Заняпа́д ’упадак’. Укр.занепа́д ’тс’. Параўн. рус.бранск., смал., кур., арл.занепасть ’зрабіцца слабым, хваравітым’. Бязафіксны назоўнік ад дзеяслова *занепадати, *занепад + ти > *занепасти. Складанасць у сумяшчэнні значэння кораня (пад‑) і кампанента не-, якое дае ’не падаць’, што не адказвае сапраўднаму значэнню слова (прэфікс за‑ азначае пачатковы этап ці завяршэнне дзеяння, а таму ў гэтых разважаннях неістотны); параўн. рус.за‑не‑мочь. Калі ўлічыць наяўнасць рус.варонеж., бранск., кур., уладз., ярасл., кубан.занапастить(ся) ’мець напасці, г. зн. непрыемнасці; знікнуць, замучыць, страціць’, відаць, трэба ўводзіць слова да *занапасти, у якім потым адбылася ўзмацняючая народна-этымалагічная замена на > не: *занепасти.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ebb
[eb]1.
n.
1) адплы́ў -ву m. (марскі́)
2) упа́дак -ку m.
2.
v.i.
1) адплыва́ць, спада́ць (пра ваду́)
2) зьмянша́цца, ме́ншаць, сла́бнуць, слабе́ць
•
- ebb and flow
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
заняпа́дм (упадак) Verfáll m -(e)s, Níedergang m -(e)s; Tíefstand m -(e)s (застой);
прыйсці́ ў заняпа́д in Verfáll geráten*, verfállen* vi (s); Kráftlosigkeit f -, Schwäche f - (сіл); Depressión f -, Schwérmut f - (маральнага стану)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Hémmung
f -, -en
1) затры́мка, перашко́да
~ in der Réde — запі́нка ў мо́ве [маўле́нні]
2) фізіял. тармажэ́нне
~ der Kräfte — упа́дак сіл, змо́ранасць, знясі́ленне