глейная рыба (Amia calva), рыба атрада аміяпадобных. Адзіны сучасны рэліктавы прадстаўнік атрада Amiiformes. Жыве ў неглыбокіх стаячых забалочаных вадаёмах Паўн. Амерыкі на Пд ад Вялікіх азёр.
Даўж. да 90 см. Цела акруглае, рыла кароткае. Восевы шкілет акасцянелы, на галаве скурныя косці (адзнака прымітыўных рыб). Луска цыклоідная; спінны плаўнік доўгі, хваставы — сіметрычны, круглаваты. Можа дыхаць атм. паветрам. Драпежнік.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
суко́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да сукна, з’яўляецца сукном. Суконная пража. Суконныя тканіны. □ [Баба:] — А я корціку аснавала шэсць губак... аснова парцяная, а ўток суконны будзе...Нікановіч.// Пашыты з сукна. [Тэкля] была апранута ў чыстую доўгую спадніцу і дабротны суконны сак.Краўчанка.Наперад выйшаў Пракоп у саматканым суконным фрэнчы.Грахоўскі.
2. Які служыць для вырабу сукна або гандлю сукном. Суконная фабрыка. Суконная мануфактура.
3. Які займаецца вырабам сукна або гандлем сукном. Сачыла рупліва бяльмо цыферблата. — Ці добра спіцца суконным магнатам.Панчанка.
4.перан. Невыразны; грубы. Суконная мова. □ Але гэта, відаць, часта бывае з усімі, хто бярэцца за пяро: у галаве носіш тое, што можа ўсхваляваць, запаліць чытача, а як сядзеш пісаць, дык з-пад пяра выходзяць нейкія вялыя, суконныя словы і думкі.Сабаленка.— Ото ж, якая дробязь, — Адказ я пачуў суконны. — Дасць вам даведку робат — Намеснік мой электронны.Макаль.
•••
Суконнае рылагл.рыла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
mug
[mʌg]1.
n.
1) гліня́ны ку́бак
2) Sl. (абразьл.)ры́лаn., мо́рда f.
3) Sl. хуліга́н, галаварэ́з -а m.
2.
v.t., Sl.
фатаграфава́ць для паліцэ́йскага ўжы́тку
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
прыспо́рыцьсов., разг.
1. приумно́жить, увели́чить;
2.безл. стать бо́льше;
бу́льбы ~рыла — карто́шки ста́ло бо́льше;
3. уси́литься;
дождж ~рыў — дождь уси́лился
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
БО́РАВЕЦ,
горнакліматычны курорт у Балгарыі. На ПдЗ ад Сафіі на паўн. схілах гор Рыла. Адзін са старэйшых і папулярных у Балгарыі, развіваецца з 19 ст. (у мінулым месца адпачынку вяльможаў, летняя рэзідэнцыя царскай сям’і). Сярэднягорны клімат з мяккай зімой і ўмерана цёплым летам спрыяльны пры лячэнні неспецыфічных хвароб органаў дыхання, функцыян. расстройстваў нерв. сістэмы. Каля 200 відаў, атэлі, кемпінг, дамы адпачынку.
мяне́ так ~ры́лі, што я забы́ўся пра ся́бра — меня́ так заговори́ли, что я забы́л о дру́ге;
2. (воздействовать заговором) заговори́ть;
з. ад хваро́бы — заговори́ть от боле́зни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Гук ’парастак (на дрэве)’ (БРС), ’невялікая галінка’ (Шат.). У Яшкіна: ’тоўсты сук, разгаліна, ствол з голлем’, ’адгалінаванне дарогі’. Укр.дыял.гук ’парастак цыбулі’. Трубачоў (Эт. сл., 7, 169) параўноўвае з рус.дыял.гук ’мыс, які ідзе вузкай паласой у мора, возера, раку’, далей з укр.гук ’свіное рыла’ і мяркуе аб роднаснасці са слав.*gyčь. Параўн. яшчэ Куркіна, Этимология, 1971, 61.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
snout
[snaʊt]
n.
1) мы́за, пы́са, мо́рда f. (каня́, каро́вы), мо́рдачка f. (вавёркі, за́йца)
2) лыч -а́m., ры́лаn. (сьвіньні́)
3) па́шча, зя́па f. (саба́кі, ры́бы)
4) informal чалаве́чы нос (асаблі́ва вялі́кі)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Пы́ка ’твар; морда, пыса’ (Нас., Ян., Растарг.): у саба́кі чорна пыка (Сцяшк.), пы́кі экспр. ’губы’ (Сл. Брэс.), сюды ж пы́ктарацца ’тыкаць мордай’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Параўн. укр.пи́ка ’морда’, рус.пи́ка ’морда, рыла’, пи́квица ’нос, кончык носа’. Паводле ЕСУМ (4, 367), са зменай галосных ад пу́кати ’трэскаць, лопаць’; беспадстаўна беларускія формы выводзяцца з украінскай, чаму пярэчыць перш за ўсе геаграфія слоў. Відаць, звязана чаргаваннем з пы́ца ’морда’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рыла́н, рыле́й ’чалавек з поўным чырвоным тварам’ (ТС). Сюды ж рыла́сты ’таўстаморды’ (Байк. і Некр.), рыла́стый ’чалавек з моцным, громкім голасам’, рылатый ’чалавек з тоўстымі, адвіслымі губамі’ (Нас.), рыла́ты ’губаты’ (люб., ЛА). Адыменныя ўтварэнні з рознымі суфіксамі ад ры́ла (гл.) (Пра словаўтваральны тып з суф. ‑ан і ‑ей гл. Сцяцко, Афікс. наз., адпаведна 94 і 98). Тое ж у іншых мовах, параўн. рус.дыял.рыла́н ’таўстарылы’, серб.-харв.ри̏ласт ’мардасты’, ’губасты’.