кімагра́фія

(ад гр. kyma = хваля + -графія)

метад даследавання дзейнасці пэўных органаў (напр. сэрца, вен, мышцаў) пры дапамозе кімографа.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

пра́ўдзіцца, ‑дзіцца; незак.

Разм. Спраўджвацца, здзяйсняцца. І каторы раз яна [думка] усё не праўдзілася. Быкаў. Людміліна сэрца абарвалася. Прадчуванне праўдзілася. Іван Іванавіч гаварыў, а ў Людмілы ў грудзях халадзела, халадзела. Арабей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да прыняць.

•••

Прымаць (браць) блізка да сэрца — спачувальна адносіцца да чаго‑н.; шчыра зацікавіцца чым‑н.

Прымаць да ведама — даведаўшыся аб чым‑н., пагаджацца, улічваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцяжэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.

Абл. Ацяжэць. Доля ты нашая — сумнае жніва, думка пра сноп, што сцяжэе ў руках... Капае званка на сэрца, на нізу горкая песня — сляза жаўрука... Таўлай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Difficilem oportet aurem habere ad crimina

Варта мець тугое вуха да абвінавачванняў/папрокаў.

Нужно иметь тугое ухо к обвинениям/упрёкам.

бел. Не прымаць блізка да сэрца. У адно вуха ўпусціць, у дру­гое ‒ выпусціць.

рус. Не принимать близко к сердцу.

фр. Ne pas prendre qen à coeur (Не принимать к сердцу).

англ. Take it easy (Не принимай близко к сердцу).

нем. Nicht sehr zu Herzen nehmen (Не очень принимать к сердцу).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

защеми́ть сов.

1. (зажать) зашчамі́ць, ушчамі́ць, мног. пазашчамля́ць, пазашчэ́мліваць;

2. (о щемящем чувстве) безл. зашчыме́ць;

защеми́ло се́рдце (на се́рдце) зашчыме́ла сэ́рца (на сэ́рцы);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

сэ́рцайка, ‑а, м.

1. Памянш.-ласк. да сэрца ​1 (у 1, 2 знач.). Выйду ў поле, выйду ў луг, Сяду пры дарозе. А ці прыйдзе любы друг? Сэрцайка ў трывозе. Дзеружынскі. // перан. Пра што‑н., што мае форму сэрца. Дае ж яшчэ жыць казкам, як не тут? Тут, дзе нават святло з-за аканіц прабіваецца ў пакой праз выразныя сэрцайкі. Караткевіч.

2. Ласкавы зварот да чалавека, які адпавядае слову «дарагі» (у 3 знач.). Маё сэрцайка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

Разм. Мерзнуць, калець, стыць. Залеюць рукі на халодным ветры. □ Чатыры гады Залеў я на вёрстах дарог, Гарэлі сады, І дым іх на сэрца мне лёг. Кірэенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пруцяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

Станавіцца нягнуткім, нерухомым; карчанець. Пруцянець ад холаду. □ Млелі рукі, пруцянелі ў каленях ногі, замірала сэрца, а Юля ўсё лезла і лезла, стараючыся не глядзець уніз. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нае́здзіць сов., в разн. знач. нае́здить; (дорогу — ещё) наката́ть, натори́ть;

н. ты́сячу кіламе́траў — нае́здить ты́сячу киломе́тров;

н. паро́к сэ́рца — нае́здить поро́к се́рдца

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)