўваецца ў вытв-сці ацэтылцэлюлозы, фарбавальнікаў, пахучых рэчываў і лек. сродкаў. Таксічны, раздражняе вочы і дыхальныя шляхі, выклікае апёкі скуры, ГДК 5·10-4%.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
зліпа́цца, ‑аецца; незак.
1. Злучацца адзін з адным, прыліпаць адзін да аднаго. Лісты паперы зліпаюцца. □ Валасы [Сцяпана] .. былі вільготныя і зліпаліся, ад усяго цела ішла пара.Чарнышэвіч.
2. Закрывацца, заплюшчвацца ад вялікага жадання спаць (пра вочы, павекі). [Сцёпку] так моцна захацелася спаць, што вочы яго пачалі зліпацца самі.Колас.Віктар раз-пораз з натугай расплюшчваў вочы: павекі зліпаліся, былі цяжкія і непаслухмяныя.Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Святлі́ка ‘цяцюшнік, Euphrasia L.’ (Меер Крыч.). Параўн. укр.світлик ‘тс’, рус.дыял.светли́к ‘тс’, польск.świetlik ‘тс’, якое лічыцца запазычаннем з чэш.světlik ‘тс’ (Басай–Сяткоўскі, 384), апошняе паходзіць ад světliti ‘раз’ясняць, праясняць (вочы)’, паколькі ў народнай медыцыне выкарыстоўвалася для лячэння вачэй, параўн. рус.оча́нка, о́чная трава́, серб.видица і пад. Гл. Махэк₂, 596; ЕСУМ, 5, 197. Да свяціць (гл.), параўн. выраз вочы свецяць (пра добры зрок) (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рудыме́нт
(лац. rudimentum = зачатак; пачатковая ступень)
1) астаткавы, недаразвіты орган, які страціў у працэсе эвалюцыі сваё асноўнае значэнне, напр.вочы ў крата, хваставыя пазванкі і апендыкс у чалавека;
2) перан. астатак, рэшткі якой-н. з’явы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
неміга́ючы, ‑ая, ‑ае.
1. Пільны, нерухомы (пра погляд, вочы і пад.). Гарачыя, як вугалі, глядзелі на каменданта немігаючыя заняпалыя вочы чалавека.Лынькоў.Хлопчык немігаючымі вачыма сачыў за .. тварам [Дзянісава].Гамолка.
2. Які не мігае пры гарэнні. Немігаючы агонь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
blindfold
[ˈblaɪndfoʊld]1.
v.t.
1) завя́зваць во́чы
2) Figur. зацямня́ць
Prejudice blindfolds the mind — Прадузя́тасьць зацямня́е ро́зум
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Біндаво́кі ’аднавокі, сляпы на адно вока’ (Бяльк.), ’бяльматы’ (Нас.). Укр.биндоо́кий (//блиндоокий). Цёмнае слова. Ва ўсякім выпадку першая частка слова (бінд‑) па сваёй фанетыцы яўнае запазычанне. Паняцце ’аднавокі, вірлавокі, касавокі і пад.’ можа выражацца складанымі словамі з словам ’жэрдка, падважнік і г. д.’ Параўн. чэш.bidlooký, pidlooký (bidlo ’жэрдка’), укр.вирлоо́кий ’вірлавокі, лупаты’, вирла́тий (пра вочы) ’лупаты’, ви́рла (мн.) ’лупатыя вочы’ (ви́рло ’доўгі падважнік, якім павяртаюць ветраны млын’; іначай пра ўкр.вирлатий, вирлоокий, бел.верлавокі Куркіна, Этимология 1970, 101–102). Семантычная матывацыя: ’падважнікі, якія «глядзяць» у розныя бакі’ → ’косыя вочы’. Можна меркаваць, што і ў слове біндаво́кі першая частка азначае ’жэрдка і г. д.’ Параўн. укр.бендю́га, биндю́га ’падважнік’, рус.биндю́г, биндю́га, бендю́г, бендю́га ’тс’ (< ням.; Фасмер, 1, 166).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лы́паць ’маргаць’, ’бяссэнсава маргаць ад здзіўлення, страху, збянтэжанасці’, ’маўчаць, не ведаючы, што сказаць’ (ТСБМ, Шат., Касп.; КЭС, лаг.), ’вытрэшчваць вочы’ (полац., Нар. лекс., Чыгрынаў, КТС), лы́пнуць ’плюснуць (вачыма)’ (ТС). Укр.лупати (очима) ’тс’, зах. ’слаба гарэць’; польск.łypać запазычана з усх.-слав. моў. Да прасл.дыял.glipati: рус. устар. глипа́ть ’азірацца’, ст.-укр.гли́пати ’аглядваць, азіраючыся’, укр.гли́пати ’вытрэшчваць вочы’, бойк. ’кідаць вокам’, глип! ’зірк’, ’лып’, якое да і.-е.*glip‑/*ghlib‑ (Трубачоў, Эт. сл., 6, 127–128). Аднак аўтарамі гэтага слоўніка дапускаецца, што glipati — экспрэсіўнае ўтварэнне, якое можнатады параўнаць з дац.glippe ’маргаць’, швед.glippa ’часта адкрываць (вочы)’. Чэкман (Балто-слав. иссл., 74, 125) супастаўляе з літ.glìbti, žlìbti ’станавіцца падслепаватым’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
hoodwink
[ˈhʊdwɪŋk]
v.t.
1) ашу́кваць, падма́нваць, абду́рваць
2) закрыва́ць, хава́ць
3) завя́зваць во́чыкаму́ чым
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
bleary
[ˈblɪri]
adj. blearier, bleariest
затума́нены, цьмя́ны
eyes bleary with weeping — во́чы, затума́неныя ад пла́чу
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)